Wydał kilkadziesiąt tysięcy na fotowoltaikę, a oszczędził na najważniejszym urządzeniu. Efekt? O połowę mniej prądu

Planując instalację paneli fotowoltaicznych, powinniśmy pamiętać o przemyślanym doborze falownika. Okazuje się, że przy tym elemencie łatwo popełnić kosztowny błąd. Urządzenie o nieodpowiedniej mocy może wywołać wiele szkód – od zaburzenia stabilności systemu po znaczne przyspieszenie jego zużycia.
- Jak moc falownika wpływa na pracę PV?
- Czym może skutkować przewymiarowanie lub niedowymiarowanie falownika?
- Źle dobrany falownik może wpływać na sprawność całego systemu
- Czym kierować się przy wyborze falownika?
Jak moc falownika wpływa na pracę PV?
Marta chce kupić panele fotowoltaiczne do swojego dwudziestoletniego domu. Kobieta nie ma fachowej wiedzy na temat działania modułów i od dłuższego czasu zastanawia się, jaka moc falownika będzie optymalna w przypadku jej instalacji. To sprawa, której nie wolno zlekceważyć, ponieważ falownik odgrywa ważną rolę w systemie PV. Urządzenie zamienia prąd stały z paneli na prąd przemienny oraz nadzoruje pracę całego układu. Będzie działać sprawnie tylko wtedy, gdy dopasujemy je do rzeczywistej mocy modułów.
Falownik działa efektywnie, gdy jest prawidłowo obciążony energią płynącą z paneli. Producenci zawsze ustalają optymalny zakres pracy dla takiego urządzenia, a jego przekroczenie lub utrzymywanie niższych wartości odbija się na wydajności instalacji. Przy dużym zapasie mocy inwerter nie osiągnie pełnej sprawności, zaś jego niedoszacowanie może powodować niepotrzebne straty energii.
Dopasowanie mocy falownika do paneli powinno być poparte analizą potrzeb domu oraz planowanej wielkości instalacji. Przeciętnym gospodarstwom wystarcza PV o mocy 4–5 kW, a inwerter należy dopasować w taki sposób, by moc modułów była większa o około 5–15%. Dzięki temu system powinien działać stabilnie oraz zapewniać maksymalne uzyski.
Czym może skutkować przewymiarowanie lub niedowymiarowanie falownika?
Przewymiarowany falownik, czyli taki, którego moc jest znacznie większa niż moc podłączonych paneli, pracuje poza swoim optymalnym zakresem. Takie urządzenie rzadko zbliża się do punktu swojej najwyższej sprawności. Przez ten błąd system produkuje mniej energii, niż wynika z jego potencjału i wolniej reaguje na zmiany pogody. Falownik nie wykorzystuje w pełni promieniowania słonecznego, co odbija się na efektywności całego systemu.
Zbyt słaby falownik także generuje straty. Jeżeli moc paneli wyraźnie przewyższa możliwości inwertera, urządzenie nie przetwarza całej dostępnej energii. Część produkcji po prostu przepada, a instalacja nie wytwarza satysfakcjonującej ilości prądu. Mimo wszystko dość często zdarza się, że falowniki są lekko niedowymiarowane. Nie jest to błąd, tylko popularna praktyka. Przy niewielkich różnicach system może pracować wydajnie, a falownik szybciej osiąga optymalne obciążenie.

Źle dobrany falownik może wpływać na sprawność całego systemu
Falownik stanowi serce instalacji PV, co oznacza, że należy mu zapewnić optymalne warunki pracy. Jeśli jego moc nie odpowiada mocy modułów, użytkownik może odczuć negatywne skutki niedopasowania w postaci nieefektywnej pracy modułów oraz niższej trwałości sprzętu. Przewymiarowany inwerter jest wrażliwy na zmiany napięcia w sieci, a zbyt słabe urządzenie ma tendencję do przegrzewania.
Przy nadmiernej temperaturze inwerter może się wyłączać. Najwięcej problemów pojawia się w upalne, słoneczne dni. Konieczność jego ponownego uruchamiania wpływa na szybsze zużywanie się podzespołów.
Dobrze dobrany falownik może pracować bez problemów nawet przez kilkanaście lat. Zdaniem producentów minimalna żywotność tego urządzenia wynosi 10 lat. Niektóre inwertery wytrzymują nawet do 20 lat, pod warunkiem, że są odpowiednio dobrane do mocy paneli.
Czym kierować się przy wyborze falownika?
Wybierając odpowiedni falownik, zacznijmy od ustalenia zapotrzebowania energetycznego domu. Dysponując taką informacją, możemy wybrać inwerter o optymalnej mocy. Pamiętajmy o zachowaniu odpowiednich proporcji. Przy instalacji o mocy 10 kW inwestorzy zazwyczaj wybierają falownik o mocy 9 kW. Kierujmy się zasadą wskazującą na około 5–15% różnicy pomiędzy mocą modułów i inwertera.
Moc to tylko jeden z wielu parametrów falownika, które wpływają na pracę instalacji PV. Zastanówmy się, czy potrzebujemy urządzenia z funkcją MPPT, która umożliwia wyszukiwanie punktu maksymalnej mocy w zmiennych warunkach pogodowych. Taki dodatek może okazać się bardzo przydatny w naszym klimacie.
Warto poważnie podchodzić do kwestii wyboru falownika. Nieprawidłowe dopasowanie mocy urządzenia prowadzi do znacznych strat energii, częstszych wyłączeń, a także szybszego zużycia sprzętu. Jeśli zainwestujemy w odpowiedni model, instalacja PV powinna pracować długo i bezproblemowo.