Zamknięte okna, sucha skóra i ból gardła? Masz syndrom chorego budynku
Alergie i problemy z układem oddechowym stają się coraz powszechniejsze. Wilgoć, pleśń, roztocza i zanieczyszczenia, które unoszą się w powietrzu, mogą zaostrzać objawy alergii, a nawet prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych, w tym do astmy. Jest na to rozwiązanie. Rekuperacja, czyli wentylacja mechaniczna, jest jednym ze sposobów podnoszenia jakości powietrza w budynkach.
- Jak niewłaściwy poziom wilgotności wpływa na zdrowie domowników?
- Alergie stały się współczesną plagą
- Rozwiązanie problemu — rekuperacja
- Jak rekuperacja poprawia jakość powietrza i pozytywnie wpływa na zdrowie?
Jak niewłaściwy poziom wilgotności wpływa na zdrowie domowników?
Niewłaściwy poziom wilgotności stanowi problem, który dotyczy wielu polskich domów — zwłaszcza tych starszych bądź o niewłaściwej izolacji. Optymalna wilgotność w pomieszczeniu powinna wynosić od 40 do 60%, a jej wartość zależy od temperatury. Dla 20°C odpowiednia wilgotność to 55-60%, natomiast dla 21-22°C optymalny poziom wilgotności wynosi 40-45%.
Zbyt wysoka wilgotność w pomieszczeniach może wynikać nawet z codziennych czynności, takich jak gotowanie, kąpiel lub suszenie mokrego prania w domu. W pierwszej kolejności może prowadzić do skraplania się pary wodnej na szybach i ścianach oraz do wyczuwalnej „lepkości” w domu, a w dłuższej perspektywie do niszczenia wykończenia ścian, nieprzyjemnego zapachu stęchlizny, rozwoju pleśni i grzybów oraz innych patogenów. Przebywanie w takich pomieszczeniach powoduje obniżenie nastroju, dyskomfort, duszność lub uczucie chłodu, a nawet częstsze infekcje dróg oddechowych.
Również zbyt niski poziom wilgotności nie jest korzystny. Stanowi częste zjawisko w sezonie grzewczym — ogrzewanie domu bez regularnego wietrzenia skutkuje spadkiem wilgotności, a w rezultacie nawet syndromem chorego budynku. Ludzki organizm broni się przed suchym powietrzem, przez co pobiera wodę z błon śluzowych i skóry. Wysuszenie śluzówek sprzyja częstszym infekcjom, bólowi gardła, problemom z oddychaniem oraz problemom skórnym, takie jak swędzenie, atopia, stany zapalne, a nawet alergie skórne. Suche powietrze jest szczególnie niekorzystne dla alergików, ponieważ może nasilić reakcje alergiczne, zwłaszcza te związane z układem oddechowym.
Alergie stały się współczesną plagą
Statystyki wskazują, że częstotliwość występowania alergii wiąże się z rozwojem cywilizacyjnym. Kraje takie jak Francja charakteryzują się znacznie wyższym odsetkiem alergików niż np. Indonezja. W Polsce w ciągu ostatnich lat odsetek osób cierpiących na alergię wzrastał o 0,3% rocznie — pod tym względem już dogoniliśmy kraje wysoko rozwinięte.
Alergie dotykają nawet 40% Polaków, zwłaszcza w dużych miastach. W stolicy problem astmy jest dwa razy częstszy niż w polskich wsiach. Stany zapalne śluzówki nosa występują u 35% Polaków, alergiczny nieżyt nosa u 25%, a rozpoznana astma u 10%. Tak częste występowanie alergii ma nierozerwalny związek z gorszą jakością powietrza, smogiem i zanieczyszczeniami. Pyłki roślin, roztocza, kurz i zarodniki pleśni to najczęstsze alergeny, które unoszą się w powietrzu i utrudniają życie, odbierając komfort.
W znacznej większości polskich domów stosowana jest wentylacja grawitacyjna, która niestety nie radzi sobie z usuwaniem zanieczyszczeń oraz regulacją odpowiedniego poziomu powietrza. Rozwiązaniem problemu mogłoby być regularne wietrzenie, ale otwieranie okien w sezonie pylenia może pogorszyć sytuację.
Rozwiązanie problemu — rekuperacja
Rekuperacja to system mechanicznej wentylacji. Wymiana powietrza w budynku odbywa się równocześnie z odzyskiwaniem ciepła z usuwanego powietrza. System jednocześnie usuwa zanieczyszczone powietrze z wnętrza budynku i pobiera świeże z zewnątrz, a cykl ten jest w pełni zautomatyzowany i odbywa się przez całą dobę.
Można by więc spytać, dlaczego rekuperacja mogłaby być rozwiązaniem dla zanieczyszczonego powietrza wewnątrz domu, skoro działa niemal tak samo, jak wentylacja grawitacyjna. Odpowiedzią są filtry, w które wyposażony jest system rekuperacji. Powstrzymują one zanieczyszczenia i alergeny przed przedostaniem się do wnętrza budynku — na rynku dostępne są specjalne filtry o wyższej skuteczności, przeznaczone dla alergików, które zatrzymują nawet tak drobne cząsteczki, jak pyły PM 2.5, odpowiedzialne za setki tysięcy przedwczesnych zgonów w Europie.
Jak rekuperacja poprawia jakość powietrza i pozytywnie wpływa na zdrowie?
Redukcja alergenów i zanieczyszczeń
Rekuperacja zapewnia stały dopływ świeżego i — co szczególnie ważne w przypadku alergików — czystego powietrza. Filtry w rekuperatorach usuwają pyłki, kurz, roztoczki i pyły — w zależności od konkretnego modelu filtra. Stosowanie filtrów HEPA (filtry o wysokiej skuteczności, zatrzymujące nawet bardzo drobne cząstki) może pomóc w walce z objawami alergii i astmy, tym samym poprawiając jakość życia.
Kontrola wilgotności powietrza
System rekuperacji pomaga utrzymać odpowiedni poziom wilgotności w pomieszczeniach — zapobiega nadmiernej wilgoci, ale także przesuszeniu powietrza. Rekuperacja poprzez kontrolę wilgotności zapobiega kondensacji pary wodnej na ścianach i oknach, co eliminuje ryzyko powstawania pleśni i rozwoju grzybów w budynku. Natomiast w sezonie grzewczym, kiedy powietrze w domu staje się suche z powodu grzania, rekuperatory mogą odzyskiwać nie tylko ciepło, ale także część wilgoci z powietrza wywiewanego.
Stała cyrkulacja powietrza
Rekuperacja nieustannie wywiewa i nawiewa powietrze, działa przez całą dobę. Ruch powietrza zapobiega stagnacji i gromadzeniu się wilgoci w narożnikach i na ścianach. Działa również niezależnie od pogody, czynników atmosferycznych i temperatury — w przeciwieństwie do wentylacji grawitacyjnej, która działa najlepiej, gdy różnica temperatury między wnętrzem a zewnętrzem budynku wynosi co najmniej 12°C.
