Myślisz, że kupujesz polskie jajka? Możesz się zdziwić. Polskę zalewają jaja z tych trzech kierunków
Polska od dawna jest jednym z czołowych producentów jaj na świecie, jednak najnowsze statystyki wskazują na zaskakujący kierunek: na naszym rynku coraz częściej można znaleźć jaja importowane z innych krajów, w tym spoza Unii Europejskiej. Dlaczego tak się dzieje i jak w tej sytuacji zweryfikować, skąd pochodzi jajko, które masz w ręku? Oto kluczowe informacje w skrócie.
- Polska liderem w eksporcie jaj kurzych
- Polscy producenci jaj kupują surowiec zza granicy
- Jak sprawdzić świeżość i pochodzenie jajek?
Polska liderem w eksporcie jaj kurzych
Od wielu lat Polska plasuje się wśród czołowych eksporterów jaj kurzych na świecie. Zgodnie z informacjami Krajowej Izby Producentów Drobiu i Pasz (KIPDiP) oraz Eurostatu, zazwyczaj zajmujemy od 3. do 5. miejsca w światowych rankingach, obok takich krajów jak Holandia, USA, Turcja czy Hiszpania. Oznacza to, że produkujemy ich na tyle dużo, że możemy nie tylko zaspokoić krajowe potrzeby, ale także dostarczać je na rynki zagraniczne.
Pomimo tak silnej pozycji coraz wyraźniej widoczna jest zmiana. Na polski rynek trafia coraz więcej jaj spoza Unii Europejskiej, a nawet spoza Europy. Jest to wynik rosnących kosztów produkcji w krajach członkowskich, które muszą spełniać surowe normy dotyczące dobrostanu zwierząt, ochrony środowiska i bezpieczeństwa żywności. Dla wielu przedsiębiorstw przetwórczych tańszy import okazuje się po prostu bardziej opłacalny.
Polscy producenci jaj kupują surowiec zza granicy
Dane z KIPDIP pokazują, że polskie zakłady przetwórcze coraz częściej otrzymują propozycje zakupu jaj z Ukrainy, Turcji czy Brazylii. W praktyce oznacza to, że nawet jako znaczący producent zaczynamy nabywać surowce z zagranicy, ponieważ są one tańsze niż jaja produkowane zgodnie z normami unijnymi. Transport nie jest dla globalnego handlu poważną przeszkodą — niższa cena rekompensuje odległość i logistykę.
Podczas gdy fermy w UE funkcjonują zgodnie z rygorystycznymi standardami środowiskowymi i sanitarnymi, w wielu krajach spoza UE koszty hodowli są znacznie niższe. Różnica w cenie powoduje więc, że przedsiębiorstwa wybierają bardziej ekonomiczne opcje.
Jak sprawdzić świeżość i pochodzenie jajek?
Jeżeli chcesz wiedzieć, z której fermy pochodzi jajko, wystarczy, że sprawdzisz kod umieszczony na skorupie. Pierwsza cyfra obrazuje sposób hodowli: 0 oznacza hodowlę ekologiczną, 1 to wolny wybieg, 2 to ściółka, a 3 oznacza hodowlę klatkową. Późniejsze litery wskazują kraj pochodzenia — „PL” to Polska, „UA” to Ukraina, a „BR” to Brazylia. Następnie znajduje się numer fermy, który można zweryfikować w bazach Inspekcji Weterynaryjnej, aby potwierdzić legalność producenta.
Jakość jajka można również ocenić w domu, używając prostych metod. Najbardziej znany jest test z wodą: świeże jajko tonie i leży poziomo, natomiast starsze unosi się lub stoi pionowo, ponieważ w jego wnętrzu rośnie komora powietrzna. Po rozbiciu jajka należy zwrócić uwagę na jego wygląd: świeże ma wypukłe żółtko i gęste białko, z kolei starsze jajko będzie bardziej rozlewające się i mniej jędrne.