Urzędnik zapuka do twoich drzwi – sprawdzi, czy masz ten dokument!
Masz szambo i regularnie je opróżniasz, ale nie posiadasz pisemnej umowy z firmą asenizacyjną? Uważaj – gminy w całej Polsce rozpoczęły kontrole i coraz częściej domagają się nie tylko rachunków, ale również podpisanych umów. Czy ustna umowa wystarczy, by uniknąć mandatu? Wyjaśniamy, co grozi właścicielom posesji bez odpowiednich dokumentów i jakie przepisy obowiązują w 2024 roku.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jaką formę może mieć umowa na wywóz szamba?
Zarządzanie ściekami to jeden z kluczowych elementów polityki środowiskowej Unii Europejskiej. W związku z tym w 2022 roku polski Sejm znowelizował Ustawę Prawo Wodne, co zaowocowało większym naciskiem gmin na kontrolowanie gospodarki ściekowej oraz eliminowanie nieprawidłowości związanych z wywozem nieczystości płynnych. Już w 1991 roku UE przyjęła dyrektywę 91/271/EWG, która zawiera szczegółowe wytyczne dotyczące zbierania, oczyszczania i odprowadzania ścieków we wszystkich państwach członkowskich.
Do sierpnia 2024 roku na terenie Polski prowadzone są kontrole dotyczące posiadania umów na wywóz nieczystości. Liczne przepisy i obowiązki sprawiają, że wiele osób gubi się wśród formalności. Właściciele domów często zastanawiają się, czy konieczne jest zawieranie pisemnej umowy z firmą asenizacyjną. Przepisy wskazują jednoznacznie – każde gospodarstwo domowe, które korzysta z szamba lub przydomowej oczyszczalni, musi mieć zawartą umowę na wywóz ścieków. Władze wielu gmin przypominają, że brak takiej umowy może skutkować sankcjami i apelują o jak najszybsze dopełnienie formalności.
A czy brak pisemnej umowy wiąże się automatycznie z karą? To zależy od okoliczności – kontrolujący mogą zaakceptować przedstawione faktury lub rachunki za usługę wywozu szamba, nawet jeśli umowa została zawarta jedynie ustnie. Trzeba jednak liczyć się z tym, że nie każda gmina uzna takie rozwiązanie za wystarczające. Dlatego dla własnego bezpieczeństwa najlepiej podpisać formalną umowę z firmą świadczącą usługę asenizacyjną.
Jak zawrzeć legalną umowę na wywóz nieczystości ciekłych?
Najczęściej umowy z firmami zajmującymi się opróżnianiem szamb są podpisywane na czas nieokreślony i zawierają jednomiesięczny okres wypowiedzenia. Właściciele posesji mogą jednak poprosić o wprowadzenie dodatkowego zapisu umożliwiającego rozwiązanie umowy, jeśli usługodawca nie będzie regularnie odbierać nieczystości. Do zawarcia umowy potrzebne są następujące informacje:
- imię i nazwisko właściciela nieruchomości,
- numer PESEL,
- adres nieruchomości, z której będą odbierane ścieki,
- informacja o rodzaju i typie zbiornika na nieczystości,
- NIP i REGON – jeśli dotyczy to firmy lub instytucji.
Umowę należy zawierać wyłącznie z przedsiębiorstwami asenizacyjnymi posiadającymi stosowne zezwolenia. Tylko firmy uprawnione do opróżniania zbiorników bezodpływowych oraz osadników w przydomowych oczyszczalniach mogą legalnie świadczyć tego rodzaju usługi. Wydaniem zezwoleń zajmują się właściwe urzędy gmin lub miast. Firmy działające zgodnie z przepisami dysponują specjalistycznym, szczelnym sprzętem i współpracują z certyfikowaną stacją zlewną.
Listę autoryzowanych firm można znaleźć w Biuletynie Informacji Publicznej lub bezpośrednio na stronach internetowych jednostek samorządowych. Warto skorzystać z tych wykazów, by mieć pewność, że zawierana umowa będzie w pełni zgodna z przepisami.
Kontrola umów na wywóz szamba – czego mogą wymagać urzędnicy?
Zgodnie z przepisami Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, władze lokalne mają obowiązek przeprowadzania kontroli właścicieli nieruchomości, którzy korzystają z szamb lub przydomowych oczyszczalni, a ich posesje nie są podłączone do sieci kanalizacyjnej. Kontrolerzy sprawdzają, czy dana osoba zawarła aktualną umowę z firmą zajmującą się odbiorem nieczystości ciekłych.
W przypadku braku takiego dokumentu, prezydent miasta, wójt lub burmistrz wystosowuje wezwanie do właściciela nieruchomości, zobowiązując go do uregulowania sytuacji. Jeśli w wyznaczonym terminie nie przedstawi umowy, gmina może wydać decyzję administracyjną i zlecić wywóz ścieków wybranej firmie, która przez kolejne 12 miesięcy będzie obsługiwać daną posesję.
Urzędnicy mają także prawo do weryfikowania nie tylko samej umowy, ale również częstotliwości wywozu nieczystości. Na ich prośbę właściciel musi okazać rachunki lub faktury potwierdzające wykonane usługi. Jeśli odmówi współpracy lub nie wywiąże się z obowiązków, może zostać ukarany grzywną – od 500 do nawet 5000 złotych.