Nowe prawo, nowe koszty, mniej zysków. Fotowoltaika przechodzi trudny test

Własna produkcja energii elektrycznej jeszcze niedawno była marzeniem wielu Polaków. Dziś fotowoltaika cieszy się ogromnym zainteresowaniem, ale jednocześnie pojawia się coraz więcej przeszkód, które utrudniają korzystanie z "darmowego" prądu. Rosnące koszty, nowe regulacje i zmieniające się zasady rozliczeń stawiają właścicieli paneli przed trudnymi decyzjami.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Nowe trudności dla właścicieli paneli fotowoltaicznych
- Magazyny energii jako rozwiązanie problemu?
- Program "Mój Prąd 6.0" — nowe warunki wsparcia dla inwestorów
- Ile można otrzymać w ramach dotacji?
- Kiedy inwestycja w magazyn energii zacznie się zwracać?
- Jakość magazynu energii ma znaczenie
- Magazyny energii — inwestycja nie dla każdego
Nowe trudności dla właścicieli paneli fotowoltaicznych
Zmieniające się regulacje wprowadzone przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne przewidują konieczność czasowego wyłączania większych instalacji fotowoltaicznych w sytuacji nadprodukcji energii (nie dotyczy prosumentów z mikroinstalacjami), czyli wtedy, gdy zapotrzebowanie w sieci spada. Dodatkowym wyzwaniem jest system net-billingu, w którym nadwyżki prądu sprzedawane są po zmiennych stawkach godzinowych, często znacznie niższych od rynkowych cen zakupu.
W praktyce oznacza to, że właściciele instalacji coraz częściej nie mogą w pełni korzystać z wyprodukowanej przez siebie energii. To rodzi frustrację i zmusza wielu inwestorów do szukania alternatywnych rozwiązań pozwalających lepiej zarządzać wyprodukowanym prądem.
Magazyny energii jako rozwiązanie problemu?
Jednym ze sposobów na zwiększenie korzyści z własnej produkcji energii jest montaż magazynu energii. Pozwala on zatrzymać nadwyżki prądu i wykorzystać je wtedy, gdy instalacja nie produkuje wystarczająco dużo, na przykład wieczorem lub w nocy.
Eksperci zwracają uwagę, że w warunkach net-billingu taka inwestycja może znacząco poprawić opłacalność całego systemu. Zamiast oddawać tani prąd do sieci i później kupować go po wysokiej cenie, użytkownik może zwiększyć poziom autokonsumpcji, zmniejszając rachunki za energię elektryczną.
Należy jednak pamiętać, że magazyny energii nie są tanim rozwiązaniem, a źle skalkulowana inwestycja może zakończyć się stratami.
Program "Mój Prąd 6.0" — nowe warunki wsparcia dla inwestorów
W odpowiedzi na rosnące wyzwania rząd wprowadził zmodyfikowaną edycję programu "Mój Prąd 6.0". Dofinansowanie jest dostępne dla osób inwestujących w instalacje fotowoltaiczne z magazynami energii lub magazynami ciepła.
Co ważne, wysokość dostępnych środków zależy od daty zgłoszenia przyłącza instalacji do operatora. To zmusza inwestorów do szybkiego podejmowania decyzji i dokładnego planowania całej inwestycji, aby móc skorzystać z maksymalnego możliwego wsparcia finansowego.
Ile można otrzymać w ramach dotacji?
Wysokość wsparcia w programie "Mój Prąd 6.0" kształtuje się następująco:
Dla przyłączy zgłoszonych przed sierpniem 2024 roku
- 6 000 zł na instalację fotowoltaiczną,
- 7 000 zł na instalację z magazynem energii,
- 16 000 zł na magazyn energii elektrycznej (opcjonalnie)
- 15 000 zł na magazyn ciepła (opcjonalnie).
Dla przyłączy zgłoszonych po 1 sierpnia 2024 roku:
- 7 000 zł na instalację fotowoltaiczną (tylko w połączeniu z magazynem energii lub magazynem ciepła),
- 16 000 zł na magazyn energii (obowiązkowy),
- 5 000 zł na magazyn ciepła (obowiązkowy).
Dodatkowo magazyn energii oraz magazyn ciepła mogą być traktowane jako elementy wymienne — inwestor ma prawo wybrać jedno z rozwiązań lub zdecydować się na oba. Maksymalna kwota dofinansowania w programie to 28 000 zł, z zastrzeżeniem, że pokrywa ona do 50% kosztów kwalifikowanych inwestycji.
Kiedy inwestycja w magazyn energii zacznie się zwracać?
Szacowany czas zwrotu kosztów inwestycji w magazyn energii wynosi od 6 do 12 lat.
Krótszy czas zwrotu jest możliwy w sytuacji, gdy gospodarstwo domowe zużywa duże ilości energii w godzinach wieczornych i nocnych — na przykład do ładowania samochodu elektrycznego, ogrzewania elektrycznego lub pracy zdalnej. Wyższe ceny prądu, obserwowane na rynku, również sprzyjają szybszemu odzyskiwaniu włożonych środków.
Z kolei przy niewielkim zużyciu prądu i mało wydajnym magazynie, okres zwrotu może się znacznie wydłużyć, co powinno być wzięte pod uwagę przy planowaniu inwestycji.

Jakość magazynu energii ma znaczenie
Nie wszystkie magazyny energii oferują tę samą trwałość i wydajność. Tanie modele mogą pracować jedynie 5–10 lat, co niesie ryzyko konieczności wymiany urządzenia jeszcze przed osiągnięciem zwrotu z inwestycji.
Z kolei droższe, lepiej wykonane magazyny mogą funkcjonować nawet do 30 lat, zapewniając stabilność i realne oszczędności w dłuższej perspektywie.
Dlatego podczas wyboru urządzenia nie warto kierować się wyłącznie ceną — istotne są także parametry techniczne, gwarancja producenta i jakość wykonania.
Magazyny energii — inwestycja nie dla każdego
Eksperci podkreślają, że chociaż magazyny energii mogą znacząco poprawić opłacalność korzystania z fotowoltaiki, to nie w każdym przypadku będą najlepszym rozwiązaniem.
Każda inwestycja powinna być poprzedzona dokładną analizą indywidualnych potrzeb energetycznych, trybu życia domowników oraz możliwości finansowych. Tylko dobrze dobrany system, realistycznie oszacowane korzyści i wysokiej jakości urządzenia mogą sprawić, że inwestycja w magazyn energii przyniesie oczekiwane efekty.