Emerytura to dopiero początek. Seniorzy mogą dostać o wiele więcej. Trzeba tylko wiedzieć, jaki wniosek złożyć
Okres emerytalny wydaje się czasem, gdy wielu starszych ludzi ma szansę skoncentrować się na zdrowiu, relaksie oraz rozwijaniu swoich hobby i zainteresowań. W rzeczywistości często jest inaczej, ponieważ niskie emerytury nie zawsze pozwalają zaspokoić wszystkie potrzeby, nie mówiąc już o dodatkowych wydatkach. Na szczęście państwo oraz lokalne władze oferują różne formy pomocy, takie jak dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych, zniżki na transport lub zajęcia aktywizacyjne. Istnieje naprawdę wiele możliwości.
- Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych dla seniorów
- Ulga rehabilitacyjna dla seniorów z orzeczeniem
- Zniżki na transport publiczny dla seniorów
- Ulgi dla seniorów w komunikacji miejskiej
- Aktywność społeczna seniorów w miastach
Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych dla seniorów
Turnusy rehabilitacyjne to okazja do poprawy zdrowia oraz integracji społecznej dla wielu seniorów, zwłaszcza tych posiadających orzeczenie o niepełnosprawności. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) zapewnia dofinansowania do wyjazdów, które łączą rehabilitację z relaksem. Trwają one zazwyczaj co najmniej 14 dni i są organizowane dla grup liczących od 20 osób, które cechują się podobnymi potrzebami zdrowotnymi.
Kwota dofinansowania jest uzależniona od stopnia niepełnosprawności oraz sytuacji materialnej danej osoby. W 2025 roku można otrzymać następujące wsparcie:
- 30% przeciętnego wynagrodzenia dla osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności, osoby niepełnosprawnej do 16. roku życia oraz uczącej się i niepracującej w wieku 16–24 lat — niezależnie od stopnia niepełnosprawności;
- 27% przeciętnego wynagrodzenia dla osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
- 25% przeciętnego wynagrodzenia dla osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności;
- 20% przeciętnego wynagrodzenia dla opiekuna osoby niepełnosprawnej;
- 20% przeciętnego wynagrodzenia dla osoby niepełnosprawnej zatrudnionej w zakładzie pracy chronionej, niezależnie od stopnia niepełnosprawności.
W przypadku osoby niepełnosprawnej w szczególnie trudnej sytuacji życiowej, dofinansowanie może być zwiększone do 40% przeciętnego wynagrodzenia.
Wnioski są rozpatrywane w ciągu 30 dni od ich złożenia. Zaleca się składanie ich na początku roku, gdyż środki na dofinansowanie są ograniczone.
Ulga rehabilitacyjna dla seniorów z orzeczeniem
Osoby starsze z orzeczoną niepełnosprawnością mają możliwość skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej przy składaniu deklaracji podatkowej PIT. Ulga ta umożliwia odjęcie od dochodu wydatków związanych z turnusami rehabilitacyjnymi, które zawierają zakwaterowanie, wyżywienie i zabiegi — pod warunkiem, że nie są one pokrywane przez NFZ.
Można także odliczyć koszty dojazdu na turnus, niezależnie od tego, czy był to transport publiczny, czy podróż własnym autem. W przypadku opiekunów osób z I grupą inwalidztwa lub dzieci do 16 lat, także ich wydatki na pobyt i transport na turnusie mogą być odliczone — o ile dochód osoby niepełnosprawnej nie przekracza 21 371,52 zł w 2024 roku.
W celu skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej, należy przechowywać wszelkie dokumenty potwierdzające wydatki i potem uwzględnić je w deklaracji podatkowej.
Zniżki na transport publiczny dla seniorów
Starsze osoby w Polsce mogą często korzystać z dużych zniżek w komunikacji publicznej.
- Na przykład osoby na emeryturze i rencie oraz ich małżonkowie mają prawo do dwóch podróży w roku z obniżką 37% w drugiej klasie pociągów osobowych, pospiesznych i ekspresowych wszystkich operatorów kolejowych.
- Osoby starsze z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z 37% zniżki na przejazdy w pociągach innych niż osobowe, a osoby niewidome uznane za niezdolne do samodzielnego życia – nawet 78% na bilety jednorazowe lub miesięczne imienne.
Wielu przewoźników oferuje też dodatkowe rabaty dla seniorów, które nie wymagają posiadania statusu emeryta lub rencisty.
- PKP Intercity — 30% zniżki na bilety na wszystkie typy pociągów PKP Intercity w pierwszej i drugiej klasie dla osób powyżej 60. roku życia.
- POLREGIO — 25% zniżki na bilety i 10% na bilety okresowe dla osób powyżej 60. roku życia. W tym przypadku jednak oferta może różnić się w zależności od konkretnego województwa, ponieważ jest ustalana z samorządami.
- Koleje Mazowieckie — 35% zniżki na bilety jednorazowe, strefowe i okresowe dla wszystkich osób powyżej 60. roku życia.
- Warszawska Kolej Dojazdowa — 50% na bilety jednorazowe i okresowe dla osób powyżej 60. roku życia, bez ograniczeń czasowych.
- Koleje Dolnośląskie — 25% zniżki na bilety jednorazowe dla seniorów powyżej 60. roku życia.
- Koleje Wielkopolskie — 25% zniżki na bilety jednorazowe i 10% na bilety okresowe dla osób powyżej 60. roku życia.
- Koleje Małopolskie — 30% zniżki na bilety jednorazowe i czasowe czterogodzinne w wybranych rejonach.
- Koleje Śląskie — 25% zniżki na bilety dla osób powyżej 60. roku życia.
- Łódzka Kolej Aglomeracyjna — 25% zniżki na bilety jednorazowe i 10% na okresowe dla osób powyżej 60. roku życia. Osoby posiadające Kartę Seniora Województwa Łódzkiego mogą liczyć na 30% zniżki na bilety jednorazowe i miesięczne.
- PKP SKM w Trójmieście — 25% zniżki na bilety jednorazowe i 10% na okresowe dla seniorów powyżej 60. roku życia.
Ulgi dla seniorów w komunikacji miejskiej
W transporcie publicznym osoby starsze mogą korzystać z ulg ustawowych oraz lokalnych, które są zróżnicowane w zależności od miejscowości.
Przykładowo, w Krakowie osoby powyżej 70. roku życia mogą korzystać z transportu publicznego zupełnie bez opłat — wystarczy, że przy kontroli biletów pokażą dowód tożsamości lub legitymację emeryta. Z kolei emeryci i renciści poniżej 70 lat mogą nabywać bilety z 50% zniżką, pod warunkiem okazania odpowiednich dokumentów. Inne ulgi są również dostępne, a wszystkie szczegóły można znaleźć na stronie ztp.krakow.pl.
Także w Warszawie osoby starsze niż 70 lat mogą bezpłatnie korzystać z autobusów, tramwajów, metra oraz pociągów Szybkiej Kolei Miejskiej — wystarczy, że podczas kontroli okażą dowód osobisty lub legitymację emeryta, która potwierdza wiek. Natomiast osoby po 65. roku życia mają możliwość zakupu rocznego biletu za 50 zł, który umożliwia nieograniczoną liczbę przejazdów w określonych strefach. Dodatkowe informacje można znaleźć na stronie internetowej wtp.waw.pl.
Warunki ulg różnią się w zależności od miejscowości i przewoźnika, dlatego warto zasięgnąć informacji o lokalnych opcjach i zniżkach dla seniorów.
Aktywność społeczna seniorów w miastach
Samorządy coraz częściej podejmują się organizacji zajęć dla osób starszych. Dla seniorów aktywność społeczna ma duże znaczenie, a jednocześnie jest utrudniona przez wiek, styl życia oraz ograniczone kontakty z innymi. Kluby seniora, uniwersytety trzeciego wieku czy delikatne zajęcia sportowe są często wspierane finansowo przez gminy.
W wielu miejscowościach seniorzy mogą także brać udział w różnych, bezpłatnych warsztatach artystycznych lub kursach komputerowych. Informacje o takich akcjach powinny być dostępne w ośrodkach pomocy społecznej lub na stronach internetowych urzędów miast — warto zaznajomić się z lokalnymi ofertami, aby wiedzieć, z czego można skorzystać.