Nie każdą brzozę możesz ściąć! Właściciele działek często o tym nie wiedzą
Właściciele działek często zastanawiają się – czy mogą legalnie wyciąć drzewo rosnące na ich posesji? Prawo w zakresie usuwania drzew i krzewów jest w Polsce ściśle regulowane, a błędna interpretacja może prowadzić do wysokich kar. W niniejszym artykule przyjrzymy się kluczowym przepisom, dowiemy się, kiedy zezwolenie jest konieczne, a kiedy można działać „na własną rękę”.
- Podstawy prawne usuwania drzew
- Kiedy zezwolenie nie jest wymagane?
- A co z brzozą na Twojej działce?
- Procedura zgłoszenia lub uzyskania zezwolenia
- Opłaty, kary i obowiązki właściciela
- Jak „przeczytać” stan faktyczny przed wycinką?
- Czy mogę ścinać brzozę legalnie? Kluczowe wnioski
Podstawy prawne usuwania drzew
Usuwanie drzew i krzewów na terenie nieruchomości prywatnej w Polsce reguluje przede wszystkim Ustawa o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U.). Zgodnie z art. 83 ust. 1 tej ustawy – usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości może nastąpić po uzyskaniu zezwolenia wydanego na wniosek posiadacza nieruchomości.
W praktyce oznacza to, że zanim właściciel działki podejmie decyzję o wycince drzewa – musi sprawdzić, czy dany przypadek mieści się w wyjątku (kiedy zezwolenie nie jest wymagane), albo w sytuacji standardowej złożyć wniosek do odpowiedniego organu (wójta, burmistrza lub prezydenta miasta) celem uzyskania zgody.
Kiedy zezwolenie nie jest wymagane?
Istnieją sytuacje, w których usunięcie drzewa odbywa się bez konieczności uzyskania zezwolenia – najważniejszym jest limit obwodu pnia drzewa oraz fakt, że nieruchomość stanowi własność osoby fizycznej i usunięcie nie jest związane z działalnością gospodarczą. Zgodnie z art. 83f ust. 1 pkt 3a ustawy – przepisów art. 83 ust. 1 nie stosuje się do drzew, które rosną na nieruchomościach będących własnością osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Dalej – jeżeli obwód pnia drzewa (mierzony na wysokości 5 cm od gruntu) nie przekracza: 80 cm w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego i klonu srebrzystego; 65 cm w przypadku kasztanowca, robinii akacjowej i platanu; 50 cm w przypadku pozostałych gatunków – wtedy zezwolenie nie jest wymagane.
A co z brzozą na Twojej działce?
W przypadku brzozy, która nie jest jednym z wymienionych gatunków specjalnych (topola, wierzba itd.), zastosowanie ma granica obwodu pnia 50 cm (mierzona na wysokości 5 cm od gruntu), aby móc działać bez zezwolenia. Jeżeli więc obwód pnia brzozy nie przekracza 50 cm – właściciel działki teoretycznie może ją usunąć bez formalnego pozwolenia.
Jeśli jednak drzewo jest większe lub sytuacja nie mieści się w wyjątku (np. działka jest własnością firmy, lub usunięcie ma na celu działalność gospodarczą) – należy złożyć odpowiednie zgłoszenie lub wniosek o wydanie zezwolenia. W przypadku brzozy o obwodzie większym niż 50 cm może być konieczne przedstawienie odpowiedniego wniosku.
Procedura zgłoszenia lub uzyskania zezwolenia
W przypadku, gdy zezwolenie jest wymagane – należy przygotować wniosek. Zgodnie z art. 83a ust. 1 ustawy: zezwolenie wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Wniosek powinien zawierać m.in. oznaczenie nieruchomości, nazwę gatunku drzewa, obwód pnia na wysokości 130 cm, wskazanie celu usunięcia drzewa oraz oświadczenie o posiadanym tytule prawnym władania nieruchomością.
W przypadku zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa (zamiast pełnego wniosku) – organ w terminie 21 dni dokonuje oględzin. Warto również pamiętać, że w sytuacjach wyjątkowych – np. obszary chronione, drzewa wpisane do rejestru zabytków – procedura może być bardziej skomplikowana.
Opłaty, kary i obowiązki właściciela
Jeśli drzewo zostało usunięte zgodnie z przepisami i w sytuacji, gdy zezwolenie nie było wymagane – usuwa się także obowiązek opłaty za usunięcie drzewa. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy – nie nalicza się opłat za usunięcie drzew lub krzewów, na których usunięcie nie jest wymagane zezwolenie.
Natomiast usunięcie drzewa bez wymaganego zezwolenia lub wbrew decyzji organu może skutkować karą pieniężną (dwukrotność opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu) oraz koniecznością nasadzeń zastępczych.
Jak „przeczytać” stan faktyczny przed wycinką?
Warto przed podjęciem decyzji zmierzyć obwód pnia drzewa – na wysokości 5 cm od gruntu dla celów zwolnienia z zezwolenia, lub na wysokości 130 cm dla wniosku o zezwolenie. Ustal również, czy Twoja działka znajduje się na terenie objętym ochroną (np. obszar Natura 2000, teren wpisany do rejestru zabytków) – w takim przypadku przepisy mogą być bardziej restrykcyjne.
Ponadto – sprawdź, czy usunięcie drzewa jest związane z działalnością gospodarczą – jeśli tak, wyłączenia mogą nie obowiązywać i będziesz musiał uzyskać zezwolenie. Sprawdź także lokalne uchwały gminne – mogą one wprowadzać dodatkowe ograniczenia lub warunki.
Czy mogę ścinać brzozę legalnie? Kluczowe wnioski
Tak więc, czy możesz legalnie wyciąć brzozę na swojej działce? Odpowiedź brzmi: tak, ale pod warunkiem spełnienia odpowiednich warunków. Jeśli obwód pnia nie przekracza 50 cm (dla gatunków „pozostałych”, czyli m.in. brzozy) i usunięcie nie jest związane z działalnością gospodarczą, możesz działać bez zezwolenia. W przeciwnym wypadku musisz przejść procedurę zgłoszeniową lub uzyskać zezwolenie od organu. Ignorowanie tych wymogów może prowadzić do kar, opłat lub konieczności nasadzenia zastępczego.