Polacy masowo wybierają tą alternatywę dla kanalizacji. Szambo nie ma szans

Opublikowano: 04.07.2025Autor: Katarzyna BarczykDrukujUdostępnij

Nie każdy dom w Polsce może zostać podłączony do kanalizacji – czasem to po prostu niemożliwe lub nieopłacalne. Co wtedy? Polacy coraz częściej wybierają alternatywy, takie jak szambo czy przydomowa oczyszczalnia ścieków. W naszym artykule wyjaśniamy, kiedy warto zdecydować się na które rozwiązanie, ile to kosztuje i jakie korzyści oraz ograniczenia się z nimi wiążą. Sprawdź, jak uniknąć wysokich opłat i wybrać najlepszą opcję dla swojego domu!

1. Koszty podłączenia do sieci kanalizacyjnej – na co się przygotować?
2. Co wpływa na koszt wykonania przyłącza kanalizacyjnego?
3. Przepisy dotyczące podłączenia do kanalizacji i alternatywne rozwiązania
4. Koszty inwestycji i eksploatacji szamba oraz przydomowej oczyszczalni ścieków

Koszty podłączenia do sieci kanalizacyjnej – na co się przygotować?

Podłączenie domu do sieci wodno-kanalizacyjnej wiąże się z określonymi wydatkami, które warto uwzględnić już na etapie planowania inwestycji. Niestety, koszty mediów i usług stale rosną, a w niektórych miejscowościach opłaty za odprowadzanie ścieków zwiększyły się w ostatnich latach nawet o kilkadziesiąt procent.

W większych miastach średnia opłata za odprowadzanie ścieków wynosi obecnie od około 6 do 10 zł za metr sześcienny, natomiast za zużycie wody płaci się od 3 do 6 zł za m³ (stawki brutto). Trzeba pamiętać, że opłaty są naliczane na podstawie ilości zużytej wody — przyjmuje się, że ilość ścieków jest równa ilości pobranej wody, jeśli nie zamontowano osobnego licznika do podlewania ogrodu.

Co wpływa na koszt wykonania przyłącza kanalizacyjnego?

Wysokość kosztów przyłącza kanalizacyjnego zależy od wielu czynników — m.in. od długości instalacji, ukształtowania terenu, stopnia skomplikowania prac oraz cen usług w danym regionie. Średnia cena za 1 metr bieżący sieci kanalizacyjnej zaczyna się od około 150 zł, ale w trudniejszych warunkach może sięgnąć nawet 300-400 zł za metr.

Dodatkowo należy doliczyć koszty wykonania projektu przyłącza, które zazwyczaj mieszczą się w przedziale od 1000 do 2500 zł, choć w przypadku bardziej rozbudowanych instalacji mogą być wyższe. Ostateczny koszt podłączenia domu jednorodzinnego do kanalizacji może więc wynieść od kilku do nawet kilkunastu tysięcy złotych.

Warto też mieć na uwadze, że w niektórych gminach obowiązują dodatkowe opłaty, takie jak wydanie warunków przyłączenia, odbiór techniczny instalacji czy opłaty przyłączeniowe pobierane przez lokalne przedsiębiorstwa wodociągowe. Warto zawsze dokładnie sprawdzić te kwestie w urzędzie gminy lub u operatora sieci.

Przepisy dotyczące podłączenia do kanalizacji i alternatywne rozwiązania

Wielu inwestorów planujących budowę domu chciałoby samodzielnie zdecydować, czy korzystać z kanalizacji, szamba czy przydomowej oczyszczalni ścieków. Jednak prawo jasno określa zasady w tym zakresie. Jeżeli w pobliżu nieruchomości znajduje się sieć wodno-kanalizacyjna, podłączenie do niej jest obowiązkowe. Dopiero gdy techniczne warunki uniemożliwiają podłączenie do kanalizacji, można rozważyć inne opcje.

Jak wyglądają szczegółowe przepisy dotyczące gospodarki ściekami i kiedy dopuszczalne są alternatywne rozwiązania?

• Podłączenie do sieci wodno-kanalizacyjnej – Zgodnie z prawem budowlanym każdy dom powinien być podłączony do istniejącej sieci kanalizacyjnej, jeśli jest ona dostępna na działce. W przypadku, gdy właściciel nie wykona przyłącza, wójt, burmistrz lub prezydent miasta mają prawo wydać nakaz podłączenia. Brak realizacji przyłącza może skutkować nałożeniem kary administracyjnej sięgającej nawet 5000 zł. Obowiązek ten dotyczy zarówno nowych, jak i istniejących budynków.
• Przydomowa oczyszczalnia ścieków – Można ją wybudować tylko wtedy, gdy podłączenie do kanalizacji jest technicznie lub ekonomicznie niemożliwe. Ponadto w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego nie może być przewidziana budowa sieci kanalizacyjnej w najbliższym czasie. Po spełnieniu tych warunków inwestor ma prawo wybudować oczyszczalnię, która może być dalej używana nawet po powstaniu kanalizacji. Zobacz rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków.
• Budowa szamba – Szambo można zastosować wyłącznie, jeśli nie ma technicznej możliwości podłączenia do kanalizacji. W sytuacji gdy w planie zagospodarowania przestrzennego przewidziano kanalizację, szambo może służyć tymczasowo, jednak po jej wybudowaniu trzeba je zlikwidować i podłączyć się do sieci. Sprawdź, jak wybrać szambo domowe.

Koszty inwestycji i eksploatacji szamba oraz przydomowej oczyszczalni ścieków

Jeśli spełniamy warunki do budowy szamba lub przydomowej oczyszczalni ścieków, warto wcześniej poznać związane z tym koszty. Dzięki temu łatwiej będzie wybrać rozwiązanie najbardziej korzystne zarówno pod względem finansowym, jak i eksploatacyjnym.

Budowa szamba obejmuje przede wszystkim zakup zbiornika, prace ziemne oraz podłączenie instalacji. Koszt takiego przedsięwzięcia zaczyna się od około 3,5 tys. zł, a w przypadku większych zbiorników lub bardziej zaawansowanych materiałów może wzrosnąć nawet do 7 tys. zł.

W przypadku szamba nie można zapominać o regularnym wywozie nieczystości – minimum co kwartał, niezależnie od poziomu napełnienia. Koszt opróżnienia zbiornika o pojemności 3-4 m³ wynosi około 200 zł, natomiast dla zbiornika 10 m³ – od 400 zł.

Z kolei budowa przydomowej oczyszczalni ścieków wiąże się z wyższymi kosztami początkowymi – inwestycja może kosztować od kilkunastu do nawet 30 tys. zł. Jednak dużą zaletą tego rozwiązania są niskie koszty eksploatacji, które wynoszą około 250-400 zł rocznie i obejmują głównie serwis oraz okresowe usuwanie osadu (raz na 1-2 lata).

Podsumowując, szambo wymaga mniejszego nakładu finansowego na start, jednak generuje wyższe koszty użytkowania. Przydomowa oczyszczalnia ścieków jest droższa na początku, ale może się zwrócić po kilku latach dzięki niskim wydatkom na eksploatację. Ostateczny wybór powinien być dopasowany do lokalnych warunków oraz dostępności sieci kanalizacyjnej.