Od marca 2025 nowe kontrole w domach - negatywny wynik to podwyżka opłat za wywóz śmieci
Od marca 2025 roku w Polsce zaczęły obowiązywać kontrole przydomowych kompostowników u właścicieli nieruchomości, którzy zadeklarowali ich posiadanie i korzystają z ulgi w opłatach za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Celem tych kontroli jest weryfikacja, czy bioodpady są faktycznie zagospodarowywane zgodnie z zasadami kompostowania.
Z tego artykułu dowiesz się:
Uprawnienia samorządów w zakresie kontroli
Zgodnie z przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, samorząd ma prawo sprawdzać sposób wykorzystywania kompostownika przez mieszkańców, którzy zadeklarowali jego posiadanie. Celem kontroli będzie sprawdzenie, czy:
- kompostownik faktycznie znajduje się na terenie nieruchomości,
- bioodpady są w nim odpowiednio przetwarzane,
- nie stosuje się metod kompostowania ograniczających dostęp powietrza, takich jak doły czy betonowe zbiorniki.
Pierwszym miastem, w którym rozpoczęto systematyczne kontrole, jest Wodzisław Śląski. Właściciele nieruchomości są zobowiązani umożliwić pracownikom urzędu miasta przeprowadzenie inspekcji. Podczas kontroli mogą być obecni funkcjonariusze Straży Miejskiej. Podczas inspekcji urzędnicy wykonają dokumentację fotograficzną i sporządzą protokół. W przypadku wykrycia nieprawidłowości, właściciel nieruchomości może stracić prawo do ulgi.
Konsekwencje braku zgodności z zasadami kompostowania
Utrata prawa do ulgi następuje w sytuacjach, gdy właściciel:
- nie posiada kompostownika mimo wcześniejszej deklaracji,
- nie kompostuje bioodpadów stanowiących odpady komunalne,
- uniemożliwia kontrolerom przeprowadzenie oględzin posesji.
Decyzja o utracie ulgi obowiązuje od pierwszego miesiąca, w którym stwierdzono nieprawidłowości. Ponowne skorzystanie ze zwolnienia będzie możliwe dopiero po upływie sześciu miesięcy od momentu, gdy decyzja o utracie ulgi stanie się ostateczna.
Rosnące znaczenie kompostowania w polityce samorządów
W ostatnich latach samorządy coraz bardziej doceniają znaczenie kompostowania w osiąganiu wymaganych poziomów recyklingu. Bioodpady stanowią istotną część odpadów komunalnych – według różnych źródeł, od 30 do 40% masy wszystkich zebranych śmieci. Ich odpowiednie przetworzenie znacząco wpływa na poziom recyklingu, co ma kluczowe znaczenie dla gmin w kontekście przepisów unijnych i krajowych.
Aby zachęcić mieszkańców do prowadzenia przydomowych kompostowników, wiele samorządów wprowadza coraz atrakcyjniejsze ulgi. Jeszcze niedawno obniżki w opłatach były symboliczne – wynosiły 0,5 zł do 1 zł miesięcznie. Obecnie zniżki rzędu 10–11 zł od osoby stają się coraz powszechniejsze, co dodatkowo motywuje mieszkańców do ekologicznych praktyk.
Czy warto mieć przydomowy kompostownik?
Posiadanie kompostownika niesie ze sobą wiele korzyści, zarówno dla właściciela nieruchomości, jak i dla środowiska. Oto najważniejsze zalety wynikające z kompostowania:
- Oszczędność na opłatach za wywóz odpadów – Właściciele kompostowników mogą liczyć na zniżki w opłatach za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
- Produkcja wartościowego nawozu – Kompost to doskonały naturalny nawóz, który wzbogaca glebę w składniki odżywcze i poprawia jej strukturę.
- Zmniejszenie ilości odpadów trafiających na wysypiska – Kompostowanie pozwala zmniejszyć ilość bioodpadów odbieranych przez gminy, co przekłada się na mniejsze koszty ich utylizacji.
- Ograniczenie emisji metanu – Bioodpady składowane na wysypiskach w warunkach beztlenowych wydzielają metan, który jest jednym z najbardziej szkodliwych gazów cieplarnianych. Kompostowanie eliminuje ten problem.
Jak prawidłowo kompostować?
Aby kompostowanie było skuteczne i zgodne z przepisami, warto przestrzegać kilku zasad:
- Kompostownik powinien być przewiewny – Odpowiednia cyrkulacja powietrza jest kluczowa dla procesu rozkładu materii organicznej.
- Unikaj wyrzucania do kompostownika resztek mięsa i tłuszczów – Przyciągają one gryzonie i mogą powodować nieprzyjemne zapachy.
- Regularnie mieszaj kompost – Przewracanie warstw materiału przyspiesza proces rozkładu.
- Zapewnij odpowiednią wilgotność – Kompost nie powinien być ani zbyt suchy, ani zbyt mokry. Optymalna wilgotność przypomina wilgotną gąbkę.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej jak zrobić domowy kompostownik, sprawdź ten link.
Co dalej z kompostownikami? Wnioski i perspektywy
Nowe przepisy dotyczące kontroli kompostowników mają na celu zapewnienie prawidłowego zagospodarowania bioodpadów i zwiększenie poziomu recyklingu. Samorządy uzyskały uprawnienia do przeprowadzania inspekcji, a właściciele nieruchomości muszą liczyć się z konsekwencjami w przypadku nieprzestrzegania zasad. Jednocześnie coraz większe ulgi za kompostowanie zachęcają mieszkańców do ekologicznego stylu życia i aktywnego udziału w systemie gospodarowania odpadami.
Kontrole kompostowników to krok w stronę bardziej zrównoważonej gospodarki odpadami, w której zarówno mieszkańcy, jak i samorządy odgrywają kluczową rolę. Posiadanie własnego kompostownika to nie tylko sposób na oszczędność, ale także realny wkład w ochronę środowiska. Jeśli masz ogród lub działkę, warto zastanowić się nad rozpoczęciem przygody z kompostowaniem już dziś!