Unia wymusza zmiany w polskich domach. Do remontu pójdzie ponad 6,5 mln budynków!
Polska stoi przed jednym z największych wyzwań w historii krajowego budownictwa – czeka nas modernizacja milionów domów i budynków publicznych. Krajowy Plan Renowacji Budynków ma wyznaczyć tempo i kierunek zmian, które w ciągu najbliższych dekad przekształcą przestarzałe zasoby w obiekty energooszczędne i niskoemisyjne.
- Ambitny cel, mało czasu – czym jest Krajowy Plan Renowacji Budynków?
- Remont kilku milionów domów – czy to w ogóle możliwe?
- Scenariusz ambitny i operacyjny – którą ścieżkę obierze Polska?
- Co się zmieni po zrealizowaniu Krajowego Planu Renowacji Budynków?
Ambitny cel, mało czasu – czym jest Krajowy Plan Renowacji Budynków?
Krajowy Plan Renowacji Budynków (KPRB) to dokument strategiczny przygotowywany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii wraz z konsorcjum ekspertów. Jego powstanie wynika z obowiązku wdrożenia unijnej dyrektywy 2024/1275 dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków. Plan obejmuje zarówno obiekty mieszkalne, jak i niemieszkalne (publiczne oraz prywatne) i ma na celu dostosowanie ich do standardów energooszczędności oraz dekarbonizacji.
Projekt KPRB liczy ponad 200 stron i został podzielony na część przeglądową, analityczno-prognostyczną i rekomendacyjną. Dokument opisuje obecny stan zasobów budowlanych, identyfikuje bariery w procesie modernizacji, potencjalne oszczędności energii oraz przewidywane efekty działań. Wstępne konsultacje projektu odbyły się na przełomie grudnia 2024 i stycznia 2025 roku.
Remont kilku milionów domów – czy to w ogóle możliwe?
Według informacji zawartych w planie, w Polsce istnieje około 15,2 mln budynków. Dyrektywa obejmuje praktycznie wszystkie nieruchomości, pomijając tylko niewielką część – obiekty wojskowe, zabytki czy kościoły. Oznacza to, że modernizacja dotyczyć będzie zdecydowanej większości zasobów. Łącznie do 2050 roku termomodernizacji ma zostać poddanych aż 6,5 mln budynków!
Nie ma ani chwili do stracenia. KPRB zakłada modernizację blisko miliona obiektów do 2030 roku. W tym czasie należy przeprowadzić renowację 780 tys. domów jednorodzinnych, ponad 66 tys. budynków wielorodzinnych i nawet 150 tys. budynków użyteczności publicznej. Skala przedsięwzięcia jest więc ogromna, co musiałoby się wiązać z błyskawicznym tempem prac.
Scenariusz ambitny i operacyjny – którą ścieżkę obierze Polska?
KPRB przewiduje dwa główne scenariusze działania. Pierwszy, ambitny, zakłada głęboką modernizację energetyczną, całkowite odejście od spalania węgla i gazu oraz przejście na zeroemisyjne źródła energii. Do 2040 roku piece węglowe i gazowe miałyby zniknąć z polskich domów jednorodzinnych. Najlepiej, gdyby zostały zastąpione przez pompy ciepła.
Drugi scenariusz, nazywany operacyjnym, wydaje się bardziej realistyczny z punktu widzenia możliwości technicznych i finansowych. Zakłada on stopniową modernizację oraz wolniejsze tempo odchodzenia od paliw kopalnych. Zgodnie z tym scenariuszem, do 2035 roku piece węglowe powinny zostać zastąpione kotłami na biomasę lub kotłami gazowymi, a część budynków przeszłaby modernizację podzieloną na etapy. W tym artykule tłumaczymy, jakie budynki czeka przymusowy remont.
Co się zmieni po zrealizowaniu Krajowego Planu Renowacji Budynków?
Realizacja KPRB ma przynieść ogromne oszczędności energii, wynoszące 305 TWh rocznie. To równowartość energii zużywanej w ciągu roku przez ponad 76 mln gospodarstw domowych – skala potencjalnych korzyści jest więc ogromna. Modernizacja oznacza także poprawę komfortu życia mieszkańców, redukcję smogu oraz uniezależnienie się od paliw kopalnych.
KPRB wiąże się jednak z wieloma wyzwaniami. Eksperci zwracają uwagę na ogromne koszty oraz trudności związane z remontem starszych budynków, szczególnie tych sprzed lat 70., które często są w złym stanie technicznym. Plan nie podaje szczegółów finansowania, co budzi obawy wśród właścicieli starych nieruchomości. Co ważne, dokument nie nakłada konkretnych obowiązków na właścicieli, lecz na państwo, które musi wypracować system wsparcia i zachęt dla obywateli. W tym artykule prezentujemy aktualne programy pomocowe dla osób planujących termomodernizację swojego domu lub mieszkania.
Krajowy Plan Renowacji Budynków to projekt, który w ciągu najbliższych 25 lat może diametralnie zmienić krajobraz polskich miast i wsi. Będzie to duży krok w stronę osiągnięcia neutralności klimatycznej i poprawy jakości życia obywateli. Modernizacja milionów budynków to ogromne wyzwanie, ale także szansa na stworzenie nowoczesnego i zrównoważonego miejsca do życia.