Szukasz okien dachowych? Tego nie powie Ci żaden sprzedawca
Chcesz zamontować okna dachowe, ale nie wiesz, czego naprawdę się spodziewać? To rozwiązanie ma swoje plusy, ale też sporo pułapek, które mogą sporo kosztować – zarówno w portfelu, jak i nerwach. W naszym artykule odkrywamy prawdę o oknach dachowych: ich wady, zalety, najczęstsze problemy i praktyczne porady, dzięki którym unikniesz kosztownych błędów i wybierzesz najlepsze rozwiązanie dla swojego poddasza.
- Rodzaje okien dachowych
- Korzyści z montażu okien dachowych
- Wady okien dachowych
- Wymogi dotyczące doświetlenia pomieszczeń na poddaszu
Rodzaje okien dachowych
Okna dachowe obrotowe to najbardziej popularne rozwiązanie. Konstrukcja tych okien opiera się na osi obrotu umieszczonej dokładnie w połowie wysokości ramy okiennej. Pozwala to na obrót skrzydła o 180 stopni oraz zablokowanie go w dowolnej pozycji, co znacznie ułatwia np. mycie szyb.
Okna dachowe z podwyższoną osią obrotu to modele, w których oś obrotu znajduje się na wysokości około ¾ ramy okiennej. Ten typ okien umożliwia uniesienie skrzydła do kąta 45 stopni oraz zatrzymanie go w dowolnej pozycji dzięki systemowi wspomagającemu. Montuje się je zwykle na dachach o nachyleniu do 55 stopni.
Okna dachowe uchylno-obrotowe, zwane również oknami klapowo-obrotowymi, oferują dwie metody otwierania skrzydła, między którymi można przełączać się za pomocą specjalnego przełącznika. Pierwsza umożliwia obrót skrzydła o 180 stopni, druga uchylenie do kąta 45 stopni. Ten typ okien nie jest zalecany na dachy o kącie nachylenia przekraczającym 55 stopni.
Świetliki to okna dachowe, które nie otwierają się i służą wyłącznie do doświetlania pomieszczeń.
Lukarny to element architektoniczny, w którym okno dachowe wystaje poza płaszczyznę dachu. Na froncie lukarny znajduje się okno, często wraz z fragmentem ściany przypominającym elewację. Lukarna jest zwykle przykryta dachem dwuspadowym lub trójspadowym. Rozwiązanie to sięga czasów gotyku we Francji, a szczyt popularności osiągnęło w baroku, szczególnie w pałacach i kamienicach. Wyróżniamy różne typy lukarn:
- lukarna szczytowa;
- lukarna trójkątna, zwana także jaskółką;
- lukarna wole oko;
- lukarna baryłkowa;
- lukarna trapezowa;
- lukarna jednospadowa.
Okna kolankowe to połączenie okna dachowego z tradycyjnym oknem montowanym w ścianie kolankowej, połączonych specjalnym kołnierzem uszczelniającym.
Okna dachowe balkonowe przypominają balkon na poddaszu. Wyposażone są w skrzydło unoszące się do góry podczas otwierania oraz balustradę – stałą lub automatycznie rozkładaną. Mechanizm zabezpiecza przed przypadkowym zamknięciem skrzydła i balustrady.
Okna wyłazowe to okna dachowe o konstrukcji podobnej do tradycyjnych okien fasadowych, ale pełniące funkcję wyjścia na dach. Posiadają wzmocnioną konstrukcję oraz mechanizmy zapobiegające przypadkowemu zamknięciu, co zwiększa bezpieczeństwo osób korzystających z wyłazu.
Korzyści z montażu okien dachowych
Lepsze doświetlenie poddasza. Najważniejszą zaletą okien dachowych jest ich zdolność do wpuszczania naturalnego światła do przestrzeni poddasza, co ma ogromne znaczenie szczególnie na poddaszach użytkowych. Jasne wnętrza sprawiają wrażenie większych i bardziej przestronnych.
Poprawa samopoczucia. Naturalne światło wpływa pozytywnie na nastrój domowników, którzy dzięki niemu często czują się bardziej radośni i pełni energii. Brak dostępu do światła dziennego może prowadzić do senności, zmęczenia, obniżonego nastroju, a nawet do poważniejszych zaburzeń psychicznych przy długotrwałym przebywaniu w sztucznie oświetlonych pomieszczeniach.
Lepsza wentylacja poddasza. Obecność okien dachowych pozwala na skuteczną wymianę powietrza, co jest szczególnie ważne w pomieszczeniach, gdzie gromadzi się wilgoć. Uchylne okna umożliwiają szybkie wietrzenie pomieszczeń.
Wysoka funkcjonalność. Okna dachowe nie tylko doświetlają wnętrze, ale też nie zajmują cennej przestrzeni, dodając jednocześnie pomieszczeniom wyjątkowego charakteru.
Oszczędność energii. Montaż okien dachowych zmniejsza potrzebę używania sztucznego oświetlenia, co obniża zużycie energii elektrycznej. Dodatkowo nowoczesne okna dachowe mają właściwości termoizolacyjne i często wyposażone są w powłoki UV, które pomagają regulować temperaturę na poddaszu.
Możliwość personalizacji. Producenci oferują różnorodne modele okien dachowych, które można wyposażyć w rolety czy systemy wentylacji, dostosowując je do indywidualnych potrzeb użytkowników.
Wady okien dachowych
Wysokie koszty montażu. Montaż okien dachowych jest bardziej skomplikowany niż tradycyjnych okien fasadowych. Wymaga precyzyjnego dopasowania do konstrukcji dachu oraz kąta nachylenia połaci. Niezbędne jest też zastosowanie odpowiedniej hydroizolacji, aby zapobiec przeciekom.
Wyższe ceny. Nie tylko koszt montażu jest większy, ale również same okna dachowe są zwykle droższe niż standardowe okna pionowe.
Trudności w utrzymaniu czystości. Niektóre modele okien dachowych wymagają użycia specjalistycznego sprzętu lub technik do ich efektywnego mycia.
Ryzyko przecieków. Nieprawidłowo zamontowane okna dachowe mogą być nieszczelne, co prowadzi do przeciekania podczas silnych opadów. Może to powodować wilgoć oraz sprzyjać rozwojowi pleśni i grzybów wewnątrz budynku.
Ograniczenia w aranżacji wnętrza. Obecność okien dachowych bywa wyzwaniem przy planowaniu i urządzaniu poddasza, zwłaszcza gdy ściany kolankowe są niskie.
Nadmierne nagrzewanie pomieszczeń. Okna dachowe bez specjalnych powłok, rolet czy markiz mogą powodować przegrzewanie się wnętrz.
Wymogi dotyczące doświetlenia pomieszczeń na poddaszu
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury dotyczącym warunków technicznych, jakie powinny spełniać budynki oraz ich usytuowanie, pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi muszą mieć okna, których powierzchnia w świetle ościeżnic stanowi co najmniej 1/8 powierzchni podłogi. Pomieszczenia te dzielą się na dwie kategorie: przeznaczone do stałego pobytu, gdzie osoby przebywają dłużej niż 4 godziny dziennie, oraz na pomieszczenia do czasowego pobytu, w których osoby spędzają od 2 do 4 godzin na dobę.
Warto uwzględnić te wymogi przy projektowaniu poddasza i jego doświetlenia. Jeżeli na użytkowym poddaszu mają powstać takie pomieszczenia — a nie ma innych możliwości ich doświetlenia lub przeciwwskazań do montażu okien — instalacja okien dachowych będzie konieczna.
Źródła
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220001225