Wydał 30 000 zł na fotowoltaikę i żałuje. Sprzedawca nie powiedział mu o jednym fakcie, który zniszczył opłacalność

Panele fotowoltaiczne to jeden z najprostszych i najpopularniejszych sposobów na poprawę bilansu energetycznego domu. Okazuje się jednak, że moduły PV nie zawsze będą optymalnym rozwiązaniem. W niektórych sytuacjach taka inwestycja może się nie zwrócić w ciągu kilku lat, co oznacza, że warto rozważyć pewne alternatywy.
- Panele fotowoltaiczne na zacienionym dachu? To fatalny pomysł!
- Zła orientacja lub słaba konstrukcja – czerwone światło dla PV
- Fotowoltaika a inne formy poprawy bilansu energetycznego domu
- Inwestycja w panele fotowoltaiczne – tak czy nie?
Panele fotowoltaiczne na zacienionym dachu? To fatalny pomysł!
Pan Maciej zainwestował trzydzieści tysięcy złotych w instalację PV. Mężczyzna spodziewał się, że jego rachunki za prąd wyraźnie spadną, ale moduły produkują tak mało energii, że ich zakup prawdopodobnie nigdy się nie zwróci. Jak to możliwe?
Panele fotowoltaiczne działają dobrze tylko wtedy, gdy znajdują się w pełnym słońcu. Nawet niewielkie zacienienie modułów, na przykład przez drzewa, komin czy pobliskie budynki, może obniżyć ich wydajność o kilkadziesiąt procent, co sprawi, że zyski związane z inwestycją w PV będą niewielkie. Jeśli na naszym dachu pojawia się cień, trudno będzie go całkowicie wyeliminować. Drzewa nie zawsze można ściąć, a pobliskich budynków ani słupów nie uda się przesunąć.
Jeżeli na dachu występuje okresowe zacienienie, powinniśmy dokładnie zastanowić się nad tym, czy inwestycja w panele PV będzie miała jakikolwiek sens. Dotyczy to szczególnie obszarów z gęstą zabudową lub roślinnością, gdzie światło słoneczne jest ograniczone przez większą część dnia. W takim przypadku możemy rozważyć pewne alternatywy, jak instalacja fotowoltaiki na gruncie lub zastosowanie optymalizatora mocy, ale nawet takie rozwiązania mogą okazać się nieopłacalne.
Zła orientacja lub słaba konstrukcja – czerwone światło dla PV
Panele fotowoltaiczne potrzebują światła słonecznego przez możliwie jak najdłuższą część dnia. To, jak dach jest ustawiony względem stron świata, ma ogromny wpływ na ilość energii, którą może wyprodukować instalacja PV. W optymalnym wariancie moduły powinny być skierowane na południe i nachylone pod kątem 25°–40°. Ogniwa zwrócone w kierunku zachodnim lub wschodnim również produkują energię, ale nie są tak efektywne. Odradza się instalowanie modułów po północnej stronie dachu.
Nie każdy dach nadaje się do montażu paneli PV. Konstrukcja musi mieć odpowiednią nośność – tylko wtedy instalacja będzie trwała i bezpieczna. Problem może się pojawić, gdy dach naszego domu jest stary lub zniszczony albo jego pokrycie nie wytrzyma dodatkowego obciążenia. W takim przypadku fotowoltaika nie będzie miała sensu, dopóki właściciele nie zainwestują w remont dachu, ocieplenie połaci albo wymianę pokrycia.
Fotowoltaika to inwestycja długoterminowa, której czas zwrotu zwykle wynosi od około 6 do 10 lat, zależnie od zużycia energii, kosztów instalacji i warunków lokalnych. Jeśli właściciel planuje remont, zwłaszcza dachu lub całego budynku, powinien wstrzymać się z montażem paneli. Ich ewentualne ściąganie oraz ponowne zakładanie generuje niepotrzebne, dodatkowe koszty.

Fotowoltaika a inne formy poprawy bilansu energetycznego domu
Ocieplenie ścian, dachu, stropów i fundamentów stanowi skuteczny sposób na ograniczenie strat ciepła w domu. Dobrze wykonana izolacja zmniejsza zapotrzebowanie na energię wykorzystywaną do ogrzewania budynku, co natychmiast przekłada się na niższe rachunki. Gdy dom jest słabo izolowany, a koszty ogrzewania stanowią znaczną część wydatków energetycznych, warto najpierw pomyśleć o porządnym ociepleniu budynku, a dopiero później zająć się montażem instalacji PV.
Nowoczesne, szczelne okna i drzwi mogą znacząco ograniczyć ucieczkę ciepła z domu. Wiele starych budynków nadal ma przestarzałą stolarkę, która przepuszcza dużą ilość energii cieplnej na zewnątrz. Jeśli straty energii wynikają głównie z nieszczelności w oknach i drzwiach, ich wymiana może obniżyć rachunki bardziej niż instalacja PV.
Modernizacja źródła ciepła, na przykład wymiana starego pieca na nowoczesną pompę, może przynieść duże oszczędności. W domach, gdzie głównym kosztem jest ogrzewanie, inwestycja w nowy system grzewczy może dawać większe korzyści ekonomiczne niż same panele PV.
Inwestycja w panele fotowoltaiczne – tak czy nie?
Fotowoltaika cieszy się ogromną popularnością, ale nie zawsze jest to optymalna inwestycja, szczególnie jeśli właścicielom domu zależy tylko na poprawie bilansu energetycznego. Istnieją też przypadki, gdy instalacja PV w ogóle się nie opłaca – na przykład wtedy, gdy na dachu pojawia się duże zacienienie, panele mogą znajdować się tylko po stronie północnej lub konstrukcja dachu wymaga pilnego remontu. Czasem warto rozważyć alternatywne inwestycje, takie jak ocieplenie budynku, wymiana stolarki okiennej czy modernizacja instalacji grzewczej.
Decyzja o wyborze konkretnego rozwiązania powinna być poparta rzetelną analizą warunków technicznych domu, potrzeb energetycznych oraz kosztów inwestycji. Czasem warto postawić na rozszerzenie prac, na przykład połączenie termomodernizacji z instalacją modułów PV. Jeśli nie mamy pewności, jakie prace najmocniej wpłyną na ograniczenie zużycia energii w domu, możemy zlecić wykonanie audytu energetycznego budynku.