Wentylacja grawitacyjna krok po kroku - fakty, mity, porady

Systemy wentylacyjne w domu lub w mieszkaniu. Sprawdzamy możliwości

Na czym polega wentylacja grawitacyjna? Jaka jest jej zasada działania?

Wentylacja w domu lub w mieszkaniu jest obowiązkowym elementem każdego budynku mieszkalnego. Instalacja ścienna lub sufitowa musi odprowadzać zużyte powietrze z pomieszczeń i zastępować je świeżym powietrzem z otoczenia. W budynkach na ogół znajduje się grawitacyjna wentylacja nawiewno wywiewna, a nieco rzadziej nowoczesna wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Jaka jest zasada działania tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej?

Zasada działania wentylacji grawitacyjnej jest dość prosta i wykorzystuje naturalne zjawiska fizyczne. Schemat wentylacji grawitacyjnej można uprościć do kilku stwierdzeń. Zimą powietrze w domu lub w mieszkaniu posiada wyższą temperaturę niż powietrze otoczenia. Warto wiedzieć, że lepiej ogrzane powietrze posiada mniejszą gęstość, przez co płynie w górę. To naturalne zjawisko wykorzystuje wentylacja grawitacyjna. W jej skład wchodzą pionowe szachty wentylacyjne. Ciepłe powietrze w pomieszczeń wydostaje się przez kratkę wentylacyjną w której pojawia się siła oporu (ciąg powietrza). Instalacja nie mogłaby działać bez komina wentylacyjnego, stanowiącego najważniejszy element wentylacji grawitacyjnej. To w nim zachodzi zjawisko wysysania powietrza z pomieszczenia. Zużyte, ciepłe powietrze zostaje wywiane z pomieszczeń, w którym dochodzi do wytworzenia delikatnego podciśnienia. W efekcie świeże powietrze z zewnątrz zostaje doprowadzone do budynku przez okna lub drzwi zewnętrzne.

Naturalna wentylacja nawiewno wywiewna może świetnie sprawdzić się w domu lub mieszkaniu. Niestety wentylacja ścienna lub sufitowa traci swoją skuteczność w przypadku zastosowania bardzo szczelnych drzwi i okien. W tym przypadku w mieszkaniu lub w domu jednorodzinnym należy zastosować dodatkowe nawiewniki, których zadaniem będzie wyrównanie wytworzonego podciśnienia.

W budynkach mieszkalnych można także wykonać wentylacje bez komina. Jest to nawiewno wywiewna wentylacja mechaniczna. W tym przypadku ruch powietrza zostaje wymuszony przez wentylatory. Mechaniczna wentylacja ścienna lub sufitowa posiada osobne kanały nawiewne i wywiewne. Rozwiązanie wymaga dostępu do energii elektrycznej, jednak posiada znacznie większe możliwości regulacji niż nawiewno wywiewna wentylacja grawitacyjna.

Nawiewno wywiewna wentylacja mechaniczna. Zasada działania

Wiemy już, jak działa wentylacja grawitacyjna w domu lub w mieszkaniu. W tym miejscu warto porównać ją z wentylacją mechaniczną, która powoli zyskuje coraz większą popularność. Mechaniczna wentylacja nawiewno wywiewna składa się z kanałów nawiewnych i wywiewnych. Powietrze zostaje pobrane z zewnątrz poprzez czerpnie, następnie przechodzi przez system kanałów nawiewnych i filtry. Powietrze dociera do pomieszczeń poprzez anemostat nawiewny.

Mechaniczna wentylacja nawiewno wywiewna posiada także osobne kanały wywiewne. Tutaj zasada działania jest taka sama. Ruch powietrza zostaje wymuszony przez wentylator. Instalacja ścienna lub sufitowa odbiera powietrze i usuwa je poprzez wyrzutnie. W wentylacji mechanicznej bez komina może znajdować się rekuperator, czyli tak zwany wymiennik ciepła. Jego zadaniem jest odzyskanie części ciepła z kanału wywiewnego i dostarczenie go do powietrza przechodzącego przez kanał nawiewny. Tego typu rozwiązanie na ogół znajduje zastosowanie w domu, nieco rzadziej w mieszkaniu.

Schemat wentylacji grawitacyjnej. Czym powinna charakteryzować się wydajna instalacja wentylacji grawitacyjnej?

Dobrze rozplanowany schemat wentylacji grawitacyjnej może wpłynąć na skuteczność wentylacji w pomieszczeniach. Plan wentylacji powinien zostać przewidziany już na etapie projektu budowlanego. Istotna jest między innymi średnica szachtów, zapewniająca odpowiednią wydajność wentylacji.

Wentylacja nawiewno wywiewna odprowadza zużyte powietrze poprzez pionowe szachty wentylacyjne. Odprowadzenie powietrza zapewnia kratka sufitowa bądź ścienna. Wentylacja grawitacyjna powinna posiadać wloty w każdym pomieszczeniu. Dzięki temu zapewnimy odpowiednią cyrkulację czystego powietrza w całym budynku.

Istotne jest także samo umiejscowienie szachtów wentylacyjnych. Powinny być one oddalone od okien i drzwi zewnętrznych. W ten sposób zapewnimy lepszą cyrkulację powietrza w pomieszczeniu. Kratka wentylacyjna pozwoli w pewnym stopniu wyregulować ciąg powietrza. Wentylacja nawiewno wywiewna w domu lub w mieszkaniu działa z największą wydajnością podczas silnych mrozów. Przysłonięcie otworów w kratkach wentylacyjnych wpłynie na zmniejszenie ciągu, a to z kolei ograniczy straty energii grzewczej z pomieszczenia. W okresie letnim wentylacja grawitacyjna działa w sposób ograniczony. Możemy zatem maksymalnie otworzyć wloty kratek wentylacyjnych, zwiększając tym samym możliwość cyrkulacji powietrza w wentylowanym pomieszczeniu.

Jak prawidłowo zrobić wentylację grawitacyjną? Instalacja wentylacji grawitacyjnej nie jest nadmiernie skomplikowana, jeśli zadbamy o wszystkie szczegóły. Pamiętajmy aby dobrać odpowiedni przekrój kanałów wentylacyjnych. Na wydajność może wpłynąć także ich profil. Schemat wentylacji grawitacyjnej coraz częściej przewiduje montaż kanałów o profilu okrągłym. Bardzo istotna jest także sama budowa kanału wentylacyjnego. Wszystkie nierówności i porowatości mogą zwiększać opór przepływu powietrza. W efekcie instalacja wentylacji grawitacyjnej stanie się mniej wydajna. Dlatego warto zadbać o wykonanie całkowicie gładkich kanałów, zapewniających najmniejszy opór powietrza, a co za tym idzie, największą wydajność wentylacji. Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły na temat wentylacji mechanicznej.

Nawiewno wywiewna wentylacja grawitacyjna – wady i zalety

Instalacja wentylacji grawitacyjnej przynosi wiele korzyści, jednak jak każde inne rozwiązanie, posiada także pewne wady. Podstawową zaletą jest fakt, że wentylacja grawitacyjna działa w sposób bezobsługowy i wykorzystuje zjawiska naturalne. Jest to duży atut w porównaniu do wentylacji mechanicznych bez komina. W ich przypadku rotacja powietrza zostaje wymuszona przez zasilane energią elektryczną wentylatory. Tymczasem wentylacja grawitacyjna działa niezależnie od instalacji elektrycznej, a jej działanie jest darmowe.

Warto także zauważyć, że wentylacja nawiewno wywiewna jest najczęściej stosowana w budynkach mieszkalnych i obiektach użyteczności publicznej. O popularności tego systemu wentylacji w dużej mierze decyduje atrakcyjna cena inwestycji. Instalacja wentylacji grawitacyjnej jest na ogół przewidziana w dokumentacji projektowej, a jej zastosowanie w całości wystarcza do wentylowania typowego budynku mieszkalnego. Problem pojawia się w przypadku domów z bardzo dobrą izolacją okien, która utrudnia wydajną wentylację. Alternatywnym rozwiązaniem staje się wtedy nawiewno wywiewna wentylacja mechaniczna bez komina. Jej wykonanie w domu czy w mieszkaniu może przynieść dodatkowe korzyści, jednak instalacja powinna być przewidziana na etapie budowy budynku. Ścienna bądź sufitowa wentylacja mechaniczna budowana w istniejącym już obiekcie będzie generowała znacznie większe wydatki.