To już prawdziwa plaga! ZUS masowo wstrzymuje zasiłki chorobowe!
Z najnowszych danych udostępnionych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wynika, że w ostatnim roku instytucja ta w jeszcze większej liczbie niż w roku 2022 kontrolowała pracowników z zaświadczeniami o czasowej niezdolności do pracy. Prawdziwą plagą stały się przy tym skrócenia i wstrzymania wypłat zasiłków chorobowych. Jaki był tego powód i czy oznacza to, że ZUS wypowiedział wojnę pracownikom przebywającym na L4?
Z tego artykułu dowiesz się:
Większa liczba kontroli
Zacznijmy jednak od samej liczby przeprowadzonych kontroli. Liczba ta w 2023 r. wyniosła 461,2 tys. i wzrosła o ponad 7% w porównaniu z rokiem 2022 (kiedy odnotowano 429,9 tys. kontroli).
Wzrost ten, choć zauważalny, nie jest jednak tym, co w najnowszych, zusowskich danych przyciąga wzrok najbardziej. Tym pozostaje bowiem bardzo wyraźna poprawa efektywności.
Plaga skróconych i wstrzymanych wypłat zasiłków chorobowych
Efektywność ta objawiła się między innymi procentem przypadków, w których wynikiem kontroli było stwierdzenie różnego typu nadużyć. Conperio, a więc jedna z firm wykonujących takie kontrole podała, że aż około 1/3 wszystkich przeprowadzonych w zeszłym roku audytów, zakończyło się orzeczeniem o nadużyciach.
Pracownicy pozostający na zwolnieniu chorobowym, w momencie kontroli często przebywali na wakacjach, remontowali swoje mieszkania czy wykonywali pracę dla podmiotu trzeciego (a więc innego niż pracodawca).
To, co jednak najbardziej szokuje w danych podanych przez ZUS, to kwota wstrzymanych zasiłków chorobowych. W 2023 r. kwota ta wyniosła bowiem zawrotne 29,3 mln zł, czyli o 33,2% więcej niż rok wcześniej (kiedy kwota ta opiewała na 22 mln zł).
Skąd taki wzrost?
Eksperci wskazują na wspomnianą już zwiększoną liczbę kontroli, ale także inflację, która przełożyła się na wysokość wypłacanych świadczeń. Inflacja ta, podobnie jak sytuacja geopolityczna naszego kraju, mogła także wpłynąć na stan zdrowia polskich pracowników (szczególnie na stan psychiczny). Dużo w tym kontekście mówi się także o popandemicznym trendzie leczenia na odległość i rozwoju telemedycyny – które mogły zachęcić do częstszego sięgania po L4.
Znacząco w ubiegłym roku wzrosła przy tym również liczba wydanych przez ZUS zaświadczeń o skróceniu zasiłku chorobowego. Takich przypadków w 2023 r. było 28,9 tys., co jest wzrostem o 21,4% względem roku 2022 (gdy sytuacji takich było 23,8 tys.).
Podkreślenia wymaga tu, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych, wbrew niektórym opiniom, stale się rozwija, korzystając obecnie z coraz bardziej zaawansowanych modelów predykcji i algorytmów umożliwiających pracę na konkretnych jednostkach przy dostępie do ogromnej liczby danych.
Coraz bardziej skuteczne stają się także mechanizmy typowania do kontroli, które, choć wciąż są jeszcze nieco chaotyczne, to dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji, w kolejnych latach z pewnością będą coraz lepsze.
Nadużycia szkodzą przede wszystkim polskim pracodawcom
W kontekście opisywanych danych zauważyć należy, że nadużycia zwolnień lekarskich przez pracowników uderzają przede wszystkim w pracodawców. To bowiem oni przez pierwsze 33 dni niezdolności pracownika do pracy opłacają związany z tym koszt.
Szczególnie czują to polscy mikroprzedsiębiorcy, dla których każda tego typu absencja oznacza straty, a czasem wręcz konieczność wstrzymania czy czasowego wygaszenia prowadzonej działalności gospodarczej.
ZUS natomiast cały czas kontroluje przede wszystkim pracowników pozostających na dłuższych zwolnieniach (z którymi związane są koszty po stronie państwowej instytucji).
Eksperci wskazują przy tym, że przy obecnej skali nadużyć i wciąż widocznego w polskim społeczeństwie przyzwolenia na nie, ZUS ma tak naprawdę nieskończony potencjał do zwiększania liczby podejmowanych kontroli.
Wzrost ich skuteczności, związany m.in. z rozwojem nowych technologii i sztucznej inteligencji, może natomiast powodować, że pracownicy coraz rzadziej będą próbowali kombinować.
Ogromny wpływ na zachowania pracowników, poza ewentualnymi konsekwencjami z ZUS-u, wciąż mają jednak przede wszystkim relacje z przełożonymi oraz innymi pracownikami, a także rodzaj i liczba zawodowych obowiązków.
Źródła:
- https://mycompanypolska.pl/artykul/zus-masowo-kontroluje-zasilki-chorobowe-kwota-wstrzymanych-zasilkow-wzrosla-o-33-proc/14518