Dlaczego fotowoltaika działa gorzej z roku na rok? Odpowiedź może cię zaskoczyć

Decydując się na montaż systemu fotowoltaicznego, oczekujemy, że będzie on funkcjonować jak najefektywniej, co umożliwi znaczne zmniejszenie opłat za prąd. Należy jednak zdawać sobie sprawę, że istnieje wiele czynników, które mogą negatywnie oddziaływać na wydajność mikroinstalacji PV. Ponadto trzeba mieć na uwadze, że panele z czasem naturalnie tracą swoją skuteczność – producenci zwykle wskazują, że roczny spadek efektywności wynosi kilka procent.
- Czynniki wpływające na wydajność paneli PV
- Czynniki ograniczające efektywność paneli PV
- Jak dbać o panele fotowoltaiczne?
Czynniki wpływające na wydajność paneli PV
Przed przystąpieniem do analizy czynników wpływających na zmniejszenie efektywności paneli fotowoltaicznych, warto najpierw pojąć, czym jest ich wydajność. Efektywność systemu PV jest zależna od wielu czynników – zarówno związanych ze środowiskiem, jak i technicznych. Kluczowe znaczenie mają tutaj: intensywność promieniowania słonecznego, temperatura otoczenia, a także siła i kierunek wiatru.
Istotny jest także kąt nachylenia dachu oraz orientacja względem stron świata. Optymalne ustawienie paneli – zazwyczaj na południe – pozwala na maksymalizację ilości wytwarzanej energii. Aby ocenić, ile energii może wyprodukować dany moduł PV, warto skorzystać z prostego równania:
Moc promieniowania słonecznego na m2 w ciągu 1 godziny × efektywność panelu PV × powierzchnia panelu PV = ilość wytworzonej energii elektrycznej
Należy jednak pamiętać, że większa powierzchnia panelu nie zawsze przekłada się na wyższą produkcję energii. Ważna jest jakość użytych ogniw oraz rzeczywista wydajność urządzenia. Co więcej, nawet jeśli dany panel ma wysoką tolerancję mocy, może wykazywać niższą rzeczywistą wydajność, co w praktyce oznacza mniejszą ilość energii dostarczanej do domowego systemu. Zobacz, jakie korzyści niesie fotowoltaika na gruncie.
Czynniki ograniczające efektywność paneli PV
W poprzednich częściach tekstu przedyskutowaliśmy kluczowe czynniki mające wpływ na efektywność paneli słonecznych, które zależą od ich budowy oraz jakości użytych komponentów. Warto jednak mieć na uwadze, że istnieje również wiele innych aspektów niezależnych od wytwórcy, które mogą w znacznym stopniu ograniczyć skuteczność funkcjonowania systemu PV. Należą do nich głównie warunki atmosferyczne oraz sposób użytkowania i konserwacji mikroinstalacji.
Do najczęściej występujących czynników obniżających efektywność paneli fotowoltaicznych zalicza się:
- Zabrudzenia i zanieczyszczenia modułów – osadzający się kurz, pyłki roślin, sadza czy ptasie odchody mogą ograniczać dostęp światła słonecznego do powierzchni paneli. Szczególnie groźne są kwaśne związki zawarte w odchodach ptaków, które mogą przyspieszać proces korozji. Dodatkowo w wilgotnych, zacienionych miejscach – zwłaszcza na północnych połaciach dachu – mogą rozwijać się mchy, co również negatywnie wpływa na stan techniczny instalacji.
- Zmienne warunki pogodowe – panele osiągają największą efektywność w dni słoneczne, umiarkowanie ciepłe i bezwietrzne. Nagłe zmiany temperatury powodują rozszerzanie i kurczenie się materiałów, z których zbudowane są ogniwa, co może prowadzić do powstawania mikropęknięć. Uszkodzenia te obniżają sprawność paneli i mogą skrócić ich żywotność.
- Uszkodzenia mechaniczne – intensywne opady gradu, spadające gałęzie, rzucane przedmioty czy silne podmuchy wiatru mogą uszkodzić powierzchnię paneli. Takie uszkodzenia mogą prowadzić do trwałej utraty wydajności lub całkowitego unieruchomienia niektórych modułów.
- Błędy montażowe – nawet najwyższej jakości panele nie będą działały wydajnie, jeśli zostaną nieprawidłowo zainstalowane. Zbyt duży nacisk podczas mocowania, brak precyzji przy ustawianiu kąta nachylenia czy niewłaściwe rozmieszczenie wsporników mogą prowadzić do deformacji konstrukcji, co negatywnie wpływa na pracę całego systemu.

Jak dbać o panele fotowoltaiczne?
Aby instalacje fotowoltaiczne mogły funkcjonować wydajnie przez długi czas, niezbędne jest systematyczne dbanie o całość systemu. Kluczowe znaczenie ma prawidłowe zamontowanie, które nie tylko zapewnia stabilność całej struktury, ale także chroni panele przed zniszczeniami mechanicznymi i deformacjami spowodowanymi niewłaściwym mocowaniem.
Równie istotne jest regularne utrzymanie paneli w czystości – w szczególności usuwanie zabrudzeń, takich jak kurz, pyłki, sadza czy odchody ptaków. Te zabrudzenia mogą znacząco zmniejszyć ilość światła docierającego do ogniw, co obniża efektywność całego systemu. Dodatkowo warto pamiętać, że panele mogą ulegać korozji – zwłaszcza w miejscach o wysokiej wilgotności lub zasoleniu powietrza, takich jak obszary nadmorskie czy rejony, gdzie intensywnie posypuje się solą w okresie zimowym.
W takich warunkach istotne jest nie tylko systematyczne czyszczenie, ale również okresowa konserwacja paneli z użyciem odpowiednich, dedykowanych do tego produktów. Jeśli zamierzamy przeprowadzić czyszczenie na własną rękę, najlepiej skorzystać z miękkiej szczotki, gąbki oraz delikatnego środka do mycia powierzchni fotowoltaicznych. Należy unikać ostrych narzędzi i myjek ciśnieniowych, które mogą trwale uszkodzić panele. Sprawdź również, czy fotowoltaika na balkonie to dobry pomysł