Oddanie budynku do użytkowania po zakończonej budowie

Zakończenie budowy obiektu budowlanego, nawet kiedy wykonane jest „pod klucz” nie oznacza, że można zacząć od razu jego użytkowanie (czyli po prostu wprowadzić się). Byłoby to niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego w kraju.

Zakończenie inwestycji budowlanej związane jest bezpośrednio z odbiorem budynku, który jest złożonym procesem. Czynności zmierzające do odbioru budynku wymagają od właściciela lub inwestora robót budowlanych zgromadzenia wielu dokumentów, z czego na część należy czekać określony czas. Z pewnością zgromadzenie wszystkich tych dokumentów jest kłopotliwe dla zainteresowanej strony, gdyż wiąże się z koniecznością kontaktu z różnorakimi specjalistami, którzy wykonywali pewne prace budowlane w toku budowy, a także innymi instytucjami, jak np. Państwowa Straż Pożarna.

Odbiór domu a potrzebne dokumenty

Należy pamiętać, że przez cały czas trwania prac budowlanych wymagających pozwolenia na budowę powinien być prowadzony dziennik budowy, który odgrywa niezwykle ważną rolę w procesie odbioru budynku. To w nim odnotowane są wszystkie przeprowadzone czynności, a także przebieg ewentualnych zdarzeń i niepożądanych okoliczności. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia, osobami uprawnionymi do dokonywania wpisów w dzienniku budowy jest przede wszystkim inwestor oraz kierownik budowy. Istotnym faktem jest, że rozporządzenie, o którym mowa powyżej wymienia także kilka innych osób, które mogą dokonywać takich wpisów. Dziennik budowy jest dokumentem stanowiącym integralną część dokumentacji przeprowadzonej inwestycji budowlanej i powinien być w stanie posiadania osoby użytkującej nieruchomość przez cały czas trwania użytkowania.

Oprócz dziennika budowy prawo budowlane nakazuje właścicielowi bądź inwestorowi budowy także zgromadzenie innych dokumentów, które niezbędne są do odbioru obiektu budowlanego. Wśród tych dokumentów należy wymienić między innymi oświadczenie kierownika budowy dotyczące zgodności wykonania robót budowlanych z projektem budowlanym, a także zgodności tych robót z uzyskanym wcześniej pozwoleniem na budowę.

Odbiór domu do użytkowania krok po kroku
Dokumenty potrzebne do odebrania domu do użytkowania po budowie podzielone na dwie części na stole leżące pod kaskami kierownika budowy i inżyniera

Jeśli w toku prac budowlanych dokonywano odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego, powinno się dołączyć kopie rysunków, w razie konieczności opatrzonych opisem, z naniesionymi zmianami w projekcie budowlanym. Ponadto oddanie budynku do użytkowania wymaga również pozyskania oświadczenia kierownika budowy do doprowadzenia terenu budowy do porządku. W przypadku wykorzystywania sąsiadujących gruntów lub drogi, również powinno być to wzięte pod uwagę. Istotnie oświadczenia te przygotowywane są po zakończeniu prac budowlanych. Jeżeli pozwolenie na budowę zostało wydane przed rokiem 2000, konieczne jest dołączenie do dokumentacji oryginału lub kserokopii wydanego pozwolenia.

Kolejnym dokumentem, który właściciel powinien przygotować do odbioru domu jest oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych - jeżeli eksploatacja wzniesionego budynku jest zależna od ich zagospodarowania. Konieczne jest również zgromadzenie wszystkich niezbędnych protokołów, w tym kominiarskiego, odbioru instalacji gazowej i próby szczelności tej instalacji, odbioru instalacji elektrycznej oraz wodno-kanalizacyjnej. Równie ważne jest potwierdzenie odbioru wykonanych przyłączy przez dostawców mediów. Ponadto potrzebne jest również oświadczenie o braku sprzeciwu lub uwag ze strony Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcji Ochrony Środowiska, Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Państwowej Inspekcji Pracy. Jeżeli w ciągu 14 dni od złożenia wniosku w wyżej wymienionych instytucjach nie będzie miało miejsca żadne ustosunkowanie się do wniosku, wówczas uważa się, że nie ma żadnych uwag i sprzeciwów ze strony tych instytucji.

Do dokumentacji potrzebnej do odbioru budynku konieczne jest zgromadzenie przez właściciela lub inwestora robót budowlanych także kopii świadectwa charakterystyki energetycznej budynku. Dokument ten jest niezbędny do określenia źródła energii, a także jej zużycia. Ponadto do dokumentacji niezbędnej do odbioru domu można zaliczyć także geodezyjną inwentaryzację powykonawczą. Należy pamiętać, że należy wystąpić z wnioskiem do jednostki wykonawstwa geodezyjnego odpowiednio wcześnie, gdyż procedura przygotowywania dokumentacji jest nieco wydłużona i trzeba na nią czekać nawet dwa miesiące.

Odbiór domu do użytkowania krok po kroku
Urzędniczka sprawdzająca stan domu przed odbiorem do użytkowania stojąca przed domem z dokumentami w rękach

Oddanie budynku do użytkowania a zawiadomienie o zakończeniu robót budowlanych

Kiedy już roboty budowlane zostaną zakończone, plac budowy zostanie doprowadzony do pożądanego w przypadku budowy obiektów budowlanych niewymagających pozwolenia na użytkowanie, należy złożyć zawiadomienie o zakończeniu robót budowlanych w Powiatowym lub Wojewódzkim Inspektoracie Nadzoru Budowlanego. Następnie należy odczekać 21 dni na zgłoszenie ewentualnych zastrzeżeń i uwag ze strony odpowiedniego inspektoratu. Jeśli tak owych zastrzeżeń nie będzie, można rozpocząć użytkowanie nowopowstałego obiektu budowlanego.

W przypadku budowy nieruchomości wymagających uzyskania pozwolenia na użytkowanie, konieczne jest oprócz zakończenia robót budowlanych i doprowadzenia placu budowy do odpowiedniego stanu i zgromadzenia dokumentacji, złożenie wniosku o pozwolenie na użytkowanie w Powiatowym lub Wojewódzkim Inspektoracie Nadzoru Budowlanego. Należy mieć na uwadze, że należy w inspektoracie przedstawić całą dokumentację ze wszystkimi jej częściami składowymi. Brak któregokolwiek z dokumentów skutkować będzie odrzuceniem zgłoszenia i przeciągnięcia w czasie całej procedury. 

Odbiór budynku do użytkowania - procedura

Pamiętać należy, że proces rozpatrywania zgłoszeń w inspektoracie trwa kilka tygodni. Dlatego mając na uwadze okres oczekiwania, należy złożyć całą dokumentację co najmniej dwadzieścia jeden dni przez planowanym rozpoczęciem użytkowania obiektu budowlanego.

Teoretycznie po złożeniu dokumentacji w Inspektoracie Nadzoru Budowlanego, ten powinien skierować przedstawiciela nadzoru budowlanego na teren zakończonej budowy w celu sprawdzenia stanu faktycznego nieruchomości. W praktyce etap ten jest często pomijany i uzyskanie pozwolenia na użytkowanie opiera się wyłącznie na przedstawionej w Inspektoracie dokumentacji. Po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie zostaje nadany obiektowi budowlanemu odpowiedni numer porządkowy. Wiele osób z tego faktu nie zdaje sobie sprawy, ale numer ten powinien zostać zamieszczony na budynku bądź ogrodzeniu przed rozpoczęciem faktycznego użytkowania obiektu.

Odbiór budynku – realne koszty

Odbiór budynku w urzędach i inspektoratach jest zwolniony z jakichkolwiek opłat skarbowych. Samo pozwolenie na użytkowanie wydawane jest bezpłatnie. Jednakże zgromadzenie niektórych odbiorów powinno być opatrzone odpowiednimi potwierdzeniami i poświadczeniami co może wiązać się z koniecznością poniesienia dodatkowych opłat, nawet w wysokości paruset złotych za jeden dokument. 

Biorąc pod uwagę liczbę dokumentów jakie muszą być przedstawione przy odbiorze budynku i uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie, koszt zgromadzenia dokumentacji może wynieść, w niektórych przypadkach nawet parę tysięcy złotych, co jest niemałą kwotą dla prywatnego inwestora. Koszty jakie mogą wiązać się z uzyskaniem pozwolenia na budowę mogą przewyższać zdolność finansową właściciela nieruchomości, co zmusza pewną część właścicieli do użytkowania i wprowadzenia się do nowo wybudowanej nieruchomości bez uzyskania odpowiedniego pozwolenia na użytkowanie.

Przepisy prawa przewidują dla osób nie stosujących się do prawa budowlanego odpowiednie sankcje finansowe. Właściciel domu jednorodzinnego, który użytkuje obiekt budowlany bez oficjalnego odbioru budynku uzyskania pozwolenia na użytkowanie może spodziewać się w przypadku podjęcia wiadomości o tym fakcie Inspektoratu Nadzoru Budowlanego kary administracyjnej, która wynosi 10 000 zł.

A jeżeli budynek wciąż potrzebuje poprawek?

Jeżeli po pewnym czasie okaże się, że budynek potrzebuje dodatkowych poprawek, będziesz znów potrzebował pomocy fachowców. Dodatkowe pozwolenia na budowę będą potrzebne tylko w sytuacji, gdy prace będą miały znaczący wpływ na konstrukcję budynku (dobudowanie drugiego garażu wiąże się z koniecznością zgłoszenia prac, ale już otynkowanie piwnicy niekoniecznie).

Jeżeli jednak będziesz chciał wykonać dodatkowe prace, zalecamy pozyskanie z rynku przynajmniej kilku ofert i dokonanie wyboru firmy budowlanej na ich podstawie. Korzystając z tego formularza możesz rozesłać zapytanie do wielu firm jednocześnie. Te, które będą zainteresowane podjęciem współpracy prześlą Ci swoje oferty.

ikona podziel się Przekaż dalej