Nocleg na izbie wytrzeźwień drogi jak w dobrym hotelu - nowe ceny zaskakują
Izby wytrzeźwień w Polsce od dawna budzą emocje, a dyskusje na temat ich funkcji, skuteczności i kosztów regularnie powracają. Z jednej strony są one postrzegane jako istotny element systemu zdrowia publicznego i kontroli porządku, z drugiej – jako miejsce o ograniczonych możliwościach pomocy osobom uzależnionym od alkoholu. W ostatnich latach dużo mówi się zwłaszcza o kosztach pobytu w izbie wytrzeźwień, które porównywane są do cen noclegu w hotelach. W 2024 roku za nocleg w izbie wytrzeźwień trzeba zapłacić niemalże tyle, ile za noc w 3-gwiazdkowym hotelu w Warszawie. Zobacz, jakie to kwoty.
Z tego artykułu dowiesz się:
Izby wytrzeźwień w Polsce — kiedy powstały i w jakim celu?
Izby wytrzeźwień pojawiły się w Polsce w połowie XX wieku jako odpowiedź na rosnące problemy alkoholowe, w tym niewłaściwe zachowania nietrzeźwych w miejscach publicznych. Pierwsze placówki miały na celu nie tylko zapewnienie bezpieczeństwa publicznego, ale również próbę ograniczenia liczby osób trafiających do szpitali lub aresztów ze względu na stan upojenia alkoholowego. Izby szybko zyskały znaczenie jako miejsce, w którym można było odseparować osoby nietrzeźwe od otoczenia, zapewniając jednocześnie minimum opieki medycznej.
Dziś izby wytrzeźwień nadal pełnią funkcję interwencyjną. Pracują w nich wykwalifikowane osoby, w tym pielęgniarki i ratownicy medyczni, którzy mogą zapewnić podstawową pomoc zdrowotną oraz nadzorować stan zdrowia pacjenta w trakcie jego pobytu. Mimo że te placówki pełnią rolę prewencyjną, wielu ekspertów wskazuje na ich ograniczoną skuteczność w walce z samym problemem uzależnienia, gdyż osoby trafiające do izb zazwyczaj nie otrzymują wsparcia terapeutycznego.
Ile kosztuje pobyt na izbie wytrzeźwień w 2024 roku?
Od 2024 roku koszt pobytu w izbie wytrzeźwień wzrósł do 437,81 zł za noc, co stanowi znaczący skok w porównaniu do 393,01 zł w 2023 roku. Podwyżki te są tłumaczone rosnącymi kosztami utrzymania placówek, w tym wzrostem wynagrodzeń dla personelu, kosztów leków, a także inflacji. W efekcie ceny noclegu w izbie wytrzeźwień zaczynają przypominać stawki hoteli średniej klasy — w Warszawie za noc w 3-gwiazdkowym hotelu zapłacimy około 400-480 zł.
Izby wytrzeźwień, jako placówki samofinansujące się, są zmuszone dostosowywać ceny do rosnących kosztów operacyjnych. Niektóre placówki otrzymują również wsparcie ze środków publicznych, ale te często nie wystarczają, by pokryć pełne koszty ich funkcjonowania. Oznacza to, że duża część finansowania musi pochodzić bezpośrednio od osób, które trafiają do izb wytrzeźwień. Wzrost cen związany jest także z rosnącymi wymaganiami sanitarnymi oraz koniecznością modernizacji placówek, aby spełniały obowiązujące normy.
Pomimo podobnych opłat, pobyt w izbie wytrzeźwień wcale nie przypomina standardów oferowanych przez hotele. Izby zapewniają podstawową opiekę medyczną, w tym monitoring stanu zdrowia, a w razie potrzeby podjęcie działań ratujących życie. Placówki te muszą spełniać określone normy sanitarno-higieniczne, jednak komfort pobytu jest minimalny i ograniczony do zapewnienia miejsca do spania oraz ewentualnej pomocy medycznej.
Warunki w izbach wytrzeźwień oczywiście znacząco odbiegają od standardów hoteli. Osoby trafiające do izby wytrzeźwień często mają do dyspozycji jedynie łóżko w pomieszczeniu wieloosobowym, podstawową opiekę sanitarną, ale brak dostępu do wygód, które oferują hotele.
Opłata za noc w izbie wytrzeźwień jest zbyt wysoka? Niekoniecznie
Dyskusje wokół kosztów pobytu w izbach wytrzeźwień są pełne emocji. Wiele osób uważa, że wysokie opłaty są nieuzasadnione i uderzają przede wszystkim w tych, którzy najczęściej mają problemy finansowe. Z drugiej strony niektórzy popierają tak wysokie koszty, argumentując je tym, że mogą one stanowić element odstraszający i skłonić osoby uzależnione do unikania nadużywania alkoholu w miejscach publicznych.
Eksperci są podzieleni. Część specjalistów ds. zdrowia publicznego uważa, że izby wytrzeźwień spełniają ważną rolę prewencyjną, a koszty pobytu powinny być dostosowane do rzeczywistych kosztów utrzymania placówki. Inni wskazują, że system ten nie jest skutecznym rozwiązaniem problemu alkoholowego, ponieważ osoby trafiające do izb rzadko mają dostęp do długoterminowego wsparcia terapeutycznego, które mogłoby pomóc im w rozwiązaniu problemu uzależnienia.
Zamiast wzrostu kosztów pobytu — reforma izb wytrzeźwień?
W obliczu rosnących kosztów i kontrowersji wokół izb wytrzeźwień coraz częściej pojawiają się głosy nawołujące do reformy tego systemu. Jednym z proponowanych rozwiązań jest wprowadzenie bardziej kompleksowych programów wsparcia, które nie tylko izolowałyby osoby nietrzeźwe, ale również oferowałyby pomoc psychologiczną.
Alternatywne podejścia obejmują np. przekształcenie izb wytrzeźwień w placówki oferujące wsparcie terapeutyczne lub przynajmniej umożliwiające kontakt z terapeutą czy pracownikiem socjalnym. Takie podejście mogłoby zwiększyć skuteczność systemu i pomóc osobom z problemami alkoholowymi w ich dalszym życiu, zamiast jedynie izolować je na czas wytrzeźwienia.