Podatek katastralny coraz bliżej? Sprawdź, ile możesz zapłacić za swoją nieruchomość!

W Polsce może pojawić się nowy podatek, który zmieni zasady opodatkowania nieruchomości — podatek katastralny. Zamiast powierzchni, opłaty miałyby być oparte na wartości budynku lub działki, co może oznaczać wyższe rachunki dla milionów właścicieli. Choć na razie rząd uspokaja, że to odległa perspektywa, naciski Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz planowane zmiany budzą niepokój. Czy naprawdę powinniśmy się bać?
- Podatek katastralny – czym jest i jak działa?
- Jakie skutki może przynieść wprowadzenie podatku katastralnego?
- Jak będzie ustalana wartość nieruchomości przy nowym podatku?
- Wyliczanie podatku - różne sposoby
Podatek katastralny – czym jest i jak działa?
W większości rozwiniętych krajów opłacanie podatków od posiadanej nieruchomości jest obowiązkiem każdego właściciela. Polska również podlega temu obowiązkowi, choć dotychczas podatek naliczany był na podstawie powierzchni nieruchomości, a jego wysokość ustalały lokalne władze gminne.
Podatek katastralny, który funkcjonuje w wielu krajach zachodnich, jest natomiast oparty na wartości zarejestrowanej nieruchomości, czyli budynku lub działki. Kataster to oficjalny rejestr nieruchomości, od którego pochodzi nazwa tego podatku. Temat ten omówiliśmy szerzej w osobnym artykule.
Wprowadzenie podatku katastralnego w Polsce mogłoby oznaczać znaczny wzrost opłat, szczególnie dla właścicieli nieruchomości o wysokiej wartości rynkowej.
Jakie skutki może przynieść wprowadzenie podatku katastralnego?
Wszystko zależy od sposobu, w jaki reforma zostanie wdrożona. Podatek katastralny teoretycznie uwzględnia majątek właścicieli nieruchomości. Przykładowo, niewielkie mieszkanie w atrakcyjnej lokalizacji i nowoczesnym budynku może mieć wyższą wartość niż dom na peryferiach, wymagający remontu. Niektórzy eksperci wskazują, że obecny system podatkowy jest niesprawiedliwy i sprzyja spekulacjom na rynku nieruchomości. Z drugiej strony pojawiają się obawy, że nowy system będzie kolejnym narzędziem do łatania budżetu kosztem obywateli.
Podatek katastralny powiązany jest z wartością nieruchomości, co może skutkować wyższymi opłatami dla większości właścicieli. Warto również zaznaczyć, że wysoka wartość nieruchomości nie zawsze oznacza, że jej posiadacz jest zamożny.
Aktualnie propozycja wprowadzenia podatku katastralnego pochodzi od Międzynarodowego Funduszu Walutowego jako część rekomendacji mających poprawić stan finansów państwa. Polski rząd na ten moment zapewnia, że nie planuje wdrożenia takiego podatku. Ponadto, wprowadzenie go jest niemożliwe bez powstania katastru nieruchomości, czyli szczegółowego rejestru uwzględniającego wartość budynków i działek.
Lewica planuje, że podatek ten ma przede wszystkim ograniczyć działalność tzw. flipperów – osób, które zarabiają na szybkim kupnie i sprzedaży nieruchomości z dużym zyskiem. Ma też pomóc w wykorzystaniu pustostanów. Jeśli jednak podatek zostanie nałożony na wszystkich właścicieli, większość z nich zapłaci znacznie więcej niż dotychczas. Dodatkowo planowany jest podatek od pustostanów, który ma wprowadzić na rynek mieszkaniowy nieużywane budynki. Ten podatek będzie naliczany według powierzchni pustostanu tak jak obecnie.

Jak będzie ustalana wartość nieruchomości przy nowym podatku?
W przypadku wprowadzenia nowego podatku, sposób ustalania wartości nieruchomości zależałby od przyjętych rozwiązań dostosowanych do polskich realiów. Warto jednak pamiętać, że wartość katastralna różni się od wartości rynkowej. Przygotowanie katastrów jest trudne, ponieważ wymaga czasu oraz zaangażowania specjalistów. Jednym z elementów branych pod uwagę jest powierzchnia nieruchomości, ale na wartość katastralną wpływają również takie czynniki jak:
lokalizacja (bliskość usług, liczba mieszkańców w okolicy)
stan techniczny budynku
koszty budowy
przeznaczenie i sposób użytkowania nieruchomości
wartość historyczna nieruchomości
wartość gruntu, na którym stoi budynek
Wyliczanie podatku - różne sposoby
Wyliczanie podatku może odbywać się na różne sposoby. Jedna metoda opiera się na porównaniu wartości podobnych nieruchomości, inna na analizie dochodów, jakie można uzyskać z wynajmu. Można też zastosować podejście kosztowe – wyliczyć wartość odtworzenia nieruchomości i odjąć stopień jej zużycia. Wszystkie te metody są kosztowne i czasochłonne, dlatego nie należy spodziewać się szybkiego wprowadzenia takiego podatku. Sporządzenie pełnej ewidencji katastralnej to zadanie na dłuższy czas, co czyni doniesienia o rychłym wprowadzeniu podatku katastralnego mało realnymi.
Na tę chwilę temat jest jedynie zapowiedzią, a najbliższą perspektywą są jedynie możliwe podwyżki opłat od nieruchomości według obecnych zasad.