„Korozja biologiczna” – cichy wróg każdej elewacji, który działa przez lata

Fasada to nie tylko reprezentacja domu, ale również jego osłona przed deszczem, promieniami słonecznymi i zimnem. Mimo że wydaje się solidna, z biegiem czasu traci swoje właściwości i przestaje pełnić swoją funkcję. Jak często należy ją odnawiać, aby nie tylko prezentowała się dobrze, ale też skutecznie zabezpieczała budynek? Dowiedz się, które materiały są najbardziej wytrzymałe i jak wydłużyć trwałość elewacji, zanim pojawią się kosztowne kłopoty.
- Dlaczego ważna jest konserwacja elewacji?
- Wybór materiałów elewacyjnych dla domu
- Trwałość i pielęgnacja elewacji domu
- Jak dbać o elewację domu jednorodzinnego?
Dlaczego ważna jest konserwacja elewacji?
Zanim odpowiemy na pytanie, jak często trzeba wymieniać elewację, warto najpierw pojąć, jakie pełni zadania i jakie daje korzyści. Przede wszystkim odpowiada za wygląd domu – zakrywa surowe mury i warstwę termoizolacyjną, a odpowiednio wybrany kolor i materiał elewacyjny pozwala dopasować ją do dachu, tarasu, bryły budynku czy stylu architektonicznego – zarówno klasycznego, jak i nowoczesnego.
Elewacja spełnia także ważną funkcję ochronną. Zabezpiecza ściany przed działaniem niekorzystnych warunków atmosferycznych – opadów, wiatru, promieni UV czy zmiennych temperatur. To właśnie elewacja przejmuje na siebie zanieczyszczenia takie jak kurz, pył, błoto czy piasek przenoszone przez deszcz lub wiatr.
Brak regularnej pielęgnacji elewacji może prowadzić do tzw. korozji biologicznej, czyli rozwoju pleśni, grzybów, mchów i porostów. Dlatego tak ważne jest jej systematyczne czyszczenie i renowacja. Dzięki temu elewacja dłużej zachowuje swoje właściwości – nie blaknie, nie pęka i nie odpada od ściany, a cały budynek wygląda estetycznie i jest dobrze chroniony.
Wybór materiałów elewacyjnych dla domu
Fasada domu jednorodzinnego może być wykonana z różnych materiałów, które różnią się nie tylko wyglądem, ale również trwałością i właściwościami ochronnymi. Wybór właściwego rozwiązania wpływa nie tylko na estetykę budynku, ale także na częstotliwość konieczności jej konserwacji lub wymiany.
Do najczęściej używanych materiałów elewacyjnych należą:
- Farby elewacyjne – są bardzo popularne ze względu na niską cenę, szeroką dostępność oraz możliwość samodzielnego malowania. W tej kategorii znajdują się m.in. farby silikonowe, akrylowe, silikatowe, wapienne, winylowe, cementowe czy polikrzemianowe.
- Tynki elewacyjne – dostępne są w wersji cienkowarstwowej i grubowarstwowej. Z uwagi na skład chemiczny dzielą się na tynki cementowe, wapienne, mineralne, silikonowe, silikatowe i akrylowe. Każdy z nich oferuje inny poziom odporności i wykończenia.
- Okładziny elewacyjne – to jedne z najtrwalszych opcji elewacyjnych. Wśród nich znajdują się okładziny z drewna, materiałów drewnopodobnych, kamienia, cegły, klinkieru oraz sidingu. Charakteryzują się dużą odpornością na warunki atmosferyczne i trwałością.
Trwałość i pielęgnacja elewacji domu
Systematyczna dbałość o elewację może znacząco przedłużyć jej trwałość. W zależności od wybranych materiałów, konieczność jej odświeżenia lub zamiany pojawia się zwykle co dekadę, choć często może to być nawet rzadziej. Istotnym elementem jest wytrzymałość użytego rozwiązania – niektóre elewacje są o wiele bardziej wytrzymałe niż inne.
Przybliżona trwałość różnych rodzajów elewacji wygląda następująco:
- Farby fasadowe – malowanie fasady zazwyczaj należy przeprowadzać co 8–10 lat, aby zachować estetykę i ochronę murów.
- Tynki fasadowe – ich trwałość jest różna w zależności od typu, ale średnio wymiana lub gruntowna renowacja jest potrzebna co 10–20 lat.
- Panele sidingowe – to jedno z najbardziej wytrzymałych rozwiązań, które może służyć nawet pół wieku.
- Okładziny z drewna – żywotność desek zależy od rodzaju drewna. Sosna i świerk mają najkrótszą trwałość, natomiast drewno modrzewiowe wytrzymuje około dwóch dekad. Najbardziej trwałe są gatunki egzotyczne, które – przy regularnej impregnacji – mogą służyć nawet 30 lat.
- Okładziny z cegły klinkierowej – producenci często dają gwarancję do 50 lat, ale w rzeczywistości klinkier może wytrzymać znacznie dłużej, zapewniając niemal wieczną ochronę fasady.
- Okładziny kamienne – to jedno z najbardziej wytrzymałych rozwiązań, które przy odpowiedniej konserwacji może służyć przez dziesiątki lat bez potrzeby wymiany.

Jak dbać o elewację domu jednorodzinnego?
Aby przez długi czas móc cieszyć się atrakcyjnym wyglądem elewacji na budynku jednorodzinnym, warto systematycznie pielęgnować powierzchnię powłoki lub okładziny. Zazwyczaj do czyszczenia elewacji stosuje się myjkę ciśnieniową, czystą wodę lub specjalistyczne środki czyszczące, dostosowane do danego typu materiału.
Należy jednak pamiętać, że niektóre elewacje nie powinny być czyszczone pod dużym ciśnieniem, ponieważ może to uszkodzić ich ozdobną strukturę. W takich sytuacjach lepiej użyć dużej gąbki lub szczotki z miękkim włosiem, aby delikatnie oczyścić powierzchnię.
Po czyszczeniu zaleca się użycie środka biobójczego, który ochroni ściany przed rozwojem pleśni i grzybów. W przypadku drobnych uszkodzeń, takich jak rysy czy odpryski, nie trzeba wymieniać całej powłoki. Inaczej jest, gdy łuszczenie farby lub tynku obejmuje większe obszary i wymaga naprawy większej części elewacji.
W przypadku elewacji z okładzin istotna jest regularna impregnacja, która zwiększa odporność materiału na wchłanianie wilgoci. Należy dobrać odpowiedni impregnat do konkretnego rodzaju okładziny. Przy nierównych powierzchniach, takich jak naturalny kamień, najlepiej używać pędzli z długim włosiem, aby preparat dotarł do trudno dostępnych miejsc.