Polacy masowo rezygnują z budowy domu. Winne nie tylko kredyty
Własny dom dla wielu osób pozostaje symbolem stabilizacji. W 2025 roku jednak spełnienie tego marzenia staje się coraz trudniejsze. Stopy procentowe są coraz wyższe, koszty kredytów hipotecznych zmuszają wiele osób do zmiany planów, szukania dodatkowych źródeł dochodu bądź budowy domu etapami, która potrafi ciągnąć się przez wiele lat. Jak w 2025 roku zaplanować budowę domu na kredyt? Czy wciąż jest to opłacalne i możliwe?
Z tego artykułu dowiesz się:
Największy problem dla budujących — wysokie stopy procentowe
Mimo że można zaobserwować delikatną tendencję spadkową, w 2025 roku stopy procentowe w Polsce wciąż pozostają na wysokim poziomie. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych w Polsce na ten moment wynosi około 7,4%. Jest to wynik znacznie niższy, niż rekordowe oprocentowanie z 2023, wynoszące niemal 9%, ale wciąż są to wysokie stawki.
Wysokie oprocentowanie znacznie wpływa na koszt inwestycji, obciąża budżet i sprawia, że:
- Zdolność kredytowa maleje. W związku z wysokim oprocentowaniem banki zaostrzyły kryteria, przez co wiele osób, które jeszcze kilka lat temu dostałoby kredyt, w tym momencie nie przechodzi kwalifikacji.
- Koszty inwestycji rosną. Odsetki drastycznie zwiększają koszt budowy, często nawet o setki tysięcy złotych.
Kolejny problem — wysokie koszty budowy domu w 2025 roku
W 2025 roku nie tylko drogie kredyty stanowią przeszkodę do spełnienia marzenia i wybudowania domu. Koszty materiałów budowlanych — zwłaszcza cementu, stali i drewna — także pozostają wysokie, mimo pewnej stabilizacji w 2024 roku. Koszty robocizny również wzrosły i dodatkowo obciążają budżet na budowę domu.
To stwarza kolejny problem. Nawet jeśli inwestorzy uzyskają kredyt, jego kwota może okazać się niewystarczająco na realizację pierwotnego planu. Banki oczywiście wymagają również wkładu własnego (zazwyczaj mieszczącego się w przedziale od 10 do 20%, ale w niektórych sytuacjach może wynosić nawet więcej niż 25%), co dla wielu rodzin, szczególnie młodych, stanowi ogromne wyzwanie i lata wyrzeczeń.
Jak wysokie stopy procentowe wpływają na budownictwo mieszkaniowe?
Wysokie stopy procentowe i drogie materiały budowlane widocznie wpływają na trendy w budownictwie mieszkaniowym i architekturze.
Mniejsze domy.Rosnącą popularnością cieszą się projekty niewielkich domów, najczęściej parterowych, o powierzchni nieprzekraczającej 100 m2. Wiele osób decyduje się na rezygnację z podpiwniczenia, a poddasze, niegdyś zapomniane i używane jako strych, często staje się powierzchnią mieszkalną. Duże, wielopokojowe lub wielopiętrowe budynki odchodzą w zapomnienie, ponieważ — po prostu — mało kto posiada tak duży budżet na budowę domu.
Prostsze konstrukcje. Domy z wymyślnymi detalami architektonicznymi i złożoną, rozrzeźbioną bryłą odchodzą w zapomnienie. Inwestorzy decydują się na proste, minimalistyczne projekty. Ma to też przełożenie na późniejsze koszty eksploatacji, ponieważ budynki o prostej kubaturze i zbitej bryle pozostają nie tylko tańsze na etapie budowy, ale również są bardziej efektywne energetycznie.
Budowa etapami. Inwestorzy często rozkładają inwestycję na kilka lat, dzieląc budowę domu na etapy.
Rezygnacja z luksusu. Przestronne tarasy, duże garaże, drogie materiały wykończeniowe — to wszystko odchodzi w zapomnienia na rzecz podstawowych potrzeb.
Rezygnacja z budowy domu na rzecz mieszkania. Coraz więcej Polaków po prostu rezygnuje z budowy domu i wybiera kupno lub wynajem mieszkania. Mieszkania w miastach oferują lepszy dostęp do infrastruktury, pracy i usług, co jest szczególnie istotne dla młodych rodzin.
Spadek ilości pozwoleń na budowę domu
Jak wynika z danych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego (GUNB) oraz Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) liczba wydanych pozwoleń na budowę domów jednorodzinnych w 2024 była co prawda wyższa niż w 2023 roku, ale wciąż odzwierciedlała trudną sytuację na rynku. Tendencje te widać wyraźnie w porównaniu do liczb z wcześniejszych lat. W latach 2021-2022 wydano nawet do 61 800 pozwoleń na budowę w pierwszym półroczu, w 2024 było to 39 777 pozwoleń na budowę domów jednorodzinnych.
Z danych dotyczących pozwoleń na budowę domów jednorodzinnych można również wyciągnąć wniosek dotyczących regionalnych różnic w zamożności. W województwie mazowieckim w 2024 roku wydano 6 143 pozwoleń na budowę, a w opolskim jedynie 761.