Miłość, awarie i sąsiedzkie życie – dzień z mieszkańcami PRL-owskiego molocha

Bloki z wielkiej płyty to symbol PRL-u, który do dziś dzieli mieszkańców i budzi emocje. Choć powstawały jako szybkie i tanie rozwiązanie kryzysu mieszkaniowego, dziś są domem dla setek tysięcy Polaków. Poznaj ich historię, unikalną architekturę i codzienne życie w tych monumentalnych budynkach, które mimo upływu lat nadal kształtują miejskie krajobrazy i niosą ze sobą wiele wspomnień.
- Superjednostka – ikona katowickiej architektury z epoki PRL
- Falowiec w Gdańsku – najdłuższy blok mieszkalny w Polsce
- Mrówkowiec we Wrocławiu – unikalny blok pełen detali
- Jamnik – wyjątkowy blok mieszkalny na Pradze-Północ
- Manhattan w Łodzi – modernistyczne wieżowce w centrum miasta
- Pekin – unikalne blokowisko na Pradze-Północ
- Kukurydze – unikalne cylindryczne bloki na katowickim Osiedlu Tysiąclecia
- Deska – najdłuższy blok mieszkalny w Poznaniu i Wielkopolsce
Superjednostka – ikona katowickiej architektury z epoki PRL
Jednym z najbardziej charakterystycznych budynków Katowic jest Superjednostka przy alei Korfantego, która stała się symbolem architektury z czasów PRL. Projekt tego monumentalnego gmachu stworzył Mieczysław Król, a budowa zakończyła się w 1972 roku. Budynek ma imponującą długość 187,5 metra oraz wysokość 61 metrów, a jego wnętrza mogą pomieścić nawet 3 tysiące mieszkańców.
Superjednostka pierwotnie miała symbolizować nowoczesność i rozwój miejski, lecz obecnie wywołuje mieszane uczucia. Mieszkańcy często skarżą się na małe mieszkania oraz niepraktyczne rozwiązania architektoniczne. Dobrym przykładem jest system wind, które zatrzymują się tylko na co trzecim piętrze – dokładnie na parterze oraz 2., 5., 8., 11. i 14. kondygnacji.

Falowiec w Gdańsku – najdłuższy blok mieszkalny w Polsce
Falowiec przy ul. Obrońców Wybrzeża w Gdańsku to ogromny budynek mieszkalny, który wyróżnia się swoją długością sięgającą aż 860 metrów oraz 11 kondygnacjami. Jest uważany za najdłuższy blok w Polsce i jeden z największych w Europie, zamieszkiwany przez około 6 tysięcy osób.
Postawiony w latach 70. XX wieku w technologii wielkiej płyty, miał stanowić tymczasowe rozwiązanie problemu kryzysu mieszkaniowego. Charakterystyczny falisty kształt budynku zaprojektowano również po to, by chronić go przed silnymi nadmorskimi wiatrami. Pomimo upływu ponad 40 lat od jego powstania, Falowiec pozostaje ważnym elementem panoramy Gdańska. Choć często krytykowany za małe mieszkania i starzejącą się architekturę, wielu mieszkańców ceni go za komfort i funkcjonalność.

Mrówkowiec we Wrocławiu – unikalny blok pełen detali
Mrówkowiec przy ul. Drukarskiej to jeden z najbardziej charakterystycznych bloków mieszkalnych we Wrocławiu. Ma około 235 metrów długości, składa się z 9 klatek schodowych, a jego ściany zawierają aż 2 tysiące okien i ponad 5 tysięcy drzwi. W bloku mieszka obecnie około 2 tysięcy osób.
Budynek powstał w latach 70. XX wieku w technologii wielkiej płyty, typowej dla PRL-owskiej architektury. Choć często krytykowany za dużą gęstość zaludnienia, Mrówkowiec jest nieodłącznym elementem panoramy miasta. Ciekawostką jest fakt, że na jego dachu kiedyś znajdowała się strefa do opalania, która jednak została zamknięta po poważnym wypadku.

Jamnik – wyjątkowy blok mieszkalny na Pradze-Północ
Jamnik to charakterystyczny blok mieszkalny znajdujący się przy ul. Kijowskiej na warszawskiej Pradze-Północ. Budynek ma imponującą długość aż 508 metrów, mieści 430 mieszkań rozmieszczonych w 43 klatkach schodowych oraz oferuje 132 miejsca garażowe. W każdej klatce znajduje się po 10 mieszkań, a ich okna wychodzą na obie strony, co zapewnia dobre doświetlenie wnętrz.
Wybudowany w latach 70. XX wieku w technologii wielkiej płyty, warszawski Jamnik stanowi klasyczny przykład PRL-owskiej architektury mieszkaniowej. Jest to najdłuższy budynek mieszkalny w stolicy, zamieszkały obecnie przez około 1200 osób.

Manhattan w Łodzi – modernistyczne wieżowce w centrum miasta
„Manhattan w Łodzi” to popularna nazwa zespołu charakterystycznych wieżowców mieszkalnych, które znajdują się w dzielnicy Śródmieście. Budynki zostały zaprojektowane i zbudowane w latach 70. i 80. XX wieku jako element modernistycznego planu rozwoju centrum miasta.
Zespół składa się z kilku wysokich bloków wykonanych z wielkiej płyty, które obecnie stanowią ważny punkt na mapie Łodzi. Dwa z tych budynków mają aż 78 metrów wysokości, co plasuje je w gronie najwyższych mieszkań z tamtej epoki. Mimo surowej architektury, Manhattan nadal cieszy się popularnością wśród mieszkańców, głównie dzięki centralnej lokalizacji i dobrze rozwiniętej infrastrukturze.

Pekin – unikalne blokowisko na Pradze-Północ
Pekin to potoczna nazwa rozległego osiedla mieszkaniowego zlokalizowanego na osiedlu Przyczółek Grochowski w warszawskiej dzielnicy Praga-Północ. Powstało w latach 60. XX wieku i zostało zbudowane w technologii wielkiej płyty. Charakterystyczne dla tego miejsca jest jego imponujące 1,5-kilometrowe połączenie budynków oraz galeriowa architektura, rzadko spotykana w stolicy.
Warszawski Pekin składa się z 23 połączonych ze sobą bloków, które mają od 3 do 7 pięter. Obecnie mieszka tam około 7 tysięcy osób, a łączna powierzchnia mieszkań wynosi aż 85 tys. m². Osiedle dysponuje własną infrastrukturą – żłobkiem, przedszkolem, szkołą podstawową oraz przychodnią – co sprawia, że jest to miejsce samowystarczalne i wygodne do życia.

Kukurydze – unikalne cylindryczne bloki na katowickim Osiedlu Tysiąclecia
Te charakterystyczne bloki mieszkalne stoją na Osiedlu Tysiąclecia w Katowicach, tuż obok Parku Śląskiego, przy ulicy Zawiszy Czarnego. Ich budowa, wykorzystująca technologię wielkiej płyty, rozpoczęła się w połowie lat 80. XX wieku. Dzięki nietypowej, cylindrycznej formie przypominającej kolby kukurydzy, zyskały popularną nazwę Kukurydze.
Kompleks składa się z pięciu budynków – trzy mają wysokość 82 metrów (lub 87 metrów z antenami), a pozostałe dwa osiągają 56 metrów. Aktualnie mieszka tam ponad 2 tysiące osób. Kukurydze to jedna z najbardziej rozpoznawalnych i oryginalnych form architektury mieszkaniowej Katowic, która nadal przyciąga uwagę mieszkańców oraz turystów.

Deska – najdłuższy blok mieszkalny w Poznaniu i Wielkopolsce
Ten unikalny blok mieszkalny mieści się na osiedlu Rusa, przy ulicy Kurlandzkiej w Poznaniu. Jego potoczna nazwa – Deska – pochodzi od wydłużonej, prostokątnej bryły, która rzeczywiście przypomina leżącą deskę. Budynek powstał w latach 70. XX wieku i do dziś pozostaje najdłuższym blokiem nie tylko w Poznaniu, ale także w całej Wielkopolsce.
Ma aż 435 metrów długości, 11 kondygnacji i mieści 729 mieszkań, w których mieszka około 1,6 tysiąca osób. W 2015 roku przeszedł gruntowną termomodernizację, dzięki której zyskał nowoczesny wygląd. Największe wrażenie robi fasada z motywem przypominającym grę Tetris – jeden z najbardziej rozpoznawalnych elementów poznańskiego krajobrazu blokowisk.
