To najczęstsza przyczyna pożarów w domach. Nie chodzi o gaz, czy ogrzewanie
Wśród najczęściej występujących przyczyn pożarów w budynkach, na prowadzenie wychodzi niesprawna instalacja elektryczna. Nie tylko nieodpowiednie podłączenie, ale także przestarzałe okablowanie, mogą doprowadzić do opłakanych skutków. Jak rozpoznawać usterki oraz jak skutecznie eliminować przyczyny pożarów, aby zapewnić bezpieczeństwo sobie i bliskim? Wyjaśniamy.
Z tego artykułu dowiesz się:
Do czego może doprowadzić przestarzała i niesprawna instalacja?
Jeśli instalacja elektryczna nie działa tak jak powinna, może dojść do zwarć, które powodują przegrzanie przewodów i w efekcie zapłon. Ogień jako jeden z najbardziej niebezpiecznych żywiołów, ma zdolność do bardzo szybkiego rozprzestrzeniania się na elementy konstrukcyjne budynku, zwłaszcza na drewniane stropy, czy więźbę dachową. Niestety w wielu budynkach nadal obecne są instalacje starszego typu, które nie spełniają większości obecnych norm. Wiele osób nadal zaniedbuje konieczność wykonywania regularnych przeglądów.
Pożar powoduje z kolei nie tylko straty materialne, ale i poważne zagrożenie zdrowotne. Kable oraz plastikowe elementy, emitują podczas spalania niebezpieczne substancje, a wdychanie oparów jest toksyczne dla naszego zdrowia, nie wspominając już o zagrożeniu utraty życia, które zawsze związane jest z pożarem.
Pożar skutkuje niestety także emisją substancji, które szkodzą środowisku, a dokładnie glebie i roślinności. Dioksyny mają szkodliwy wpływ na jakość powietrza, a potrafią unosić się w promieniu nawet kilkuset metrów od miejsca zdarzenia.
Jakie są przyczyny pożarów związanych z instalacją elektryczną?
Instalacja elektryczna w budynku jest niezbędna. Prądu używamy na co dzień - zapalając światło, gotując, piorąc, czy używając różnych sprzętów AGD. Prądu nie widzimy na pierwszy rzut oka, jednak nie oznacza to, że można bezkarnie zapomnieć o instalacji, wszak kiedy znajdują się nieprawidłowości w instalacji elektrycznej, ryzyko pożaru wzrasta drastycznie. Chcemy zatem zwrócić uwagę na główne czynniki, które mogą doprowadzić do takiej sytuacji. Oto one:
Przeciążenia instalacji
Jest to jedna z głównych przyczyn pożarów powiązanych z elektryką. Nadmierne obciążenie sieci prowadzi do przegrzewania przewodów i stopienia izolacji. Tego typu problemy występują często w budynkach, w których użytkowane są liczne urządzenia o dużej mocy.
Mechaniczne uszkodzenie przewodów
Kable, zwłaszcza te które są na wierzchu, ulegają z czasem zniszczeniom. Mogą być naderwane ze starości, lub na przykład uszkodzone przez zwierzęta domowe. Podczas ich podłączenia do gniazdka, dochodzi do iskrzenia i jest to zdecydowanie pierwsza czerwona lampka, która powinna się nam zapalić.
Nieprawidłowe użytkowanie urządzeń
Często zdarza się, że podłączamy zbyt wiele urządzeń do jednego gniazdka lub korzystamy z uszkodzonych przedłużaczy. Niebezpieczne jest także niewłaściwe używanie sprzętów, na przykład w pobliżu wilgoci.
Błędy w podłączeniu
Podłączanie instalacji wymaga szczególnych kwalifikacji i może być wykonywane jedynie przez fachowców posiadających odpowiednie uprawnienia - SEP. Angażowanie montażystów, którzy nie mają wiedzy popartej dokumentami, to ryzyko błędnych podłączeń.
Brak przeglądów
Przestarzałe kable i złączki, które są zużyte i nie spełniają współczesnych norm, to główna przyczyna awarii. To dlatego tak ważne są regularne przeglądy, które umożliwiają wykrycie nieprawidłowości na wczesnym etapie i usunięcie ich na czas.
Brak zabezpieczeń
Niedziałające bezpieczniki lub brak wyłączników różnicowoprądowych, może znacząco zwiększyć ryzyko pożaru. Ważne jest dobranie odpowiednich systemów zabezpieczeń dla zachowania bezpieczeństwa w domu.
Jak prawidłowo zareagować, jeśli dojdzie już do pożaru?
Odpowiednia reakcja podczas pożaru, który już się wydarzył, to sposób na ograniczenie zniszczeń jakie za sobą niesie. Jeśli jest to możliwe, należy wyłączyć prąd w budynku. Nie wolno używać wody do gaszenia pożaru, którego źródłem jest prąd. Wilgoć jest przewodnikiem, a więc doprowadzi w tym wypadku do gwałtownego zaostrzenia sytuacji.
Czym więc ugasić pożar elektryczny? W takiej sytuacji niezbędne będzie użycie odpowiedniej gaśnicy, na przykład proszkowej. Jak wiadomo, większość z nas nie posiada jej jednak w domu, dlatego nie można pominąć ważnego kroku, jakim jest wezwanie straży pożarnej oraz ewakuacja wszystkich mieszkańców, również z pozostałych mieszkań w bloku. Ważne jest także wskazanie innym osobom bezpiecznych wyjść ewakuacyjnych. Warto również pamiętać, by nie otwierać drzwi do pomieszczenia objętego pożarem, ponieważ dopływ tlenu może spowodować gwałtowne rozprzestrzenienie się ognia.
Czy da się zapobiec pożarowi instalacji?
Najbardziej skuteczny sposób, który pozwala zapobiec pożarom instalacji to regularne przeglądy, ale także dokonywanie modernizacji w razie potrzeby i dostosowywanie elementów instalacji do aktualnych norm. Korzystanie z usług profesjonalnych elektryków, którzy posiadają potwierdzone kwalifikacje, pozwala na wykrycie usterek, jeszcze zanim dojdzie do awarii.
Nie można zapominać także o mądrym i bezpiecznym korzystaniu ze sprzętów codziennego użytku. Nie powinno się przeciążać gniazdek i stosować uszkodzonych przedłużaczy, a za to korzystać z listew przeciwprzepięciowych.
Ważna jest także czujność. Instalacja czujników dymu oraz detektorów gazów toksycznych może dodatkowo zwiększyć bezpieczeństwo własne i innych domowników. Warto również rozważyć montaż systemów przeciwpożarowych, na przykład automatycznych wyłączników zasilania w przypadku zwarcia.