Oszustwa na fotowoltaice są już nagminne. Takich metod używają oszuści

Fotowoltaika zyskuje na popularności, a coraz więcej osób chce zasilać swoje domy energią ze słońca. Niestety, tam gdzie rośnie zainteresowanie, pojawiają się też naciągacze, którzy próbują wykorzystać nieświadomych klientów. Fałszywe firmy, ekipy bez odpowiednich kwalifikacji, kiepskiej jakości sprzęt czy oszustwa na dotacje – to tylko niektóre pułapki, na które można się natknąć. Warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę, żeby nie stracić pieniędzy i nie dać się nabrać na piękne obietnice.
Z tego artykułu dowiesz się:
„Firmy widmo” na rynku fotowoltaicznym
W ostatnich latach na polskim rynku fotowoltaicznym pojawiło się zjawisko tzw. „firm widmo”. Choć początkowo sprawiają wrażenie legalnie działających przedsiębiorstw, często znikają po otrzymaniu od klientów pierwszych wpłat.
Schemat ich działania jest zazwyczaj podobny. Przedstawiciele takich firm odwiedzają potencjalnych klientów, prezentując szczegółowe oferty dostosowane do indywidualnych potrzeb, często poparte rzetelnie przeprowadzonym audytem. Proces ten nie budzi podejrzeń co do wiarygodności firmy.
Po podpisaniu umowy i otrzymaniu zaliczki (niekoniecznie pełnej kwoty), firma przestaje podejmować dalsze działania, a niekiedy całkowicie urywa kontakt. W efekcie klienci przez długie miesiące oczekują na informacje dotyczące realizacji inwestycji, pozostając z zaciągniętymi kredytami i bez oczekiwanego zwrotu.
Aby uniknąć takich sytuacji, zaleca się dokładne sprawdzenie wiarygodności firmy przed podpisaniem umowy, w tym zweryfikowanie jej w oficjalnych rejestrach oraz zapoznanie się z opiniami innych klientów.
Tanie zamienniki w cenie markowych produktów
Jedną z nieuczciwych praktyk, na które nadal można natrafić w branży fotowoltaicznej, jest metoda oszustwa szczególnie trudna do wykrycia dla osób, które nie mają specjalistycznej wiedzy na temat odnawialnych źródeł energii.
Mechanizm tego procederu polega na tym, że firma zajmująca się montażem paneli fotowoltaicznych zamiast stosować oryginalne, wysokiej jakości komponenty, decyduje się na tańsze, mniej wydajne zamienniki. Takie nieautoryzowane panele można podzielić na trzy główne grupy:
- Panele produkowane przez nieznane firmy, które nie posiadają żadnych certyfikatów jakości ani wiarygodnych informacji o pochodzeniu i specyfikacji technicznej;
- Podróbki sygnowane logotypami renomowanych marek, które choć wyglądają jak oryginalne produkty, nie są objęte gwarancją ani oficjalnym wsparciem producenta;
- Panele pochodzące z rynku wtórnego, które były wcześniej używane, ale zostały poddane renowacji i teraz są sprzedawane jako fabrycznie nowe urządzenia.
Stosowanie takich komponentów niesie za sobą szereg negatywnych konsekwencji. Po pierwsze, niższa wydajność oznacza mniejsze oszczędności na rachunkach za prąd, a co za tym idzie, wydłużony czas zwrotu inwestycji. Po drugie, brak gwarancji producenta może prowadzić do dodatkowych kosztów związanych z koniecznością wymiany wadliwych modułów. Co więcej, niskiej jakości panele mogą szybciej ulegać degradacji, co skraca ich żywotność i zmniejsza efektywność całej instalacji.
Aby uniknąć takich problemów, warto przed podpisaniem umowy dokładnie sprawdzić, jakie komponenty oferuje dana firma, a także zweryfikować certyfikaty i pochodzenie produktów. Dobrym rozwiązaniem jest również skonsultowanie się z niezależnym ekspertem lub sprawdzenie opinii innych klientów, którzy korzystali z usług danego instalatora. Inwestycja w fotowoltaikę to decyzja na lata, dlatego warto zadbać o to, by była ona oparta na sprawdzonych i rzetelnych rozwiązaniach.
Niewykwalifikowani instalatorzy bez uprawnień
Jednym z istotnych zagrożeń dla jakości instalacji fotowoltaicznych jest zatrudnianie przez firmy montażowe pracowników bez odpowiednich uprawnień. Niestety, takie praktyki wciąż się zdarzają, a ich konsekwencje mogą być dla klientów wyjątkowo dotkliwe.
Nieprawidłowy montaż paneli fotowoltaicznych skutkuje nie tylko obniżeniem ich wydajności, ale także znacznym skróceniem żywotności. Co więcej, błędy w instalacji mogą prowadzić do problemów z systemem elektrycznym budynku, co w skrajnych przypadkach zwiększa ryzyko zwarcia i pożaru.
Dodatkowo, montaż przeprowadzony przez niekompetentne osoby może skutkować utratą gwarancji na panele oraz inwerter, ponieważ wielu producentów wymaga, aby instalacja została wykonana przez certyfikowanego instalatora. To oznacza, że w razie awarii właściciel instalacji może zostać obciążony kosztami naprawy.
Aby uniknąć takich problemów, warto przed podjęciem decyzji o wyborze wykonawcy sprawdzić, czy firma posiada odpowiednie certyfikaty i czy zatrudnia wykwalifikowanych specjalistów. Dobrym rozwiązaniem jest również zapytanie o wcześniejsze realizacje oraz przeczytanie opinii innych klientów. Profesjonalny montaż to kluczowy czynnik wpływający na długoterminową efektywność i bezpieczeństwo instalacji fotowoltaicznej.
Dotacje polem do nadużyć
Innym popularnym oszustwem związanym z branżą fotowoltaiczną jest wykorzystywanie programów dotacyjnych do nieuczciwych praktyk. Przykładem może być program „Czyste Powietrze”, którego szeroka dostępność sprawiła, że stał się on celem oszustów poszukujących łatwego zysku.
Jednym ze sposobów wyłudzania pieniędzy było podszywanie się pod urzędników samorządowych lub przedstawicieli Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Osoby te oferowały rzekomą pomoc w uzyskaniu dofinansowania, żądając w zamian opłat lub dostępu do poufnych danych osobowych. Takie przypadki były zgłaszane w różnych regionach Polski, a ich ofiarami padali głównie seniorzy i osoby mniej zaznajomione z procedurami administracyjnymi.
Kolejnym mechanizmem oszustwa było działanie firm, które namawiały klientów do udzielenia im pełnomocnictwa w procesie ubiegania się o dotację. Po uzyskaniu stosownych uprawnień, firmy te składały dokumentację w imieniu beneficjentów i otrzymywały przyznane środki finansowe, które nigdy nie trafiały do uprawnionych gospodarstw domowych. W wielu przypadkach klienci byli pozostawiani bez wsparcia, a sama firma znikała lub odmawiała kontaktu.
Nieuczciwe działania często wychodziły na jaw dopiero w momencie, gdy osoby oczekujące na wypłatę dotacji kierowały się do urzędów, aby dowiedzieć się o statusie swojego wniosku. Okazywało się wówczas, że pieniądze zostały już wypłacone – tyle że nie trafiły na konto faktycznego beneficjenta.
Nową metodą oszustów jest również proponowanie "przyspieszonej ścieżki" uzyskania dofinansowania w zamian za dodatkową opłatę. Klienci, przekonani, że unikną skomplikowanej biurokracji, zgadzają się na taką usługę, nieświadomie przekazując pieniądze firmom, które nigdy nie finalizują procesu składania wniosku. Co więcej, niektóre firmy oferują rzekome "darmowe audyty energetyczne", których celem jest jedynie pozyskanie danych osobowych i wykorzystanie ich do dalszych wyłudzeń.
Aby uniknąć padnięcia ofiarą takich oszustw, warto pamiętać, że proces ubiegania się o dofinansowanie powinien odbywać się wyłącznie za pośrednictwem oficjalnych kanałów, takich jak urzędy gminy, wojewódzkie fundusze ochrony środowiska czy platformy rządowe. Warto również sprawdzić, czy dana firma posiada autoryzację do pośredniczenia w programach dotacyjnych oraz skonsultować się z oficjalnymi instytucjami przed podpisaniem jakichkolwiek dokumentów.

Sposoby na uniknięcie oszustwa
Przykłady osób, które padły ofiarą oszustw związanych z instalacjami fotowoltaicznymi, jasno pokazują, że tego rodzaju zagrożenia są realne i mogą dotknąć każdego. Jak więc zabezpieczyć się przed nieuczciwymi praktykami i podjąć świadomą decyzję o inwestycji w panele słoneczne? Oto kilka kluczowych wskazówek!
- Upewnij się, że firma, z którą zamierzasz współpracować, działa w Polsce legalnie. Weryfikację można przeprowadzić, korzystając z baz takich jak Krajowy Rejestr Sądowy (KRS) lub Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG);
- Sprawdź kwalifikacje oraz doświadczenie wykonawcy przed podpisaniem umowy;
- Przeanalizuj dostępne opinie o firmie – zwracaj uwagę nie tylko na pozytywne komentarze, ale również na ewentualne negatywne doświadczenia innych klientów;
- Poproś o referencje oraz przykłady wcześniej wykonanych instalacji, aby ocenić jakość usług;
- Zachowaj ostrożność wobec przedstawicieli handlowych, którzy pojawiają się bez zapowiedzi i namawiają do szybkiej decyzji;
- Nie uiszczaj pełnej kwoty za usługę przed jej wykonaniem – zaliczka może być uzasadniona, ale całość płatności powinna nastąpić po zakończeniu prac;
- Bądź czujny na oferty, które wyróżniają się wyjątkowo niską ceną – może to oznaczać niską jakość komponentów lub ukryte koszty;
- Przed podpisaniem jakichkolwiek dokumentów dokładnie zapoznaj się z ich treścią, aby uniknąć niekorzystnych zapisów;
- Pamiętaj, że wsparcie w zakresie dotacji na fotowoltaikę oferują wojewódzkie fundusze ochrony środowiska – nie ma potrzeby korzystania z płatnej pomocy pośredników, a tym bardziej udzielania im pełnomocnictwa do działania w Twoim imieniu.