Twój dom traci ciepło przez spoiny? Ten błąd kosztuje Cię setki złotych rocznie!
Wybór materiałów do wznoszenia ścian jednowarstwowych ma ogromne znaczenie nie tylko dla trwałości konstrukcji, ale również dla komfortu cieplnego budynku. Choć na pierwszy rzut oka spoiny wydają się mało istotne, to właśnie one mogą odpowiadać za straty ciepła oraz tworzenie mostków termicznych. Kluczowym elementem okazuje się wybór odpowiedniej zaprawy — tradycyjnej cementowo-wapiennej lub nowoczesnej cienkowarstwowej klejowej. Dlaczego? Wyjaśniamy.
- Czym są spoiny i jaką pełnią funkcję?
- Mostki termiczne – cichy zabójca efektywności energetycznej
- Spoiny jako źródło mostków termicznych
- Cienkowarstwowa zaprawa klejowa – nowoczesne rozwiązanie
- Dodatkowe korzyści murowania na kleju
- Oszczędzaj z głową, a nie z przyzwyczajenia
Czym są spoiny i jaką pełnią funkcję?
Spoiny to warstwy zaprawy, które łączą poszczególne elementy murowe – bloczki, pustaki lub cegły. Wyróżnia się spoiny poziome (między warstwami) oraz pionowe (pomiędzy sąsiednimi elementami w tej samej warstwie). Ich zadaniem jest utrzymanie odpowiedniego położenia materiału oraz przenoszenie obciążeń pionowych i poziomych w konstrukcji ściany.
Spoiny pełnią również rolę uszczelniającą. Odpowiadają za szczelność przegrody, ograniczając przedostawanie się wilgoci i powietrza z zewnątrz do wnętrza budynku. Jakość wykonania spoin wpływa więc na trwałość całej przegrody oraz jej odporność na czynniki atmosferyczne.
W kontekście fizyki budowli spoiny mają jednak także inną, mniej oczywistą rolę – oddziałują na bilans cieplny przegrody. W zależności od ich grubości, materiału i dokładności wykonania, mogą przyczyniać się do powstawania nieciągłości cieplnych, czyli mostków termicznych, które znacząco wpływają na energooszczędność budynku.
Mostki termiczne – cichy zabójca efektywności energetycznej
Mostek termiczny to miejsce w przegrodzie, przez które ciepło ucieka szybciej niż przez otaczające je elementy. W praktyce oznacza to lokalne wychładzanie ściany, co przekłada się na większe zużycie energii potrzebnej do ogrzewania budynku. Mostki nie tylko zwiększają rachunki, ale także pogarszają komfort cieplny wewnątrz pomieszczeń.
Jednym z efektów występowania mostków termicznych jest kondensacja pary wodnej po wewnętrznej stronie ściany. Może to prowadzić do zawilgocenia, a z czasem nawet do rozwoju pleśni i grzybów, szczególnie w miejscach trudno dostępnych i słabo wentylowanych. Problem ten często występuje w narożnikach, przy nadprożach lub właśnie w miejscach, gdzie spoiny są zbyt grube lub źle wykonane.
W budynkach energooszczędnych i pasywnych eliminacja mostków termicznych jest jednym z głównych założeń projektowych. Z tego powodu konieczne jest stosowanie materiałów i technologii, które minimalizują ryzyko ich powstawania – w tym właśnie odpowiedniej zaprawy murarskiej.
Spoiny jako źródło mostków termicznych
W tradycyjnym budownictwie stosuje się zaprawy cementowo-wapienne o grubości około 10–12 mm. Ich przewodność cieplna jest znacznie wyższa niż większości nowoczesnych materiałów murowych, takich jak beton komórkowy czy ceramika poryzowana. Efektem tego jest powstawanie mostków liniowych w miejscach spoin – tworzą one swoistą "kratkę" zimna w strukturze ściany.
Zjawisko to jest szczególnie wyraźne w ścianach jednowarstwowych, które nie mają dodatkowego ocieplenia. W takich przegrodach każda nieciągłość materiałowa wpływa bezpośrednio na współczynnik przenikania ciepła całej ściany. Spoiny cementowe mogą lokalnie obniżać izolacyjność termiczną nawet o kilkadziesiąt procent.
Dodatkowo grube spoiny są trudniejsze do wykonania z zachowaniem precyzji. Nierówności i zmienna grubość zaprawy prowadzą do powstawania pustek i nieszczelności, co jeszcze bardziej pogarsza właściwości cieplne ściany. Dlatego coraz częściej odchodzi się od tradycyjnych zapraw na rzecz technologii cienkowarstwowych.
Cienkowarstwowa zaprawa klejowa – nowoczesne rozwiązanie
Zaprawy klejowe stosowane w technologii cienkowarstwowej mają grubość od 1 do 3 mm. Dzięki temu powierzchnia spoiny jest kilkukrotnie mniejsza niż w przypadku zapraw tradycyjnych, co bezpośrednio przekłada się na mniejsze straty ciepła i redukcję mostków termicznych. Kleje murarskie są także lepiej dopasowane do nowoczesnych materiałów, przez co ich przewodność cieplna jest zbliżona do bloczków.
Technologia cienkowarstwowa pozwala na uzyskanie niemal jednorodnej przegrody pod względem parametrów cieplnych. Dzięki temu ściana nie wymaga dodatkowego ocieplenia, a cały mur zachowuje wysoką izolacyjność termiczną. To rozwiązanie szczególnie polecane w przypadku wznoszenia domów energooszczędnych i pasywnych.
Kolejną zaletą zapraw klejowych jest łatwość i szybkość ich aplikacji. Proces murowania jest bardziej precyzyjny, a zużycie materiału niższe niż w przypadku zapraw tradycyjnych. Czystsze spoiny, brak zanieczyszczeń i mniejsza ilość błędów wykonawczych to dodatkowe korzyści wynikające z zastosowania tej technologii.
Dodatkowe korzyści murowania na kleju
Zastosowanie cienkowarstwowej zaprawy klejowej to nie tylko korzyści związane z izolacyjnością cieplną, ale również z praktyką budowlaną. Murowanie na kleju jest procesem szybszym i czystszym – eliminuje konieczność ciągłego przygotowywania dużych ilości zaprawy cementowej, a same bloczki są łatwiejsze do wypoziomowania.
Mniejsze zużycie materiału oznacza niższe koszty logistyczne i magazynowe. Jedna paczka kleju wystarcza na znacznie większą powierzchnię muru niż worek tradycyjnej zaprawy. Dodatkowo ograniczone są odpady budowlane, co ułatwia utrzymanie porządku na placu budowy i zmniejsza koszty utylizacji.
Technologia ta minimalizuje również ryzyko błędów wykonawczych, które często występują przy stosowaniu zaprawy cementowej, zwłaszcza w niesprzyjających warunkach atmosferycznych. Klej schnie szybciej i lepiej wiąże, co pozwala prowadzić prace sprawnie i bez konieczności wielogodzinnych przestojów.
Oszczędzaj z głową, a nie z przyzwyczajenia
Tradycyjne rozwiązania budowlane nie zawsze są najlepsze w nowoczesnych realiach. Wybór odpowiedniej zaprawy ma istotny wpływ nie tylko na trwałość ściany, ale także na energooszczędność i komfort cieplny budynku. W dobie rosnących cen energii minimalizacja mostków termicznych staje się więc wręcz koniecznością.
Murowanie na zaprawie klejowej pozwala uzyskać przegrody o znacznie lepszych parametrach izolacyjnych, redukując straty ciepła oraz zwiększając szansę na spełnienie norm WT. Dodatkowo to technologia szybsza, czystsza i bardziej ekonomiczna w dłuższej perspektywie.
Każdy inwestor, który planuje budowę domu, powinien świadomie analizować dostępne rozwiązania. Zamiast powtarzać schematy „bo tak się zawsze robiło”, warto postawić na technologię, która realnie podnosi jakość budynku.