Prąd najtańszy od 3 lat. Dlaczego więc Twoje rachunki nie spadają?

Opublikowano: 12.01.2025Autor: Michał ModzelewskiDrukujUdostępnij

Ceny hurtowe energii elektrycznej w Polsce w 2024 roku spadły do najniższego poziomu od kilku lat. Jest to efektem rosnącego udziału odnawialnych źródeł energii oraz malejącej zależności od drogich paliw kopalnych (głównie węgla). Jednak pomimo tego spadku, rachunki za prąd dla gospodarstw domowych pozostają na niezmienionym poziomie. Dlaczego tak się dzieje? Wyjaśniamy poniżej.

Rośnie udział OZE w mixie energetycznym Polski

W 2024 roku struktura źródeł energii w Polsce uległa znacznym zmianom. Odnawialne źródła energii (OZE) stanowiły aż 29% całkowitej produkcji energii elektrycznej, co jest rekordowym wynikiem. Z kolei węgiel, mimo że wciąż dominuje w miksie energetycznym, obniżył swój udział do 57%. Ważną rolę odgrywały również gaz ziemny i inne paliwa kopalne, jednak ich znaczenie pozostawało stabilne.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie https://wysokienapiecie.pl/107066-udzial-oze-w-2024-najwyzszy-w-historii-prad-najtanszy-od-lat-ale/

Warto przy tym wspomnieć, że w naszym mixie energetycznym brakuje jednego kluczowego elementu. Jednym z kluczowych wyzwań stojących przed polskim systemem energetycznym jest rozwój energetyki jądrowej. Jest to źródło energii, które nie tylko charakteryzuje się zerową emisją dwutlenku węgla, ale także zapewnia stabilność produkcji niezależnie od warunków pogodowych. Inwestycje w energetykę jądrową mogą pomóc w dalszym zmniejszeniu uzależnienia od węgla i stabilizacji cen energii w dłuższej perspektywie. Przy odchodzeniu od węgla odpowiedni rozwój energetyki jądrowej zapewni nam stabilne, tanie i niskoemisyjne źródło energii.

Pozwoli to uniknąć problemów takich jak obecnie w Niemczech.

Ceny hurtowe prądu najniższe od lat

Ceny hurtowe energii elektrycznej w Polsce charakteryzują się dużą zmiennością, co jest wynikiem szeregu czynników makroekonomicznych i geopolitycznych. Poniższa tabela przedstawia średnie ceny hurtowe energii na przestrzeni ostatnich czterech lat, ukazując wyraźny trend spadkowy po gwałtownym wzroście w 2022 roku.

Źródło danych: https://wysokienapiecie.pl/107066-udzial-oze-w-2024-najwyzszy-w-historii-prad-najtanszy-od-lat-ale/

Spadek cen hurtowych energii na przestrzeni ostatnich lat wynika z kilku kluczowych czynników. W 2022 roku ceny osiągnęły rekordowe poziomy ze względu na globalny kryzys energetyczny wywołany inwazją Rosji na Ukrainę oraz gwałtownie rosnące ceny paliw kopalnych, takich jak węgiel i gaz. Dodatkowo, problemy z łańcuchami dostaw i duże zapotrzebowanie na energię w okresie odbudowy gospodarczej po pandemii COVID-19 także przyczyniły się do wzrostu kosztów.

W 2023 roku sytuacja zaczęła się stabilizować. Na rynkach międzynarodowych zaobserwowano spadek cen gazu, co zmniejszyło koszty produkcji energii w elektrowniach gazowych. Dodatkowo, wzrost generacji z odnawialnych źródeł energii, takich jak farmy wiatrowe i instalacje fotowoltaiczne, pozwolił na ograniczenie wykorzystania drogiego węgla.

W 2024 roku dalszy spadek cen hurtowych był efektem przede wszystkim rozbudowy infrastruktury OZE oraz sprzyjających warunków pogodowych, które zwiększyły produkcję energii z wiatru i słońca. Dodatkowo, malejące zapotrzebowanie na prąd w wyniku spowolnienia gospodarczego przyczyniło się do obniżenia cen na rynku hurtowym.

Warto podkreślić, że spadek cen hurtowych nie zawsze bezpośrednio przekłada się na ceny detaliczne dla odbiorców indywidualnych. Rynek energii jest skomplikowany, a taryfy dla gospodarstw domowych zależą od wielu dodatkowych czynników, takich jak koszty przesyłu, opłaty systemowe oraz regulacje rządowe. Pisaliśmy o tym w tym artykule.

Ceny prądu dla gospodarstw domowych nie spadają

Pomimo znacznego spadku cen hurtowych, rachunki za prąd dla gospodarstw domowych w Polsce wciąż pozostają na tym samym poziomie. Dzieje się tak, ponieważ ceny prądu dla klientów indywidualnych były od wielu lat zamrożone. Oznacza to, że gospodarstwa domowe płaciły mniej za prąd, niż wynikałoby to z cen na rynku hurtowym. Taka polityka pozwoliła chronić konsumentów przed nagłymi podwyżkami cen, szczególnie w czasie kryzysu energetycznego.

W rachunkach za prąd znajduje się wiele dodatkowych kosztów, takich jak opłaty za przesył, dystrybucję oraz opłaty systemowe. Te składniki są stabilne lub nawet rosną, dlatego spadek cen hurtowych nie przekłada się bezpośrednio na obniżki dla odbiorców indywidualnych.

Warto również wspomnieć, że rząd stara się utrzymać stabilne ceny detaliczne, co oznacza, że ewentualne obniżki na rynku hurtowym są neutralizowane przez subsydia i regulacje. Dzięki temu budżety gospodarstw domowych są chronione przed wahaniami cen prądu. Niestety gorzej mają prosumenci posiadający panele fotowoltaiczne - dla nich niższe ceny energii to mniej pieniędzy z jej odsprzedaży do sieci.

Dodatkowo, część pieniędzy z rachunków jest przeznaczana na rozwój odnawialnych źródeł energii i modernizację sieci energetycznych. Te inwestycje są kluczowe dla przyszłości polskiej energetyki, ale wpływają na wysokość rachunków dla klientów indywidualnych.

Niższe ceny hurtowe nadzieją dla firm

Spadek cen hurtowych energii elektrycznej w ostatnich latach jest dobrą wiadomością dla rynku, ale nie odczuli tego odbiorcy indywidualni. Rachunki za prąd dla gospodarstw domowych pozostały na stałym poziomie z powodu zamrożenia cen i dodatkowych kosztów zawartych w taryfach.

Ważne jest, aby zrozumieć, że stabilizacja cen detalicznych chroni konsumentów przed nagłymi skokami kosztów. Jednocześnie inwestycje w rozwój sieci i źródeł odnawialnych przygotowują system na przyszłość. To wszystko wpływa na brak natychmiastowych korzyści w postaci niższych rachunków. Niższe ceny hurtowe są jednak dobrą wiadomością dla firm, które nie były objęte zamrożeniem cen. Przedsiębiorstwa te mogą liczyć na niższe koszty energii, co może poprawić ich konkurencyjność i zmniejszyć wydatki operacyjne.