Węgiel czy pellet? Rachunek za ogrzewanie zaskakuje bardziej, niż się spodziewasz

Wymiana kotłów pozaklasowych jest nieuchronna – wszyscy, którzy wciąż korzystają z kopciucha, muszą zdawać sobie sprawę, że prędzej czy później będą musieli przestać go używać. Czy wiesz, że przejście na bardziej przyjazne środowisku źródło ciepła przyniesie korzyści nie tylko dla naszego zdrowia, ale także dla budżetu domowego?
- Ekologiczne i ekonomiczne aspekty pieców bezklasowych
- Koszty i korzyści ogrzewania pelletem
- Harmonogram wymiany pieców w Polsce
Ekologiczne i ekonomiczne aspekty pieców bezklasowych
Ludność Polski sukcesywnie eliminuje stare piece bezklasowe, które nie są zgodne z obecnymi regulacjami prawnymi. Niestety, te urządzenia wpływają na zanieczyszczenie powietrza i tworzenie niebezpiecznego smogu. Osoby używające pieców bezklasowych spalają w nich niemal wszystko – od węgla i drewna po śmieci, a nawet plastik. Według Polskiego Alarmu Smogowego, spaliny wydobywające się z kominów stanowią główne źródło emisji WWA i PM 2,5. To właśnie stąd pochodzi niemal 100% toksycznych substancji wytwarzanych podczas spalania materiałów sztucznych.
Piece bezklasowe nie tylko produkują szkodliwe zanieczyszczenia – ich eksploatacja przestaje być opłacalna. Efektywność takich pieców wynosi około 60%. Jak to rozumieć? Załóżmy, że rocznie potrzebujemy dokładnie 20 000 kWh energii cieplnej do ogrzania domu. Kaloryczność jednej tony węgla spalanej w piecu bezklasowym wynosi około 6 000 kWh. Niestety, z uwagi na niską wydajność pieca, możemy efektywnie wykorzystać jedynie 600 kg z tony, co daje nam 3600 kWh energii cieplnej. To oznacza, że w ciągu roku musimy zużyć prawie 5,5 tony węgla do ogrzewania domu. Za 1000 kg najtańszego węgla kamiennego zapłacimy obecnie około 1200 zł, co oznacza, że rocznie wydamy na ogrzewanie domu 6600 zł. Oczywiście, ta suma może się wahać – wszystko zależy od potrzeb cieplnych danego budynku.
Koszty i korzyści ogrzewania pelletem
Rozważmy, jakie fundusze będziemy musieli przeznaczyć na ogrzewanie tego samego budynku przy użyciu kotła na pellet. Topowe kotły na biomasę osiągają wydajność rzędu około 95%, lecz w rzeczywistości te wartości często oscylują wokół 90%. Oznacza to, że dobre urządzenie może efektywnie wykorzystać aż 900 kg z 1000 kg paliwa. Jedna tona wysokogatunkowego pelletu drzewnego generuje około 5000 kWh energii cieplnej. Uwzględniając wydajność kotła, możemy założyć, że z 1000 kg granulatu uzyskamy 4500 kWh energii potrzebnej do ogrzania pomieszczeń. Aby utrzymać komfortową temperaturę w domu przez cały rok, potrzebujemy 4,5 tony pelletu. Obecnie za tonę najtańszego pelletu płacimy około 1200 zł (chociaż w magazynach można znaleźć promocje, gdzie za 1000 kg pelletu płacimy tylko 900-1000 zł). Roczny koszt ogrzewania domu wyniesie więc 5400 zł, a jeśli uda nam się kupić pellet na promocji, wydatki będą znacznie mniejsze.
Uwzględniając obecne ceny węgla i pelletu, możemy stwierdzić, że przejście na biomasę pozwoli zredukować roczne wydatki na ogrzewanie domu przynajmniej o 20%. Niższe koszty to nie jedyna zaleta ekologicznego źródła ciepła. Użytkowanie kotła na biomasę jest znacznie wygodniejsze – ten typ paliwa produkuje niewielką ilość popiołu, który można wykorzystać na przykład jako nawóz dla roślin. Pozostałości po spalaniu węgla kamiennego są natomiast odpadem, z którym trudno sobie poradzić.

Harmonogram wymiany pieców w Polsce
Terminy związane z wymianą nieekologicznych pieców są różne w zależności od województwa – lokalne samorządy wprowadziły własne regulacje antysmogowe. Regionalne przepisy jasno określają końcowy termin wyłączenia z użytkowania kotłów bezklasowych. Czas na wymianę tych pieców upłynął już w województwach mazowieckim, świętokrzyskim, małopolskim, zachodniopomorskim, pomorskim, kujawsko-pomorskim, wielkopolskim, lubelskim, śląskim i łódzkim. Mieszkańcy województw mają jeszcze czas na wymianę pieca:
- podkarpackiego – do 1.01.2026 r.,
- lubuskiego – do 1.01.2027 r.,
- dolnośląskiego – do 1.07.2028 r.,
- opolskiego – do 1.01.2030 r.
W województwach podlaskim oraz warmińsko-mazurskim nie uchwalono jeszcze ustawy antysmogowej. Osoby, które korzystają z nieekologicznych pieców pomimo obowiązującego zakazu, mogą zostać ukarane grzywną do 5000 zł. W praktyce kara ta jest stosowana bardzo rzadko.