Twoje panele fotowoltaiczne działają gorzej z roku na rok? To może być powód

Inwestując w instalację fotowoltaiczną, liczymy na to, że będzie ona działać możliwie najwydajniej i pozwoli maksymalnie obniżyć rachunki za energię. Warto jednak mieć świadomość, że istnieje wiele czynników, które mogą negatywnie wpływać na sprawność mikroinstalacji PV. Dodatkowo należy pamiętać, że panele z czasem naturalnie tracą swoją efektywność – producenci zazwyczaj wskazują roczny spadek sprawności na poziomie kilku procent.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jaka może być efektywność paneli fotowoltaicznych
Zanim przejdziemy do omówienia czynników obniżających wydajność paneli fotowoltaicznych, warto najpierw zrozumieć, czym właściwie jest ich efektywność. Sprawność instalacji PV zależy od wielu zmiennych – zarówno środowiskowych, jak i technicznych. Kluczowe znaczenie mają tutaj: natężenie promieniowania słonecznego, temperatura otoczenia, a nawet siła i kierunek wiatru.
Nie bez znaczenia pozostaje również kąt nachylenia dachu oraz orientacja względem stron świata. Optymalna ekspozycja paneli – najczęściej na południe – pozwala maksymalizować ilość produkowanej energii. Aby oszacować, ile energii może wytworzyć konkretny moduł PV, warto posłużyć się prostym wzorem:
Moc promieniowania słonecznego na m2 w ciągu 1 godziny × sprawność panelu PV × powierzchnia panelu PV = ilość wyprodukowanej energii elektrycznej
Trzeba jednak pamiętać, że większa powierzchnia panelu nie zawsze oznacza większą produkcję prądu. Istotną rolę odgrywa jakość zastosowanych ogniw oraz realna sprawność urządzenia. Co więcej, nawet jeśli dany panel ma wysoką tolerancję mocy, to może wykazywać niższą rzeczywistą sprawność, co w praktyce przekłada się na mniejszą ilość energii dostarczanej do domowej instalacji. Zobacz, jakie są zalety fotowoltaiki na gruncie.
Co najbardziej wpływa na zmniejszenie wydajności fotowoltaiki?
W poprzednich akapitach omówiliśmy najważniejsze czynniki wpływające na wydajność paneli fotowoltaicznych, które są związane z ich konstrukcją i jakością zastosowanych komponentów. Warto jednak pamiętać, że istnieje również wiele innych elementów, niezależnych od producenta, które mogą znacząco ograniczyć efektywność pracy instalacji PV. Należą do nich przede wszystkim warunki atmosferyczne oraz sposób eksploatacji i konserwacji mikroinstalacji.
Do najczęściej występujących czynników obniżających wydajność paneli fotowoltaicznych należą:
- Zabrudzenia i zanieczyszczenia modułów – gromadzący się kurz, pyłki roślin, sadza czy ptasie odchody mogą ograniczyć dostęp światła słonecznego do powierzchni paneli. Szczególnie niebezpieczne są kwaśne związki zawarte w odchodach ptaków, które mogą przyspieszyć proces korozji. Dodatkowo w wilgotnych, zacienionych miejscach – zwłaszcza na północnych połaciach dachu – mogą rozwijać się mchy, które także negatywnie wpływają na stan techniczny instalacji.
- Zmienne warunki pogodowe – największą efektywność panele osiągają w słoneczne, umiarkowanie ciepłe i bezwietrzne dni. Gwałtowne zmiany temperatury powodują rozszerzanie i kurczenie się materiałów, z których wykonane są ogniwa, co może prowadzić do powstawania mikropęknięć. Uszkodzenia te obniżają sprawność paneli i mogą skrócić ich żywotność.
- Uszkodzenia mechaniczne – intensywne opady gradu, spadające gałęzie, rzucane przedmioty czy silne podmuchy wiatru mogą uszkodzić powierzchnię paneli. Tego typu uszkodzenia mogą prowadzić do trwałej utraty wydajności lub całkowitego unieruchomienia niektórych modułów.
- Błędy montażowe – nawet najlepszej jakości panele nie będą działać wydajnie, jeśli zostaną nieprawidłowo zainstalowane. Zbyt duży nacisk podczas mocowania, brak precyzji przy ustawianiu kąta nachylenia czy niewłaściwe rozmieszczenie wsporników mogą prowadzić do deformacji konstrukcji, co negatywnie wpływa na pracę całego systemu.

Jak podnieść efektywność fotowoltaiki?
Aby panele fotowoltaiczne mogły działać efektywnie przez wiele lat, konieczna jest regularna dbałość o całą mikroinstalację. Podstawą jest prawidłowy montaż, który nie tylko zapewnia stabilność konstrukcji, ale także chroni moduły przed uszkodzeniami mechanicznymi i odkształceniami wynikającymi z niewłaściwego mocowania.
Równie ważna jest systematyczna pielęgnacja paneli – zwłaszcza usuwanie zanieczyszczeń, takich jak kurz, pyłki, sadza czy ptasie odchody. Te zanieczyszczenia mogą znacząco ograniczyć dostęp światła do ogniw, co obniża wydajność całej instalacji. Dodatkowo warto pamiętać, że panele są narażone na korozję – szczególnie w miejscach o podwyższonej wilgotności lub zasoleniu powietrza, takich jak tereny nadmorskie czy okolice intensywnie posypywane solą w sezonie zimowym.
W takich warunkach kluczowe jest nie tylko regularne czyszczenie, ale również okresowa konserwacja paneli z użyciem odpowiednich, przeznaczonych do tego środków. Jeśli planujemy samodzielne czyszczenie, najlepiej użyć miękkiej szczotki, gąbki oraz łagodnego płynu do mycia powierzchni fotowoltaicznych. Należy unikać ostrych narzędzi i wody pod ciśnieniem, które mogą trwale uszkodzić moduły. Zobacz też, czy fotowoltaika na balkonie to dobry pomysł