Kary za kominki jak za "kopciuchy"? Taka przyszłość nas czeka

Zła jakość powietrza oraz smog to tematy często poruszane w naszym kraju, zwłaszcza w sezonie grzewczym. Sukcesywnie wprowadzane są przepisy antysmogowe ograniczające stosowanie instalacji i urządzeń, przyczyniających się do emisji szkodliwych substancji, które mają negatywny wpływ nie tylko na środowisko naturalne i klimat, ale także na zdrowie ludzi. Kominki, które od lat cieszyły się popularnością jako element dekoracyjny i funkcjonalny, stały się przedmiotem kontrowersji.
Z tego artykułu dowiesz się:
Prawo antysmogowe w Polsce
Uchwały antysmogowe w poszczególnych województwach mają na celu ograniczenie emisji szkodliwych substancji, poprawę jakości powietrza i skuteczniejszą walkę ze smogiem. Przepisy dotyczą nieefektywnych i niespełniających norm źródeł ciepła, takich jak stare piece, kotły czy kominki. Założenia przeciwdziałania złej jakości powietrza i walki ze smogiem sformułowano w dokumencie strategicznym – Krajowym Programie Ochrony Powietrza. W ramach programu przewiduje się m.in.:
- Stopniowe wycofanie paliw stałych, w tym węgla. W ramach tego punktu wprowadzono zakaz palenia węglem w miastach od 2030 roku.
- Wymianę starych kotłów i pieców pozaklasowych, które nie spełniają norm emisji, na bardziej ekologiczne urządzenia.
- Wsparcie finansowe w związku z obowiązkiem wymiany sposobu ogrzewania w ramach programów takich jak „Czyste Powietrze”.
- Promowanie ekologicznych źródeł ciepła.
- Rozbudowę i modernizację sieci ciepłowniczych.

Czy przepisy antysmogowe zabraniają palenia w kominku?
Piece i kominki muszą spełniać normy ekoprojektu – unijnej inicjatywy mającej na celu ograniczenie negatywnego wpływu urządzeń grzewczych na środowisko. Kominki niespełniające wymagań muszą zostać zmodernizowane i wyposażone w specjalne filtry lub wymienione na nowe. Dla poszczególnych województw zostały wprowadzone różne uchwały, które regulują zasady dotyczące palenia kominkiem w konkretnych przypadkach i okresach.
Dla przykładu w województwie kujawsko-pomorskim już od 1 stycznia 2024 obowiązuje zakaz używania kotłów i pieców bezklasowych, a w województwie świętokrzyskim od 1 stycznia 2027 będzie wprowadzony zakaz korzystania z pieców i kominków niespełniających warunków ekoprojektu.
Palenie w kominkach zostało uwzględnione w regulacjach dla następujących województw:
- W województwie pomorskim od 1 września 2024 roku obowiązuje zakaz korzystania z kominków, które nie spełniają wymogów emisyjnych klasy 3.
- W województwie wielkopolskim od 1 stycznia 2026 będzie obowiązywał zakaz korzystania z kominków niespełniających wymogów ekoprojektu – konieczna będzie wymiana urządzeń lub wyposażenie w specjalne filtry.
- W województwie lubuskim od 1 stycznia 2027 wprowadzony będzie zakaz korzystania z kominków, które nie spełniają wymogów ekoprojektu.
- W Krakowie obowiązuje całkowity zakaz paleniem drewnem w kominkach od 1 września 2019 roku.
Całkowity zakaz palenia kominkiem, który nie spełnia norm i nie jest jedynym źródłem ogrzewania w budynku, obowiązuje w większości województw w dni smogowe – gdy stężenie pyłów przekracza dopuszczalne normy.
Za nieprzestrzeganie przepisów antysmogowych grożą kary finansowe od 20 zł do nawet 5000 zł. Kontrole mogą być przeprowadzane przez straż miejską lub inne organy upoważnione do egzekwowania prawa.

Jakie wymogi musi spełnić kominek, by spełniać normy ekoprojektu?
Aby kominek mógł być uznany za zgodny z ekoprojektem, musi przejść szereg testów, które potwierdzą jego zgodność z normami i pozwolą na certyfikację urządzenia. Producenci kominków od lat przygotowywali się do wejścia nowych dyrektyw – istnieje szansa, że urządzenie zakupione nawet pięć lat temu spełnia wymogi unijne. Wszelkie informacje dotyczące parametrów technicznych kominka oraz certyfikatów powinny znajdować się w dołączonej instrukcji.
Kominki na drewno, by spełniać normy ekoprojektu, muszą charakteryzować się:
- emisją cząsteczek stałych (pyłów PM) – poniżej 40 mg/m3,
- emisją organicznych związków gazowych – poniżej 120 mgC/m3,
- emisją tlenków azotu – poniżej 300 mg/m3,
- emisją tlenku węgla – poniżej 1500 mg/m3.
Więcej informacji na temat wymogów ekoprojektu wobec kominków można znaleźć tutaj.
