Zwykłe gniazdko to za mało! Ładowanie samochodu może wywołać nawet pożar

Coraz więcej samochodów elektrycznych wyjeżdża na polskie ulice, a to oznacza większą liczbę osób modernizujących swój dom na potrzeby instalacji wallboxa. Możliwość ładowania samochodu elektrycznego w domu to ogromna wygoda oraz oszczędność. Jak przygotować instalacje do montażu wallboxa? Jak zamontować ładowarkę EV, żeby zapewnić domownikom bezpieczeństwo i nie stracić gwarancji?
Z tego artykułu dowiesz się:
Przenośna ładowarka a stacja ładowania wallbox
Tradycyjne samochody wymagają regularnego tankowania, natomiast te elektryczne należy ładować. W standardowym wyposażeniu samochodów elektrycznych zazwyczaj dostępne są przenośne ładowarki, które podłącza się do gniazdka 230 V. Ich moc jest niewielka, bo wynosi maksymalnie 2,3 kW. Ładowanie za ich pomocą trwa długo — nawet do dwóch dób — a obsługa jest uciążliwa i niezbyt wygodna.
Domowa stacja ładowania pojazdów znacząco podnosi komfort ładowania oraz skraca jego czas nawet do kilku godzin. Ładowarki najczęściej montuje się na ścianie w garażu w formie wallboxa oraz jako modele odporne na czynniki atmosferyczne na ścianie zewnętrznej lub na specjalnym słupku na terenie posesji.

Charakterystyka ładowarek EV
Domowe stacje ładowania umożliwiają ładowanie z mocą od 3,7 kW do aż 22 kW. Tak wysoka moc znacznie skraca czas ładowania pojazdu. Właściciel pojazdu po powrocie do domu może podłączyć samochód do ładowania, a na następny dzień rano ten będzie już w pełni naładowany i gotowy do drogi. Wallboxy zazwyczaj są niewielkie i charakteryzują się nowoczesnym designem — bez problemu mieszczą się nawet w niewielkich garażach, które były projektowane lata temu, kiedy jeszcze nikt nie brał pod uwagę konieczności ładowania pojazdów elektrycznych.
Warto także dodać, że ładowanie w domu zazwyczaj wypada znacznie taniej niż na stacjach publicznych. Inwestycja w domową stację ładowania w dłuższej perspektywie przynosi oszczędności.
Większość dostępnych na rynku ładowarek jest uniwersalna i współpracuje z pojazdami wyposażonymi w gniazdo typu 2. Obsługują ładowanie prądem przemiennym (AC) zgodnie z normami europejskimi. W zależności od modelu mogą działać w systemie 1-fazowym (słabsze modele do 7,4 kW) lub 3-fazowym (do 22 kW). Niektóre oferują również ładowanie prądem stałym, choć jest to znacznie rzadziej spotykane, zwłaszcza w warunkach domowych.

Instalacja elektryczna a moc ładowarki
Przed instalacją wallboxa należy koniecznie dokonać oceny stanu instalacji elektrycznej. W niektórych przypadkach, zwłaszcza w starszych budynkach o instalacji elektrycznej montowanej lata temu, konieczna może być fizyczna modernizacja oraz dodatkowe pozwolenia i porozumienia z operatorem sieci.
Ładowarki o większej mocy wymagają połączenia 3-fazowego. Standardowe przyłącze elektryczne w polskich domach jednorodzinnych ma zazwyczaj moc rzędu 12 kW, a to może być niewystarczające przy jednoczesnym ładowaniu samochodu i korzystaniu z innych urządzeń w domu.
Przed zakupem ładowarki należy zapoznać się z jej specyfikacją i wymaganiami oraz upewnić się, że domowa instalacja elektryczna je spełnia. Wartość mocy umownej można sprawdzić na rachunku za prąd. W razie potrzeby istnieje możliwość złożenia wniosku do operatora sieci o zwiększenie mocy przyłączeniowej — wiąże się to z dodatkowymi kosztami i z ewentualnymi pracami technicznymi.

Stan instalacji elektrycznej a ładowarka EV
Instalacje w starszych budynkach, a zwłaszcza te o aluminiowych przewodach, często nie spełniają współczesnych norm bezpieczeństwa. Stare przewody mogą nie wytrzymać dużego obciążenia, z jakim wiąże się ładowanie samochodu elektrycznego. Aluminium charakteryzuje się mniejszą odpornością i jest bardziej podatne na nadmierne nagrzewanie, które z kolei może doprowadzić do uszkodzenia instalacji, a nawet do pożaru.
Audyt instalacji elektrycznej może wykonać elektryk z uprawieniami Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Instalacja musi spełniać wymogi normy PN-HD 60364, która określa standardy dla instalacji niskiego napięcia.
Przekrój przewodów
Instalacja ładowarki EV wymaga przewodów o odpowiednim przekroju. Dla ładowarek o mocy 11 kW i natężeniu 16-20 A zaleca się przekrój 2,5-4 mm2, a dla ładowarek o mocy 22 kW i natężeniu 32 A minimum 6 mm2. Gwarantuje to bezpieczny przepływ prądu. Zbyt cienkie przewody prowadzą do strat energii oraz do potencjalnie niebezpiecznego przegrzewania. Im dłuższe przewody, tym zaleca się większy przekrój, by uniknąć spadku napięcia.
Zabezpieczenia
Instalacja elektryczna musi być wyposażona w odpowiednie zabezpieczenia — wyłączniki nadprądowe, nazywane bezpiecznikami, oraz różnicowoprądowe (RCD)
o odpowiednich parametrach. Dla ładowarek EV zalecane są RCB typu A lub B, ponieważ są bardziej wrażliwe na prądy generowane przez pojazdy elektryczne.
Uziemienie
Uziemienie przy ładowarce EV powinno spełniać normy i wynosić poniżej 5 omów. To gwarantuje, że w przypadku awarii prąd zostanie skierowany do ziemi, a nie do obudowy wallboxa lub samochodu. Co więcej, ładowarki wyposażone są w system, który wykrywa potencjalne problemy z uziemieniem i w takich przypadkach wstrzymują lub całkowicie uniemożliwiają ładowanie pojazdu.
Dedykowany obwód
Każda ładowarka EV powinna być podłączona do specjalnego, dedykowanego obwodu, dzięki czemu unika się przeciążenia instalacji elektrycznej.
Montaż ładowarki EV — nie strać gwarancji!
Instalacja domowej stacji ładowania pojazdów powinna zostać przeprowadzona przez profesjonalnego elektryka z uprawnieniami Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Prace obejmują podciągniecie dedykowanego obwodu, instalację odpowiednich zabezpieczeń i podłączenie oraz konfigurację wallboxa oraz wszelkie inne konieczne modernizacje. Samodzielna instalacja wallboxa może prowadzić do utraty gwarancji na urządzenie.
Nowoczesne modele ładowarek EV wyposażone są w funkcję DLM, umożliwiającą integrację z fotowoltaiką oraz priorytetowe wykorzystywanie energii z paneli słonecznych.