Ten park zachwycił Europę! Warszawska perełka walczy o światową nagrodę architektoniczną
Park Akcji „Burza” w Warszawie to wyjątkowy symbol pamięci oraz przyjazna przestrzeń rekreacyjna. Po gruntownej rewitalizacji zyskał uznanie mieszkańców i architektów, zdobywając liczne nagrody. Teraz bierze udział w międzynarodowym konkursie Dezeen Awards 2025, gdzie rywalizuje między innymi z prestiżowymi projektami z Nowego Jorku oraz Mediolanu.
- Kiedyś gruzy, teraz przyjazna przestrzeń – historia Kopca Czerniakowskiego
- Jak przebiegała rewitalizacja słynnego parku?
- Warszawska perełka – co znajdziemy w Parku Akcji „Burza”?
- Czy warszawski park ma szansę na nagrodę Dezeen Awards 2025?
Kiedyś gruzy, teraz przyjazna przestrzeń – historia Kopca Czerniakowskiego
Kopiec na warszawskim Czerniakowie powstał po zakończeniu II wojny światowej. Usypano go z gruzów zburzonej stolicy, co sprawiło, że wzgórze zyskało symboliczny wymiar. W latach 90. architekt i powstaniec Eugeniusz Ajewski zaproponował, by to miejsce łączyło funkcję pomnika i przestrzeni rekreacyjnej. Udało się wówczas zrealizować tylko niewielką część jego planu, a dokładniej ustawienie Kotwicy Polski Walczącej na szczycie wzgórza. Początkowo był on nazywany Kopcem Czerniakowskim, ale w 2004 roku oficjalnie stał się Kopcem Powstania Warszawskiego.
Warszawiacy przez długi czas woleli omijać okolice kopca. Wzgórze sukcesywnie zarastało, dlatego uważano je za miejsce niebezpieczne i zaniedbane. W XXI wieku powrócono jednak do koncepcji Ajewskiego, a okolice kopca przeszły kompleksową rewitalizację. Prace ruszyły w 2022 roku, a zakończyły się w lipcu 2023 roku, w przeddzień 79. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Kopiec i otaczający go park wreszcie zmieniły się w tętniące życiem miejsce pamięci i rekreacji. W przyszłości w stolicy ma powstać Park Naturalny Golędzinów, jednak nie wszystkim mieszkańcom Warszawy podoba się ten projekt – więcej na ten temat pisaliśmy w naszym artykule.
Jak przebiegała rewitalizacja słynnego parku?
Przebudowa Parku Akcji „Burza” kosztowała ponad 24 mln zł i została zrealizowana w ramach projektu unijnego współfinansowanego z Funduszu Spójności. Projekt przygotowały pracownie topoScape i Archigrest, a wykonawcą była firma Remondis. Prace poprzedzono konsultacjami społecznymi, które pozwoliły dostosować projekt do oczekiwań warszawiaków.
Rewitalizacja objęła powierzchnię 8,3 hektara. W minionych latach na terenie parku powstały ścieżki spacerowe, wąwozy prowadzące na szczyt kopca, strefa dla dzieci, kładka wśród drzew oraz miejsca dla osób z niepełnosprawnościami. Zadbano także o bioróżnorodność – posadzono ponad 450 młodych drzew parkowych, tysiące krzewów i bylin, a także utworzono mikrolas Miyawakiego złożony z ponad 2 tys. roślin. Ważnym elementem stała się ścieżka przyrodnicza z tablicami edukacyjnymi, która prowadzi do platformy widokowej na szczycie wzgórza.
Podczas rewitalizacji nie zapomniano o historycznym charakterze tego miejsca. W parku eksponowane są ruiny stolicy, tablice informacyjne i odnowiona Kotwica – symbol Polski Walczącej. Wzdłuż Alei Godziny „W” znajdują się fragmenty cegieł i elementy gruzobetonu przypominające o tragicznym losie miasta.
Warszawska perełka – co znajdziemy w Parku Akcji „Burza”?
Park Akcji „Burza” to miejsce, gdzie historia spotyka się z naturą. Kopiec, który przez dziesięciolecia zarastał dziką roślinnością, stał się przykładem naturalnej sukcesji. Wyrosły na nim klony jesionolistne, czereśnie, jesiony, a nawet unikalny las łęgowy, rzadko spotykany w takich warunkach. Obecnie występuje tu ponad 20 gatunków ptaków, a także nietoperze, lisy i jeże.
Architekci nie chcieli naruszać różnorodnej flory i fauny, dlatego część terenu została wyłączona z użytku, aby chronić dzikie siedliska zwierząt. W parku powstały liczne udogodnienia dla mieszkańców – od strefy rekreacyjnej dla dzieci po ścieżki dostosowane do potrzeb osób starszych. Dzięki temu park jest przestrzenią otwartą i przyjazną.
Przy wejściu od ul. Bartyckiej można podziwiać ekspozycję historyczną w gabionach, a także zieleń posadzoną wspólnie z mieszkańcami. Warto zwrócić uwagę na ciekawy system oświetlenia – przez 63 dni w roku, od 1 sierpnia do 2 października, symbol Polski Walczącej na szczycie kopca jest podświetlany w formie płomienia, co jeszcze bardziej wzmacnia symbolikę tego miejsca. W minionych latach przeprowadzono wiele rewitalizacji i remontów ulic, skwerów oraz parków. Stolica zmienia się na naszych oczach, a wiele prac jest częścią projektu Nowe Centrum Warszawy.
Czy warszawski park ma szansę na nagrodę Dezeen Awards 2025?
W 2024 roku Park Akcji „Burza” zdobył Europejską Nagrodę dla Miejskiej Przestrzeni Publicznej, a także zwyciężył w konkursie Landezine International Landscape Award i otrzymał European Garden Award 2025 w kategorii adaptacji parków i ogrodów do zmian klimatu. Na koncie ma też Grand Prix Nagrody Architektonicznej tygodnika „Polityka” oraz trzy nagrody Prezydenta Warszawy.
Teraz park walczy o kolejne wyróżnienie – znalazł się na liście półfinalistów prestiżowego konkursu Dezeen Awards 2025 w kategorii projektowania krajobrazu i urbanistyki. Jury doceniło niezwykłą przemianę tego miejsca, które z niedostępnego i zaniedbanego gruzowiska stało się przestrzenią pełną życia, łączącą historię z przyrodą. Park rywalizuje z 16 projektami z całego świata, m.in. z Nowego Jorku, Mediolanu czy Lizbony. Wyniki poznamy 25 listopada w Londynie.
Park Akcji „Burza” jest doskonałym przykładem przestrzeni stanowiącej jednocześnie symbol pamięci oraz miejsce rekreacji. Ten obiekt budzi podziw także poza granicami naszego kraju. Niezależnie od wyniku konkursu Dezeen Awards 2025, warszawski park już stał się wyjątkowym punktem na mapie stolicy.