Ile prądu produkuje fotowoltaika w zimie? Więcej, niż mogłoby się wydawać!

Zimą dni są krótsze, słońce świeci słabiej, a dachy bywają pokryte śniegiem. Nic dziwnego, że wiele osób zastanawia się, czy fotowoltaika w ogóle działa o tej porze roku. Czy panele słoneczne są w stanie produkować prąd, gdy temperatura spada, a promienie słoneczne pojawiają się tylko na chwilę? W tym artykule wyjaśniam, jak naprawdę działa instalacja fotowoltaiczna zimą, czego można się spodziewać i czy inwestycja w panele ma sens również w chłodniejszych miesiącach.
Z tego artykułu dowiesz się:
Co wpływa na wydajność fotowoltaiki zimą?
Panele fotowoltaiczne służą do przekształcania promieniowania słonecznego w energię elektryczną. Najważniejszym czynnikiem dla ich prawidłowego działania jest dostęp do światła, a nie wysoka temperatura otoczenia. Ogniwa paneli wykorzystują bowiem światło widzialne, a nie energię cieplną ze słońca. Oznacza to, że nawet podczas chłodniejszych dni mogą one nadal skutecznie wytwarzać energię elektryczną. Co więcej, niższe temperatury mogą nawet zwiększać efektywność paneli fotowoltaicznych, ponieważ krzem – podstawowy materiał, z którego wykonane są ogniwa – najlepiej przewodzi energię elektryczną właśnie w niższych temperaturach.
Co wpływa na skuteczność działania paneli słonecznych w okresie zimowym?
- Długość dnia – zimą dni są zdecydowanie krótsze, co przekłada się bezpośrednio na mniejszą ilość energii produkowanej przez instalację fotowoltaiczną. Krótszy dzień to mniej godzin, podczas których panele mogą pracować. Należy jednak pamiętać, że panele mogą wytwarzać energię nawet przy częściowym zachmurzeniu, chociaż wtedy wydajność jest nieco niższa. W polskich warunkach zimowych typowy czas efektywnego nasłonecznienia to od około 3 do 6 godzin dziennie, zależnie od lokalizacji instalacji.
- Nasłonecznienie – zimą słońce porusza się niżej nad horyzontem, co sprawia, że promienie słoneczne padają na panele pod innym, mniej korzystnym kątem niż latem. Z tego powodu ilość uzyskiwanej energii jest nieco niższa. W Polsce standardowy kąt montażu paneli wynosi między 30 a 40 stopni, jednak w miesiącach zimowych warto zwiększyć ten kąt do około 60 stopni, aby lepiej wykorzystać dostępne światło słoneczne.
- Temperatura – wbrew częstym opiniom niska temperatura nie ogranicza efektywności paneli słonecznych. Wręcz przeciwnie – w chłodniejszych miesiącach panele fotowoltaiczne mogą działać nawet bardziej wydajnie niż latem, ponieważ wysoka temperatura otoczenia może prowadzić do przegrzewania się ogniw i spadku ich wydajności. Chociaż zimą słońce świeci krócej, niższa temperatura pozwala panelom produkować prąd z większą sprawnością.
- Zalegający śnieg – śnieg pokrywający panele fotowoltaiczne może całkowicie zatrzymać ich pracę, ponieważ promienie słoneczne nie są w stanie dotrzeć do ogniw. Właśnie dlatego regularne usuwanie zalegającego śniegu jest ważne, szczególnie w czasie intensywnych opadów lub długotrwałej, śnieżnej pogody. Warto zatem systematycznie sprawdzać stan paneli i w razie potrzeby delikatnie usuwać z nich śnieg.
Czy warto martwić się o panele fotowoltaiczne w zimie?
Zimą wydajność paneli fotowoltaicznych jest niższa niż latem, ale mimo to są one w stanie produkować energię elektryczną potrzebną do zasilenia domu. W Polsce nasłonecznienie zimą jest znacznie słabsze niż w krajach południowej Europy, takich jak Hiszpania czy Grecja. Jednak nawet w tych warunkach panele mogą generować od około 20 do 40% energii, którą uzyskują w okresie letnim. Ostateczna efektywność zimą zależy przede wszystkim od lokalizacji instalacji oraz aktualnych warunków atmosferycznych, takich jak zachmurzenie, opady śniegu czy mgła.
Instalacja fotowoltaiczna jest inwestycją na długie lata, dlatego nie należy oceniać jej opłacalności wyłącznie przez pryzmat miesięcy zimowych. Choć zimą ilość produkowanej energii jest ograniczona, w perspektywie całego roku fotowoltaika może pokryć znaczną część rocznego zapotrzebowania gospodarstwa domowego na prąd. Latem instalacja produkuje zazwyczaj więcej energii, niż jest potrzebne do codziennego użytku. Jeśli korzystasz z systemu prosumenckiego, możesz przekazywać te nadwyżki do sieci energetycznej, aby później – właśnie w chłodniejszych miesiącach – odebrać zgromadzoną energię, zaspokajając swoje zimowe potrzeby.

Jak zoptymalizować panele fotowoltaiczne w zimie?
Aby panele fotowoltaiczne działały zimą jak najwydajniej, warto pamiętać o kilku ważnych wskazówkach, które pomogą zoptymalizować ich pracę w chłodniejsze miesiące:
- Zwiększenie kąta nachylenia paneli – najlepiej do około 50-60 stopni – pozwoli skuteczniej wykorzystać niżej znajdujące się słońce. Dodatkowo bardziej stromy kąt nachylenia ograniczy ilość zalegającego na panelach śniegu, ponieważ będzie on łatwiej zsuwał się z powierzchni.
- Systematyczna kontrola paneli oraz regularne usuwanie śniegu to kluczowe działania, które zapewnią swobodny dostęp światła słonecznego do ogniw, a tym samym zwiększą ilość wytwarzanej energii elektrycznej.
- Monitorowanie pracy instalacji pozwoli Ci na bieżąco śledzić efektywność produkcji energii. Dzięki temu szybko zauważysz ewentualne problemy, takie jak nagły spadek mocy spowodowany pokrywą śnieżną, i będziesz mógł natychmiast zareagować.
Fotowoltaika w okresie zimowym może efektywnie dostarczać prąd, jeśli zadbasz o odpowiednie warunki pracy instalacji. Kluczowe jest systematyczne usuwanie śniegu, prawidłowe ustawienie paneli oraz ich regularna konserwacja, dzięki czemu w pełni wykorzystasz potencjał paneli słonecznych przez cały rok.