Ekspert bije na alarm! Te objawy świadczą, że z Twoim domem dzieje się coś bardzo złego
Dom to miejsce, w którym niezaprzeczalnie spędzamy najwięcej czasu. Ważne jest więc, by pozostawał w pełni komfortowy i bezpieczny dla domowników — co wcale nie jest tak oczywiste. Warto wiedzieć, na jakie sygnały wysyłane przez dom zwracać uwagę, ponieważ mogą wskazywać na konkretne problemy, wymagające interwencji.
- Zaparowane okna i wilgotne plamy na ścianach
- Łuszcząca się farba i odklejające się tapety
- Elektryzujące się przedmioty
- Zimne powietrze i nieprzyjemne zapachy z wentylacji
- Pęknięcia na ścianach i suficie
Zaparowane okna i wilgotne plamy na ścianach
Objawy: Na szybach pojawiają się krople wody, a z czasem spływają na parapet. Na ścianach pojawiają się mokre plamy, przebarwienia lub czarne bądź zielone kropki — zwłaszcza w takich miejscach jak narożniki, przy podłodze lub na podziemnych kondygnacjach. Im problem staje się intensywniejszy, tym bardziej w domu czuć zapach stęchlizny.
Przyczyna: Zbyt wysoka wilgotność w domu, przekraczająca 40-60%, może być przyczyną wielu problemów — zarówno związanych z niszczejącym budynkiem, ale także ze zdrowiem domowników. Przebywanie w pomieszczeniach o zbyt wysokiej wilgotności powietrza powoduje obniżenie nastroju, dyskomfort, duszności, uczucie chłodu, a nawet częstsze infekcje dróg oddechowych. Co więcej, długotrwała wilgoć w domu może osłabiać strukturę ścian, przyczynia się do gnicia drewnianych elementów, sprzyja niszczeniu (łuszczeniu, puchnięciu, deformacji) wykończenia i mebli, w wielu przypadkach prowadzi do kosztownych remontów.
Co robić?
Kontrola wentylacji — Zatkane kratki wentylacyjne ograniczają cyrkulację powietrza, co prowadzi do gromadzenia wilgoci — a Polacy mają tendencję do nadmiernego uszczelniania domów, zwłaszcza zimą.
Zmiana nawyków — Codzienne czynności, wydające się błahą sprawą, mogą przyczyniać się do gromadzenia wilgoci i niszczenia budynku. Suszenie mokrego prania w domu podnosi wilgotność o 30% zaledwie w kilka godzin.
Diagnostyka źródła wilgoci — Wysoki poziom wilgotności w domu może wynikać z nieszczelności w strukturze budynku, np. w fundamentach lub dachu. Takie problemy zazwyczaj wymagają profesjonalnej ekspertyzy.
Osuszacze powietrza — Pomagają utrzymać odpowiedni poziom wilgotności w problematycznych pomieszczeniach. Rozwiązaniem może być także zamontowanie wentylacji mechanicznej z rekuperacją.
Regularne wietrzenie — Krótka, kilkuminutowa, wymiana powietrza skutecznie redukuje wilgoć w budynku. Natomiast nadmierne wietrzenie jest mniej efektywne i wychładza pomieszczenia.
Łuszcząca się farba i odklejające się tapety
Objawy: Na ścianach najpierw pojawiają się bąble, później farba zaczyna się łuszczyć, a jej fragmenty odpadają. Tapety odklejają się, fałdują i deformują. W skrajnych przypadkach pojawiają się ciemne plamy pleśni i grzyb.
Przyczyna: Wilgoć wnikająca w ściany jest najczęstszą przyczyną opisanych problemów. Może wynikać z przeciekających rur, nieszczelnej hydroizolacji dachu lub fundamentów, słabej wentylacji lub obecności mostków termicznych w izolacji cieplnej, które prowadzą do kondensacji pary wodnej w przegrodzie pionowej. Wilgoć w ścianach nie wpływa tylko na ich wygląd, ale prowadzi do uszkodzenia struktury murów — może dojść do korozji zbrojenia, osłabienia drewnianych konstrukcji i konieczności przeprowadzenia gruntowego i zazwyczaj bardzo kosztownego remontu.
Co robić?
Lokalizacja źródła problemu — Może być to trudniejsze niż w przypadku zbyt wysokiej wilgotności, wynikającej z niewłaściwych nawyków bądź zbyt szczelnej wentylacji. Należy upewnić się, czy w pobliżu nie ma widocznych oznak przecieków, np. mokrych plam na suficie po deszczu. W znacznej większości przypadków konieczna będzie profesjonalna ekspertyza.
Osuszanie ścian — Istnieje możliwość wysuszenia nawet większych powierzchni za pomocą profesjonalnych metod, takich jak iniekcja krystaliczna. Jednak bez pozbycia się źródła problemu będzie to przysłowiowa walka z wiatrakami — kosztowna, bezcelowa i niemająca końca.
Elektryzujące się przedmioty
Objawy: Przedmioty, szczególnie ubrania, włosy i tkaniny, nadmiernie się elektryzują. Można usłyszeć trzaski lub dostrzec iskry przy dotykaniu mebli i wykończenia wnętrza oraz na własnej skórze doświadczyć nieprzyjemnych wyładowań elektrostatycznych. Powietrze może wydawać się suche i szorstkie, często pojawiają się także problemy z układem oddechowym, nasilone objawy alergii, a także problemy skórne — od swędzenia po wypryski i wykwity alergiczne.
Przyczyna: Wiemy już, że nadmierna wilgotność w domu prowadzi do wielu nieprzyjemnych problemów — zbyt niska, spadająca poniżej optymalnego zakresu 40-60%, również nie jest korzystna dla budynku i domowników. Do zbyt niskiej wilgotności powietrza prowadzi nadmierne ogrzewanie w sezonie zimowym, zwłaszcza z użyciem grzejników elektrycznych, słaba wentylacja, zbyt szczelny budynek i brak naturalnych źródeł wilgoci, takich jak rośliny domowe.
Co robić?
Pomiar wilgotności — Higrometr można zakupić w sklepie budowlanym lub ogrodniczym. Umożliwia monitorowanie wilgotności w pomieszczeniach.
Nawilżacze powietrza — Na rynku dostępne są nawilżacze ultradźwiękowe, parowe, ewaporacyjne — ważne jest, by pamiętać o ich regularnym czyszczeniu, by zapobiec rozwojowi bakterii i pleśni, które wraz z parą wodną przedostają się do powietrza w pomieszczeniu.
Naturalne metody nawilżania powietrza — Rośliny doniczkowe, zwłaszcza takie jak paprocie lub skrzydłokwiaty, pomagają w walce z problemem suchości w domu. Mogą także wpływać pozytywnie na jakość powietrza, a nawet pozytywnie wpływać na samopoczucie domowników.
Cyrkulacja powietrza — Regularne wietrzenie domu, nawet w zimie, oraz powstrzymanie się od nadmiernego uszczelniania okien i wentylacji to główne i najważniejsze sposoby radzenia sobie z nadmierną suchością powietrza.
Zimne powietrze i nieprzyjemne zapachy z wentylacji
Objawy: Zapach jedzenia po gotowaniu utrzymuje się w kuchni zbyt długo, a czasem nawet pojawia się w pomieszczeniach na innych kondygnacjach. Z kratek wentylacyjnych wydobywa się zimne powietrze, a nawet dym czy spaliny ewidentnie pochodzące z zewnątrz. W pomieszczeniach czuć nieprzyjemny przeciąg, a czasem można nawet usłyszeć gwizdy w kanałach wentylacyjnych.
Przyczyna: Ciąg wsteczny w wentylacji oznacza, że powietrze nie jest odprowadzane na zewnątrz, a wręcz przeciwnie — jest wpychane do środka budynku. Może to wynikać z wielu przyczyn, takich jak zatkane lub źle zaprojektowane kanały, zbyt duże różnice ciśnienia, nieprawidłowo działające urządzenia mechaniczne, takie jak okapy kuchenne. W starszych budynkach ciąg wsteczny często wynika ze wspólnego kanału wentylacyjnego przeznaczonego dla zbyt wielu mieszkań. Taka sytuacja znacznie pogarsza jakość powietrza w domu. Wentylacja wtłacza do budynku zanieczyszczenia i wilgoć, a w skrajnych przypadkach zwiększa ryzyko zatrucia tlenkiem węgla.
Co robić?
Czyszczenie wentylacji — Zatkane kratki i kanały wentylacyjne nie sprzyjają prawidłowemu działaniu systemu wentylacji.
Sprawdzenie okapów — Okapy kuchenne wyposażone w wentylację mechaniczną mogą być przyczyną powstawania ciągu wstecznego, jeśli ich kanał wywiewny nie jest odpowiednio poprowadzony na zewnątrz. W takim przypadku rozwiązaniem może być okap z opcją recyrkulacji lub instalacja klap zwrotnych w kanałach.
Modernizacja systemu — W starszych budynkach, w których wentylacja nie działa prawidłowo, konieczna może okazać się przebudowa kanałów lub instalacja rekuperacji.
Pęknięcia na ścianach i suficie
Objawy: Na ścianach lub sufitach pojawiają się rysy — niewielkie, włosowate i ledwo widoczne, a także szersze, rozchodzące się pęknięcia, przypominające pajęczą sieć lub rozgałęzienia drzew. Często są zlokalizowane w narożnikach, nad oknami i drzwiami lub w centralnych częściach przegród.
Przyczyna: Wszelkie pęknięcia niemal zawsze budzą niepokój i nie ma w tym nic dziwnego. Warto zaznaczyć, że nie muszą być oznaką poważnych problemów i nadchodzącej katastrofy budowlanej. Rysy o szerokości nieprzekraczającej 2 mm można uznać za nieszkodliwe, a jedynie szpecące powierzchnię. Nazywane są rysami skurczowymi. Często wynikają z naturalnego osiadania konstrukcji. Szersze pęknięcia, zwłaszcza te biegnące pionowo, są już zazwyczaj znakiem, że dzieje się coś złego. Wszelkie większe pęknięcia mogą wiązać się z wilgocią w murach lub problemami z fundamentami. Innymi przyczynami powstawania pęknięć mogą ciężkie roboty budowlane w pobliżu budynku, przeciążenia konstrukcji, wady konstrukcyjne lub materiałowe, zmiany termiczne, a nawet czynniki zewnętrzne.
Co robić?
Obserwacja — Pęknięcia niekoniecznie muszą być niebezpieczne, ale mimo wszystko warto je obserwować i upewniać się, że nie pojawiają się nowe ani nie zwiększają swoich rozmiarów.
Kosmetyczna naprawa — Drobne rysy wystarczy zaszpachlować.
Konsultacja z ekspertem — W przypadku, gdy problem się nasila lub wzbudza niepokój domowników, warto zaczerpnąć fachowej porady. Ekspert oceni, czy pęknięcia są powierzchowne, czy wskazują na poważniejsze problemy, np. związane z konstrukcją. Szybkość reakcji może wpłynąć na późniejsze koszty naprawy.
