Rośnie w wielu ogrodach, ale może poważnie poparzyć! Uważaj na tę roślinę
To jedna z najpiękniejszych roślin ogrodowych. Uprawia się ją od wieków, zarówno dla pięknych kwiatów, jak i ze względu na właściwości lecznicze. A jednak dyptam jesionolistny – bo to o nim mowa – nie zawsze jest dobrym wyborem do ogrodów. Trzeba bowiem wiedzieć, że jest naprawdę toksyczny. Dla dorosłych spotkanie z nim może się skończyć nieprzyjemnym poparzeniem, ale dla dzieci i zwierząt domowych może być jeszcze bardziej niebezpieczny!
Z tego artykułu dowiesz się:
Krzew Mojżesza – czarująca bylina z ukrytą siłą
Dyptam jesionolistny, znany również jako krzew Mojżesza lub gorejący krzew, to jedna z najbardziej intrygujących roślin ozdobnych, jakie można spotkać w ogrodach. Ta długowieczna bylina dorastająca do 120 cm wysokości pochodzi z Europy i Azj. W Polsce rośnie dziko w niektórych miejscach kraju, jest jednak objęta ochroną.
Dyptam jest niezwykle dekoracyjny. Zawdzięcza to wspaniałymi, grzbiecistymi kwiatostanami w odcieniach bieli, różu i purpury. Płatki są dodatkowo udekorowane wyraźnym, misternym żyłkowaniem. Kwitnienie przypada na przełom maja i czerwca, a kwiaty mają intensywny, bardzo przyjemny zapach. Na wzniesionych pędach pojawiają się ciemnozielone liście, przypominające liście jesionu – stąd też biologiczna nazwa rośliny.
Po kwitnieniu krzew wypuszcza owoce w postaci torebek, z których czarne nasiona potrafią wystrzeliwać na odległość kilku metrów. Wszystko to sprawia, że dyptam staje się wyjątkową ozdobą ogrodu, idealną na rabaty. A jednak trzeba przemyśleć posadzenie go na rabatach!
Sprawdź także nasze TOP 10 krzewów kwitnących na różowo!
Wymagania dyptamu w ogrodzie
Dyptam nie jest rośliną trudną w uprawie, choć jego pełen rozkwit może potrwać nawet kilka lat. Preferuje stanowiska ciepłe, słoneczne i osłonięte od wiatru, ale zadowoli się także lekkim półcieniem, choć wtedy jego kwitnienie nie będzie takie bujne.
Dyptam najlepiej rozwija się w przepuszczalnej, próchniczej glebie o zasadowym odczynie, która jest lekko wilgotna. Dobrze znosi suszę i nie wymaga intensywnego podlewania, jednak w wyjątkowo upalne dni warto mu pomóc – inaczej kwiaty szybko zwiędną. Dyptam jest mrozoodporny, ale młode rośliny warto ściółkować przed nadejściem chłodów. Więcej o uprawie dyptamu pisaliśmy tutaj.
Krzew można rozmnażać zarówno przez siew, jak i podział, przy czym ta druga metoda, choć prostsza, nie zawsze służy zdrowiu rośliny. Roślina bardzo źle znosi przesadzanie, więc warto dobrze przemyśleć miejsce w ogrodzie. Wśród popularnych odmian znajdziemy m.in. ‘Purpureus’ o purpurowych kwiatach, ‘Albiflorus’ o niezwykle efektownych kwiatach białych z żółtym żyłkowaniem. Na uwagę zasługuje także ‘Caucasicus’, niższa, ale efektowna wersja dyptamu.
Właściwości dyptamu jesionolistnego
Nazwa „krzew Mojżesza” nie jest przypadkowa – pochodzi z biblijnej opowieści, według której Mojżesz ujrzał Boga w gorejącym, lecz niespalającym się krzewie. Dyptam zawdzięcza to skojarzenie swojej zdolności do samozapłonu – podczas upałów olejki eteryczne obecne w jego łodygach mogą zapalić się samoistnie, tworząc widowiskowe, choć niebezpieczne zjawisko. Na szczęście zdarza się to bardzo rzadko.
Warto jednak wiedzieć, że dyptam bywa niebezpieczny. Niegdyś ceniono go w medycynie ludowej, uważano, że wywar z jego liści i kwiatów to dobry środek na problemy trawienne oraz silny lek o działaniu przeciwzapalnym. Olejki eteryczne dyptamu wykorzystywano w przemyśle perfumeryjnym, a napary z korzenia znajdowały zastosowanie przy ukąszeniach.
Trzeba jednak wiedzieć, że dyptam to roślina silnie toksyczna – zawarte w niej alkaloidy mogą paraliżować serce, a nawet doprowadzić do śmierci. Dlatego choć przez wieki uznawany był za zioło lecznicze i jest naprawdę ładny, lepiej zastanowić się nad uprawą krzewu w ogrodzie.
Dyptam jest niebezpieczny
Krzew Mojżesza, choć urzeka wyglądem, może być poważnym zagrożeniem – szczególnie dla dzieci. Zawarte w jego tkankach olejki eteryczne w połączeniu z promieniami słonecznymi mogą wywoływać silne reakcje alergiczne i poparzenia. Objawy pojawiają się nawet po krótkim kontakcie, zwłaszcza w okresie kwitnienia, kiedy roślina jest najbardziej aktywna. W wyniku fotouczulenia na skórze mogą wystąpić bolesne rany, trudno gojące się owrzodzenia, a także trwałe przebarwienia i blizny.
Podczas pielęgnacji dyptamu należy nosić rękawiczki i zakrywać ciało, a najlepiej unikać jakiegokolwiek kontaktu z rośliną w słoneczne dni. Po poparzeniu konieczna jest konsultacja z lekarzem, najlepiej dermatologiem. Uprawiając tę roślinę, warto zachować szczególną ostrożność i nie sadzić jej w pobliżu miejsc, w których pojawiają się dzieci.