Rosną opóźnienia w wypłatach z Czystego Powietrza. Beneficjenci na lodzie, firmy na skraju bankructwa
W ostatnich tygodniach coraz głośniej mówi się o opóźnieniach w wypłatach dotacji z Programu Czyste Powietrze. Według przedsiębiorców ich suma może wynosić nawet kilka miliardów złotych. Spore pieniądze plus wielomiesięczne opóźnienia to natomiast gotowy przepis na finansowe problemy całej polskiej branży monterskiej. Czy nowa edycja Programu Czyste Powietrze przyniesie poprawę sytuacji?
Z tego artykułu dowiesz się:
Beneficjenci Programu Czyste Powietrze czekają na pieniądze… i tracą płynność
Uspakajające miały być wtedy słowa zastępcy prezesa zarządu NFOŚiGW, Pana Roberta Gajdy, który wskazywał, że „nowe Czyste Powietrze będzie kontynuowane na lepszych, zdrowych zasadach”, a czas przerwy poświęcony zostanie na pomoc dla mieszkańców terenów objętych powodzią oraz obsługę dotychczasowych wniosków.
Teraz okazuje się jednak, że obsługa ta od momentu wstrzymania programu wcale nie przyspieszyła…
Sprawa nagłośniona została przez redaktora naczelnego serwisu SmogLab, który w udostępnionym na portalu Onet.pl artykule z 28 stycznia br., opisał problem wielu polskich firm, które przez ogromne opóźnienia w wypłacie środków z rządowego Programu Czyste Powietrze, tracą płynność finansową.
Przytoczono przy tym między innymi sytuację firmy By Energy Solutions, która do końca 2023 r. zatrudniała około 900 pracowników, a po nieco ponad roku musiała liczbę tę zredukować do 200 przy jednoczesnym zamknięciu biur na terenie całego kraju. Wszystko ze względu na wielomiesięczne opóźnienia w wypłacie środków z Czystego Powietrza, które z końcem stycznia tego roku w przypadku tego akurat podmiotu zsumowały się w zawrotną kwotę 56 milionów złotych. Z doświadczeń tej samej firmy wynika, że Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w połowie pierwszego miesiąca 2025 r. rozpatrywał dopiero wnioski o dotację z… kwietnia 2024 r.
SmogLab w omawianym artykule przytoczył także wypowiedź Pana Pawła Zabielskiego z firmy Algren, który wprost wskazał, że nie zna ani jednej firmy w Polsce, która uzyskałaby środki z Programu Czyste Powietrze w regulaminowym terminie 30 dni od dnia zakończenia inwestycji. Sama firma Algren uzyskała przy tym informację od odpowiedniego Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, że jej wniosek o dotację z czerwca 2024 r. zostanie rozpatrzony dopiero w sierpniu lub we wrześniu 2025 r.
Przypomnijmy natomiast, że zgodnie z regulaminem Programu Czyste Powietrze właściwy fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej należne dotacje wypłacić powinien w ciągu wspomnianych już wyżej 30 dni od momentu sfinalizowania inwestycji oraz przedłożenia pełnej dokumentacji jej dotyczącej.
Mówimy więc o opóźnieniach sięgających około 12-13 miesięcy, które wiele firm z branży monterskiej już teraz wprowadza w finansowe tarapaty. Dokładna skala samych zaległości nie jest znana, natomiast przedstawiciele przedsiębiorców twierdzą, że może ona wynosić nawet kilka miliardów złotych. Można więc powiedzieć, że beneficjenci Programu Czyste Powietrze zostali na lodzie...
Realizacja Programu Czyste Powietrze przyspieszy? W WFOŚiGW już są pieniądze na wypłatę dotacji!
Wykonawcy, którzy domagają się zaległych wypłat dotacji Programu Czyste Powietrze, na przyszłość mogą patrzeć jednak nieco pozytywniej. W ostatnich tygodniach Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poinformował bowiem, że na konta Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wpłynęło w sumie 800 milionów złotych na realizację wypłat z Programu Czyste Powietrze.
Jeżeli więc powodem dotychczasowych problemów z wypłatami był brak środków, przynajmniej na ten moment powinien on zostać zażegnany lub znacząco ograniczony.
NFOŚiGW w najnowszym komunikacie podał również, że w 2025 r. planowane jest pozyskanie nowego źródła finansowania programu z Funduszu Modernizacyjnego. Wniosek, który złożony zostanie w tej sprawie do Europejskiego Banku Inwestycyjnego, opiewać ma na kwotę 10 miliardów złotych.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w tym samym komunikacie wskazał jeszcze, że „na wolniejszy od przewidywanego proces obsługi wniosków i rozliczania umów przez WFOŚiGW miał wpływ brak finansowania z KPO w II połowie 2023 r.” oraz że „przerwa w przyjmowaniu nowych wniosków do 31 marca 2025 r. ma przyczynić się m.in. do sprawnego przeprowadzenia zaległych rozliczeń”.
Pozostaje wierzyć, że nowej edycji programu rzeczywiście towarzyszyć będą sprawne rozliczenia i brak opóźnień przy dofinansowywaniu przedsięwzięć…
Rządowy Program Czyste Powietrze w nowej odsłonie już niedługo… Czyste Powietrze 2025 - zmiany w programie i nowe warunki
Program Czyste Powietrze dla beneficjentów z całej Polski w nowej formie wróci 31 marca 2025 r. Cele i podstawowe założenia programu pozostaną jednak niezmienione.
Dofinansowanie przedsięwzięć termomodernizacyjnych oraz dotacje na wymianę źródeł ciepła wciąż mają być więc narzędziami do poprawy jakości powietrza, zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i podnoszenia efektywności energetycznej budynków w Polsce. Sam cel programu Czyste Powietrze to jednak nie wszystko... Co więc z dokładnymi warunkami Czystego Powietrza 2025?
Pomimo że na stronie Programu Czyste Powietrze cały czas nie znajdziemy dokładnego regulaminu najnowszej edycji, to już teraz możemy jednak powiedzieć, że zmian w programie na pewno będzie sporo, a wśród najważniejszych z nich znajdą się także zmiany ograniczające niektóre dofinansowania (np. do kotłów gazowych).
Miejmy przy tym nadzieję, że nowa odsłona nie przyniesie jedynie ograniczeń i wyłączeń, ale także usprawnienia, w tym przede wszystkim te najbardziej oczekiwane, a więc w zakresie rozliczeń i wypłat.