O tych wadach pomp ciepła fachowcy Ci nie powiedzą. Cena zakupu to najmniejsza z nich

Pompy ciepła są coraz częściej wybieranym rozwiązaniem grzewczym ze względu na ich ekologiczność i potencjalne oszczędności. Producenci i instalatorzy chętnie podkreślają ich zalety, takie jak niskie koszty eksploatacji czy możliwość korzystania z odnawialnych źródeł energii. Jednak rzadziej mówi się o wadach tych urządzeń, które mogą znacząco wpłynąć na komfort użytkowania i opłacalność inwestycji. Przyjrzyjmy się problemom, które często są pomijane w materiałach reklamowych i rozmowach z fachowcami.
Z tego artykułu dowiesz się:
Wysoki koszt zakupu i montażu
Pompy ciepła uchodzą za jedne z najbardziej ekonomicznych i ekologicznych rozwiązań grzewczych, ale ich początkowa cena potrafi przyprawić o zawrót głowy. Koszt zakupu pompy ciepła wraz z jej montażem może sięgać nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych, w zależności od rodzaju urządzenia (powietrzna, gruntowa, wodna) oraz specyfiki budynku. Dla wielu inwestorów jest to bariera nie do przeskoczenia, zwłaszcza gdy porówna się to z ceną tradycyjnego kotła gazowego czy na paliwa stałe.
Poza samym zakupem pompy ciepła trzeba doliczyć wydatki na dodatkowe elementy systemu grzewczego. Instalacja dolnego źródła ciepła w przypadku pomp gruntowych wymaga wykonania odwiertów, co wiąże się z dodatkowymi kosztami i koniecznością załatwienia formalności. Nawet w przypadku pomp powietrznych, które teoretycznie nie wymagają ingerencji w grunt, może się okazać, że konieczna będzie modernizacja istniejącej instalacji grzewczej.
Warto również pamiętać, że pompy ciepła wymagają odpowiedniego doboru i profesjonalnego montażu, co generuje dodatkowe koszty. Nieodpowiednio dobrane urządzenie lub źle wykonana instalacja mogą skutkować niską efektywnością systemu, co w konsekwencji oznacza wyższe rachunki za prąd i dłuższy okres zwrotu inwestycji.
Konieczność dostosowania budynku do pracy pompy ciepła
Nie każdy dom jest gotowy na montaż pompy ciepła. Aby system działał wydajnie i ekonomicznie, budynek powinien być dobrze ocieplony i charakteryzować się niskim zapotrzebowaniem na energię cieplną. W przeciwnym razie pompa ciepła będzie pracowała z dużym obciążeniem, co zwiększy zużycie energii elektrycznej i znacząco podniesie koszty eksploatacji.
Stare budynki, zwłaszcza te bez odpowiedniego ocieplenia lub z przestarzałą instalacją grzewczą, mogą wymagać kosztownej modernizacji, zanim pompa ciepła zacznie działać efektywnie. Konieczność wymiany instalacji centralnego ogrzewania, dostosowania grzejników lub wykonania ogrzewania podłogowego to kolejne wydatki, które inwestor musi wziąć pod uwagę.
Co więcej, pompy ciepła działają najlepiej w systemach niskotemperaturowych, czyli takich, w których temperatura wody grzewczej nie przekracza 35–45°C. Jeśli w budynku zastosowano tradycyjne grzejniki przystosowane do wyższych temperatur, mogą one nie zapewniać odpowiedniego komfortu cieplnego, a ich wymiana może okazać się konieczna.
Zależność od energii elektrycznej
Pompy ciepła, choć uznawane za energooszczędne, w rzeczywistości nie są w pełni niezależne od dostaw prądu. Ich działanie opiera się na sprężarkach, które wymagają zasilania elektrycznego, co oznacza, że w przypadku przerw w dostawie prądu system przestaje działać. Dla osób mieszkających w rejonach, gdzie zdarzają się częste awarie sieci energetycznej, może to być poważnym problemem.
Rosnące ceny energii elektrycznej mogą wpływać na opłacalność użytkowania pompy ciepła. Choć urządzenie to zużywa mniej prądu niż tradycyjne grzałki elektryczne, to przy wysokich cenach energii oszczędności mogą być mniejsze niż początkowo zakładano. W niektórych przypadkach koszty eksploatacji pompy ciepła mogą być wyższe niż przewidywano w momencie zakupu.
Rozwiązaniem tego problemu może być połączenie pompy ciepła z instalacją fotowoltaiczną, ale to oznacza kolejne koszty. Instalacja paneli słonecznych pozwala częściowo zredukować rachunki za prąd, jednak ich zakup i montaż wymagają dodatkowego nakładu finansowego, co jeszcze bardziej wydłuża czas zwrotu inwestycji.

Spadek efektywności w niskich temperaturach
Pompy ciepła, zwłaszcza powietrzne, tracą swoją wydajność wraz ze spadkiem temperatury zewnętrznej. Gdy na dworze robi się naprawdę zimno, ich efektywność spada, co oznacza, że pobierają więcej energii elektrycznej, aby zapewnić odpowiednią temperaturę w domu. W skrajnych przypadkach, przy bardzo niskich temperaturach (np. poniżej -20°C), niektóre modele pomp mogą wymagać wsparcia dodatkowego źródła ciepła, np. grzałki elektrycznej lub kotła gazowego.
Dla użytkowników oznacza to wzrost kosztów ogrzewania w najchłodniejszych miesiącach roku. W teorii pompy ciepła mają zapewniać oszczędności, ale w praktyce mogą generować wysokie rachunki za prąd, jeśli warunki atmosferyczne nie są dla nich sprzyjające. To szczególnie istotne dla osób mieszkających w regionach o surowym klimacie, gdzie przez dużą część zimy temperatury utrzymują się na bardzo niskim poziomie.
Oczywiście nowoczesne modele pomp ciepła radzą sobie coraz lepiej z niskimi temperaturami, jednak ich cena jest znacznie wyższa niż w przypadku standardowych urządzeń. Dlatego przed zakupem warto dokładnie przeanalizować, czy w danej lokalizacji pompa ciepła rzeczywiście będzie najlepszym rozwiązaniem.
Hałas generowany przez jednostkę zewnętrzną
Wielu użytkowników pomp ciepła nie zdaje sobie sprawy, że urządzenie to może generować uciążliwy hałas, zwłaszcza jeśli jest źle zamontowane lub gdy jego sprężarka pracuje pod dużym obciążeniem. Dotyczy to głównie pomp powietrznych, które posiadają jednostkę zewnętrzną z wentylatorem i sprężarką, mogącą emitować dźwięki o natężeniu nawet 50–60 dB.
Dla mieszkańców domów jednorodzinnych może to być szczególnie dokuczliwe, zwłaszcza jeśli jednostka zewnętrzna zostanie zamontowana w pobliżu sypialni lub sąsiednich posesji. Hałas może być problemem zwłaszcza nocą, gdy poziom tła akustycznego jest niższy i odgłosy pracy pompy stają się bardziej słyszalne.
Aby zminimalizować ten problem, warto zadbać o odpowiednią lokalizację jednostki zewnętrznej oraz wybierać modele pomp ciepła charakteryzujące się cichszą pracą. W niektórych przypadkach konieczne może być zastosowanie dodatkowej izolacji akustycznej lub osłon dźwiękochłonnych, co jednak generuje dodatkowe koszty.