Czy na budowę schronu trzeba mieć pozwolenie? Sprawdzamy obowiązujące przepisy i planowane zmiany
Jeszcze trochę przyjdzie nam poczekać na uchwalenie przepisów dotyczących budowy schronów. Schrony powinno się budować zgodnie z istniejącym prawem dotyczącym planowania i gospodarowania przestrzennego. Czy trzeba mieć pozwolenie, aby zbudować schron? Co na to polski rząd? Przeczytaj.
Z tego artykułu dowiesz się:
Regulacje dotyczące budowy schronów są już w planach
W Polsce niemal nie istnieje zapewnienie ludności bezpiecznych miejsc w postaci schronów – kryjówek na wypadek zagrożenia wojną. W naszym kraju ich liczba jest symboliczna. Na tym polu doszukać się można wielu zaniedbań. Trwają jednak prace mające na celu zmienić tę kwestię w prawie i zwiększyć bezpieczeństwo ludzi. Regulacje dotyczące zasad budowy oraz finansowania schronów są w planach. To samo dotyczy zasad korzystania z takich miejsc. Niestety jak donosi Onet, na razie nie są sprecyzowane warunki techniczne dotyczące budowy schronów.
Kilka aktualnie procedowanych przepisów prawnych dotyczy projektowania czy budowy schronów. Być może niedługo doczekamy się rządowej nowelizacji w kwestii przydomowego schronu i ukrycia doraźnego. Ze wstępnych doniesień wiadomo, że obiekty będą dodane do katalogu inwestycji zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Będzie więc można budować schrony jedynie na podstawie zgłoszenia. W znowelizowanym prawie pojawić się ma rozporządzenie dotyczące warunków technicznych, jakim odpowiadać powinny przydomowe schrony.
Czym jest schron zgodnie z projektem nowelizacji prawa budowlanego?
Schron to wolnostojąca budowla ochronna, której powierzchnia nie przekracza 35 m2. Powinna mieć hermetyczną, a więc zamkniętą konstrukcję. Schron musi być wyposażony w urządzenia filtrowentylacyjne.
Dzięki budowli użytkownicy mają być w środku bezpieczni – nie tylko w przypadku zagrożenia wojennego, ale też np. skażeń czy ekstremalnych zmian klimatycznych. Schron powinien znajdować się całkowicie pod ziemią. Może być też częściowo zagłębiony w gruncie.
Ministerstwo Obrony Narodowej szykuje zmiany
Ministerstwo Obrony Narodowej oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przygotowało projekt dotyczący schronów. Według nich już niedługo kompleksowo uregulowana zostanie kwestia ochrony społeczeństwa i obrony cywilnej. Pojawią się regulacje dotyczące budowania i utrzymywania schronów, a także ich finansowania. Do Sejmu wpłynął też projekt Lewicy tzw. małej ustawy schronowej. Dzięki niemu w końcu uregulowane mają zostać najważniejsze kwestie dotyczące schronów, zanim pojawią się kompleksowe przepisy. Projekt Lewicy nie jest sprzeczny z tym przygotowanym przez MON i MSWiA.
Jak wiadomo, Stały Komitet Rady Ministrów przyjął już projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Projekt trafi na posiedzenie rządu, więc jest duża szansa, że zajmie się nim Sejm na pierwszym powakacyjnym posiedzeniu. Nowe regulacje mogą usunąć lukę prawną w zakresie funkcjonowania obrony cywilnej. Pojawiła się ona wraz z wejściem w życie ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny.
Wśród głównych filarów projektu mamy kwestię schronów i ukrycia dla ludności. Ustawa ma stworzyć system ewidencji, utrzymania i budowania schronów oraz ukryć doraźnych. Zapewnione ma też zostać wsparcie finansowe na realizację tego typu budowli. Jak przekazało MSWiA, wprowadzone zostaną jasne i bezpieczne kryteria prawa budowlanego. Będzie więc jasność, jak budowane mają być schrony i jakie są dla nich wymagania.
Pojawić ma się również m.in. zintegrowany plan inwestycyjny (ZPI), czyli nowe narzędzie planistyczne. To szczególna forma planu zagospodarowania przestrzennego, które ma umożliwić inwestorom realizację inwestycji na terenie m.in. nieobjętym planem miejscowym. W trybie ZPI podczas realizacji głównej inwestycji można byłoby wykonywać inwestycje uzupełniające ochronne, takie jak schrony. Przeznaczone byłyby do użytku przez inne osoby, a zarządzać miałyby nimi np. gminy.
Budowa schronu bez pozwolenia
W lutym 2024 w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów pojawił się projekt nowelizacji prawa budowlanego. Według niego budowanie przydomowych schronów i ukryć doraźnych do 35 m2 zwolnione jest konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę. Jak można wywnioskować, wystarczy zgłosić budowę schronu do odpowiedniego organu. Łatwiejsze z czasem stanie się nabywanie specjalistycznych urządzeń.
Do budowy schronu nie potrzeba fachowej wiedzy – wystarczy zgłosić się specjalistów w tej dziedzinie. Coraz większą popularnością cieszą się prefabrykowane schrony przeznaczenia ogólnego. To specjalnie zaprojektowane konstrukcje, które mają przetrwać ekstremalne sytuacje i stać się bezpiecznym schronieniem w trakcie np. huraganów, skażenia środowiska czy ataków zbrojnych.
Prefabrykowane schrony przypominają przytulne mieszkania – nie ciemne piwnice. Wnętrze schronu dopasować można do indywidualnych wymagań. Taki obiekt zawiera wszystkie niezbędne instalacje potrzebne do normalnego funkcjonowania. Średni koszt przydomowego schronu to ok. 200 tys. zł.