Miały wytrzymać 50 lat. Minęło więcej – sprawdzamy, czy grozi im katastrofa
Wielka płyta to jeden z symboli PRL, ale też codzienność dla milionów Polaków. Bloki z wielkiej płyty miały stać przez kilkadziesiąt lat, ale dziś nadal są zamieszkiwane. Powstaje pytanie o bezpieczeństwo tych konstrukcji. Czy bloki z wielkiej płyty się zawalą i czekają na nas katastrofy budowlane? Sprawdzamy, co mówią eksperci.
- Jak powstawały bloki z wielkiej płyty?
- Czy bloki z wielkiej płyty grożą zawaleniem? Ekspertyzy fachowców
- Czy mieszkańcom bloków z wielkiej płyty grozi katastrofa budowlana?
Jak powstawały bloki z wielkiej płyty?
Pojęcie wielkiej płyty pochodzi z lat 60 XX wieku. Chodzi o przeprowadzaną w tamtym okresie, masową budowę osiedli mieszkaniowych w krajach bloku wschodniego. Boom budowlany w Polsce przypadł na lata 1970 do 1985. Wtedy to, w ramach centralnego planowania powstawały bloki na terenie całego kraju.
Technologia budowy bloków bazowała na żelbetowych płytach ściennych i stropowych. Była to forma prefabrykatu, montowanego na placach budowy. Stąd wzięła się nazwa wielkiej płyty. Technologia wyróżniała się stosunkowo niskim kosztem oraz szybkością realizacji.
Sam pomysł budowy osiedli z wielkiej płyty był interesującą koncepcją. Największy problem stanowiła natomiast polityczna presja na szybkość inwestycji. Niektóre budowy realizowano byle jak, powstawało mnóstwo niedoróbek i brakowało kontroli jakości stali oraz betonu. W efekcie, niektóre bloki z wielkiej płyty mogły znajdować się w nie najlepszym stanie.
Czy bloki z wielkiej płyty grożą zawaleniem? Ekspertyzy fachowców
Trwałość bloków z wielkiej płyty stała się przedmiotem badań wielu ekspertów. Co prawda, bloki z wielkiej płyty były projektowane na około 50 lat, jednak dziś traktuje się to jako założenie umowne.
Według wielu fachowców, okres 50 lat oznaczał jedynie przybliżony czas użytkowania bez konieczności przeprowadzenia większych remontów. Nie oznacza to, że po tym czasie budynek musi być koniecznie zburzony lub grozi zawaleniem. Konieczna jest natomiast dokładna analiza stanu technicznego budynku i ewentualna konserwacja.
Największą uwagę ekspertów zwracają połączenia między płytami. W wielu budynkach stosowano stalowe zbrojenie i spoiny, które mogły ulec korozji. Wiele badań przeprowadzanych w ostatnich dziesięcioleciach wykazywały, że większość bloków z wielkiej płyty nie wykazuje oznak uszkodzenia konstrukcji. Problemy dotyczą natomiast budynków, które przez lata były zaniedbywane i źle eksploatowane (na przykład posiadały nieszczelności dachu).
Powody do uspokojenia daje też opublikowany w 2009 roku raport Instytutu Techniki Budowlanej w Warszawie. W raporcie stwierdzono, że przy dzięki właściwej konserwacji i naprawach, bloki z wielkiej płyty mogą posłużyć nawet kolejne 50 lat, nie stanowiąc zagrożenia dla mieszkańców. Tutaj znajdziesz więcej informacji na temat trwałości bloków z wielkiej płyty.
Czy mieszkańcom bloków z wielkiej płyty grozi katastrofa budowlana?
Temat trwałości bloków z wielkiej płyty jest regularnie podnoszony w mediach. Niektórzy fachowcy alarmują o potencjalnych zagrożeniach oraz o możliwości zawalenia się budynków. Na szczęście do żadnej katastrofy budowlanej nie doszło, a w Polsce nie odnotowano żadnego zawalenia się bloku z wielkiej płyty z powodu zmęczenia konstrukcji.
Nie oznacza to jednak, że wszystkie bloki z wielkiej płyty są całkowicie bezpieczne. Niektóre bloki odnotowują problemy z pęknięciami ścian wewnętrznych czy uszkodzeniami elewacji. Nie są to problemy z konstrukcją budynku i wynikają z warunków eksploatacyjnych. Problemy dotyczą szczególnie bloków z nieszczelnościami dachowymi i zaniedbaniami w kwestii prawidłowej termoizolacji oraz wentylacji budynku.
Obecnie spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty muszą już dokonywać regularnych kontroli technicznych stanu budynków. Co więcej, wiele z nich inwestuje w termoizolacje budynków i różnego rodzaju modernizacje. Działania modernizacyjne nie tylko poprawiają estetykę elewacji, ale i zwiększają komfort zamieszkiwania w blokach z wielkiej płyty. Wszystko wskazuje na to, że bloki z wielkiej płyty nie będą tak szybko wyburzane, a w zamian za to, modernizowane. Co ciekawe, trwałość bloków z wielkiej płyty została przeanalizowana przez AI. Tutaj znajdziesz informacje o analizie wygenerowanej przez sztuczną inteligencję.