Prosty sposób na zarobienie na fotowoltaice. Nie zapłacisz nawet złotówki, a zyskasz stały dochód

W ostatnich latach w Polsce można zaobserwować rosnące zainteresowanie panelami fotowoltaicznymi – nie tylko w formie przydomowych instalacji, ale również farm fotowoltaicznych. Właściciele dużych połaci ziemi, w tym często rolnicy, mogą dostrzegać szansę na stały i atrakcyjny dochód w dzierżawie gruntów pod farmę fotowoltaiczną. Z drugiej strony taka decyzja może budzić wiele obaw i wątpliwości. Czy aby na pewno jest to opłacalne? Jakie są realne szanse na zarobki? Jaką ziemię można wydzierżawić pod fotowoltaikę i na co warto zwrócić uwagę przed podpisaniem umowy z inwestorem?
Z tego artykułu dowiesz się:
Ile można zarobić na dzierżawie ziemi pod fotowoltaikę? Stawki i przykłady
Stawki związane z dzierżawą gruntu pod fotowoltaikę w Polsce są zróżnicowane i zależą od istotnych czynników. Nasłonecznienie, liczba godzin słonecznych w ciągu roku oraz klimat różnią się w zależności od regionu, dlatego lokalizacja jest jednym z kluczowych czynników wpływających na stawkę dzierżawy. Ważny jest także dostęp do infrastruktury energetycznej. Tutaj dostępne są informacje o regionach Polski najbardziej sprzyjających fotowoltaice.
W 2023 roku, gdy można było zaobserwować znaczny wzrost zainteresowania fotowoltaiką, stawki te wynosiły od 15 tys. do 22 tys. rocznie za hektar – główną zmienną była właśnie lokalizacja i dostęp do odpowiedniej infrastruktury.
Jakie są realne zyski z dzierżawy ziemi pod fotowoltaikę? Dla przykładu: mieszkaniec Dolnego Śląska – regionu z bardzo dobrym nasłonecznieniem (ok. 1700 godzin słonecznych rocznie) – mający działkę w pobliżu infrastruktury energetycznej, mógł wynegocjować stawkę dzierżawy na poziomie 18 tys. zł rocznie za hektar. Przeznaczył na to 5 hektarów swojej ziemi, wybierając te o najgorszej jakości. Łączny przychód z dzierżawy pod fotowoltaikę wynosił aż 90 tys. złotych w skali roku.

Jaka ziemia nadaje się pod farmę fotowoltaiczną?
Istotną kwestią jest klasa ziemi oferowanej do wydzierżawienia. Pod fotowoltaikę można wydzierżawić: grunty rolne, nieużytki, łąki klasy IV, V, VI lub grunty objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem pod lokalizację odnawialnych źródeł energii. Grunty klasy I, II i III podlegają ochronie i ich wykorzystanie pod fotowoltaikę może być utrudnione. Co więcej, nie może znajdować się na obszarach zagrożonych powodziami lub objętych ochroną w formie parku narodowego, rezerwatu bądź projektu Natura 2000.
Powierzchnia oferowanej pod dzierżawę działki nie powinna być mniejsza niż 1 hektar, a jej szerokość powinna wynosić minimum 20 m. Sam teren powinien być płaski z ewentualnym, lekkim nachyleniem w kierunku południowym lub zachodnim.
Działka przeznaczona do dzierżawy powinna znajdować się w pobliżu linii średniego napięcia lub głównego punktu zasilającego. Nie może być ona zacieniona przez budynki (najbliższa zabudowa nie powinna znajdować się bliżej niż 100 m), drzewa i krzewy. Również obecność stawów, rzek bądź wysokiej roślinności niemożliwej do wycięcia znacząco utrudnia wydzierżawienie pod fotowoltaikę.
Korzystne elementy, mogące znacznie podnieść stawkę dzierżawy, to obecność utwardzonej drogi dojazdowej oraz brak miejscowego planu zagospodarowania (MPZP) lub objęcie działki miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego z możliwością posadawiania odnawialnych źródeł energii.

Umowa dzierżawy pod farmę fotowoltaiczną – co sprawdzić przed podpisaniem?
Okres dzierżawy
W znacznej części przypadków okres dzierżawy ziemi pod fotowoltaikę wynosi 29 lat. Wynika to z faktu, że dzierżawa zawarta na czas dłuższy niż 30 lat, uznawana jest po upływie tego terminu za zawartą na czas nieokreślony – a tego inwestorzy mogą się obawiać. Umowę na dzierżawę na czas nieokreślony znacznie łatwiej wypowiedzieć. Istotne jest także sprawdzenie warunków wypowiedzenia umowy, by mieć świadomość, jakie sytuacje na to pozwalają.
Oznaczenie przedmiotu dzierżawy
Istotną kwestią jest dokładne i uniemożliwiające odmienną interpretację określenie powierzchni oraz granic dzierżawionej ziemi. Jest to ważne, ponieważ czynsz niemal zawsze liczony jest od każdego wydzierżawionego hektara, a w późniejszym czasie nie pojawiają się wątpliwości co do granic, na których dzierżawca może prowadzić działalność związaną z fotowoltaiką.
Wysokość czynszu, waloryzacja i forma płatności
W wielu przypadkach umowa na dzierżawę gruntu pod fotowoltaikę zakłada odmienną wysokość czynszu na różnych etapach prac i działalności farmy. Zazwyczaj są to trzy okresy:
- okres przygotowawczy, który charakteryzuje się zaniżoną stawką czynszu;
- okres właściwej działalności farmy fotowoltaicznej, podczas którego wypłacany jest czynsz właściwy
- okres zakończenia działalności, rozbiórki elementów farmy i oddania nieruchomości właścicielowi, podczas którego czynsz znów zostaje zaniżony.
Warto zadbać o zapis w umowie, który umożliwia właścicielowi gruntu kontynuowanie swojej działalności rolniczej podczas okresu przygotowawczego.
Umowa dzierżawy zawarta na tak długo, bo aż na niemal 30 lat, wymaga uwzględnienia waloryzacji czynszu np. o inflację. Waloryzacja ta ma na celu dostosowanie stawki czynszu do zmieniających się na przestrzeni lat warunków ekonomicznych w kraju oraz do siły nabywczej pieniądza.
Obowiązki stron
Istotnymi kwestiami, które powinny zostać uwzględnione w umowie na dzierżawę ziemi pod fotowoltaikę, są obowiązki stron. Która ze stron będzie odpowiadać za przygotowanie terenu, ewentualne odrolnienie gruntu i uzyskanie pozwoleń? Czy inwestor zabezpieczy grunt przed degradacją i ewentualnymi szkodami, mogącymi wyniknąć z działalności fotowoltaicznej? Czy dzierżawca zobowiązuje się do demontażu instalacji fotowoltaicznej po zakończeniu umowy, czy może właściciel ziemi pozostanie z ogromną ilością złomu? Wszystko to wpływa na późniejsze wydatki i może znacznie zmniejszyć realne zarobki.
Rozwiązaniem, które warto wziąć pod uwagę, jest założenie własnej farmy fotowoltaicznej – więcej na ten temat można przeczytać w tym artykule o kosztach, wymaganiach i opłacalności farmy fotowoltaicznej.