Budowa kanalizacji – płaci za nią gmina czy właściciel nieruchomości?
Chcesz doprowadzić sieć kanalizacyjną do swojej nieruchomości, jednak nie masz pewności, kto powinien zapłacić za budowę przyłącza? Przepisy prawa jasno określają, jakie koszty ponosi gmina, a co leży po stronie właściciela. Sprawdź, za co musisz zapłacić sam i dowiedz się, czy możesz żądać zwrotu kosztów budowy od gminy.
Z tego artykułu dowiesz się:
Kto ponosi koszty budowy kanalizacji?
Jakie wydatki czekają osoby, które chcą przyłączyć się do kanalizacji? Jeżeli w pobliżu działki brakuje sieci kanalizacyjnej, to mieszkaniec może podjąć decyzję o jej rozbudowie. Niestety, prywatny inwestor musi wyłożyć na ten cel swoje własne środki. Taka sytuacja może mieć miejsce na przykład wtedy, gdy kupujemy nieruchomość na nowym osiedlu, gdzie nie dotarła jeszcze sieć kanalizacyjna.
Nie oznacza to jednak, że właściciel nieruchomości musi z własnej kieszeni pokrywać koszt budowy nowego odcinka sieci. Zgodnie z ustawą o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków osoby, które wybudowały urządzenia kanalizacyjne i wodociągowe z własnych środków, przekazują je gminie, która jest zobowiązana do odpłatnego przejęcia odcinka sieci. W momencie nabycia inwestycji gmina uiszcza zwrot kosztów budowy wodociągu – chyba że w umowie obie strony postanowiły inaczej.
O ile decyzja o samodzielnej rozbudowie sieci kanalizacyjnej wymaga zwrotu kosztów przez gminę, o tyle każdy właściciel nieruchomości jest zobowiązany do samodzielnego pokrycia kosztów przyłączenia się do kanalizacji. Mieszkańcy, którzy chcą podpiąć się do okolicznej sieci, zapewniają realizację przyłączy na własny koszt. Jeszcze do 2017 roku nie brakowało konfliktów na linii inwestor-gmina, ponieważ obowiązywała inna interpretacja definicji przyłącza. 2 czerwca 2017 r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę, w której stwierdzono, że:
- Przyłączem kanalizacyjnym jest przewód łączący wewnętrzną instalację kanalizacyjną zakończoną studzienką w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, na odcinku od studzienki do sieci kanalizacyjnej.
- Przyłączem wodociągowym jest przewód łączący sieć wodociągową z wewnętrzną instalacją wodociągową w nieruchomości odbiorcy usług na całej swojej długości.
Czy gmina może pobierać opłatę za przyłączenie się do sieci?
Niektóre gminy domagają się od mieszkańców opłaty za podłączenie do istniejącej sieci kanalizacyjnej. Sądy administracyjne uznają jednak, że taki zapis w regulaminach uchwalanych przez samorządy jest niezgodny z prawem. Gmina w żadnym wypadku nie może uzależniać przyłączenia do sieci od partycypowania w kosztach jej budowy. Wspomniane przypadki miały miejsce na przykład w gminie Kaźmierz – regulamin ustalony przez samorząd został jednak unieważniony przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.
Kilkanaście lat temu zapanowało ogromne wzburzenie wśród mieszkańców województwa małopolskiego, którzy musieli płacić za przyłączenie do sieci wodociągowej lub kanalizacji. Przymusowe opłaty pobierały na przykład gminy Kraków, Liszki czy Niepołomice. Niezgodne z prawem działania spotykały się ze sprzeciwem wojewody małopolskiego. Sprawy, które znajdowały swój finał w sądzie, były rozstrzygane na niekorzyść gmin. W końcu samorządy zmieniły uchwały i przestały pobierać odpłaty od mieszkańców, ale krakowskie sądy wciąż wydawały wyroki, które nakazywały zwrot nielegalnie pobranych opłat. Dzięki tym działaniom Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji przygotowało procedurę zwrotu środków, a mieszkańcy mogli liczyć na zadośćuczynienie.
Kto płaci za budowę sieci we wspólnej drodze?
Jeśli mieszkańcy chcą doprowadzić sieć we wspólnej drodze, to należy pamiętać, że wszelkie urządzenia wodociągowe staną się częścią składową tej działki. Wszyscy współwłaściciele drogi będą jednocześnie współwłaścicielami kanalizacji, w związku z czym nie muszą płacić prywatnemu inwestorowi za możliwość podłączenia się do sieci. Sąsiedzi mogą oczywiście zgodzić się na partycypację w kosztach budowy, jednak nie jest to konieczne.
Również w tym przypadku gmina ma obowiązek przejęcia kanalizacji, a koszty należy zwrócić prywatnemu inwestorowi lub wszystkim mieszkańcom, którzy płacili za rozbudowę sieci. Inwestor może wystąpić o zwrot nakładów do sąsiadów, lecz finalnie sieć nabędzie gmina, a właściciel będzie musiał rozliczyć się z mieszkańcami. Każdy współwłaściciel drogi pokrywa z własnej kieszeni wyłącznie koszty przyłączenia się do kanalizacji.
Źródła:
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20010720747
- https://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/orzeczenia3/iii szp 2-16.pdf
- https://www.prawo.pl/prawo/budowa-sieci-kanalizacyjnej-to-koszt-gminy-mozliwa-oplata,295432.html
- https://dziennikpolski24.pl/gminy-przegraly-i-musza-zwrocic-bezprawne-oplaty/ar/2785338