Ogrodnicy są zachwyceni. Ten krzew wygląda spektakularnie i nie wymaga pracy
Tawuła japońska w swojej podstawowej, botanicznej wersji nie jest zbyt popularna w ogrodnictwie, to właśnie ona stała się bazą do stworzenia dziesiątek niezwykle dekoracyjnych odmian. Te zróżnicowane formy różnią się od siebie wysokością, pokrojem, barwą liści oraz kolorem kwiatów. Co istotne – nawet pierwotna wersja tawuły nie jest wymagająca w uprawie, co czyni ją przyjazną rośliną dla mniej doświadczonych ogrodników.
- Rodowód tawuły japońskiej i jej symboliczne znaczenie
- Tawuła drobna – zgrabna forma i mocny efekt dekoracyjny
- Najpopularniejsze odmiany tawuły japońskiej
- Uprawa tawuły japońskiej – bezproblemowa i satysfakcjonująca
- Rozmnażanie, pielęgnacja i ochrona
- Zastosowanie tawuły japońskiej w ogrodzie
Rodowód tawuły japońskiej i jej symboliczne znaczenie
Pierwszym naturalnym środowiskiem występowania tego krzewu są wilgotne obszary Azji, gdzie porasta okolice rzek, mokradła czy obrzeża jezior. Nazwa „Spiraea” została nadana przez samego Karola Linneusza i pochodzi od greckiego słowa speira, oznaczającego wieniec – odnosi się to do możliwości tworzenia dekoracyjnych wianków z jej giętkich gałązek.
W umiarkowanych warunkach klimatycznych Europy tawuła japońska, podobnie jak spokrewniona z nią tawuła Douglasa z Ameryki Północnej, uznawana jest za gatunek ekspansywny. W centrach ogrodniczych można znaleźć ponad trzydzieści odmian ozdobnych wyhodowanych z tego właśnie gatunku. Więcej o tawule japońskiej przeczytasz tutaj.
Tawuła drobna – zgrabna forma i mocny efekt dekoracyjny
Tawuła drobnolistna zaliczana jest do roślin ozdobnych ze względu na swoje estetyczne walory. W zależności od odmiany jej wysokość i szerokość wynosi od 50 cm do nawet 1,5 metra. Pędy rosną pionowo, ale są delikatnie rozgałęzione, co sprawia, że krzew wygląda lekko, ale zarazem zadbanie.
Liście tej rośliny mają kształt od jajowatego po szerokolancetowaty i są delikatnie ząbkowane. Wiosną pojawiają się w odcieniach czerwieni, szczególnie w przypadku odmian o złocistych liściach. Te ostatnie tworzą kontrastujące tło dla ciemnoróżowych kwiatów. Jesienią krzewy przebarwiają się intensywnie, przybierając barwy żółte, pomarańczowe lub czerwone.
Wart uwagi jest także sposób kwitnienia tawuły. Nazwa „Spiraea” może kojarzyć się z wieńcami kwiatów, co nie jest przypadkowe – kwiatostany układają się w płaskie baldachogrona i pojawiają się od czerwca aż do września. Kolory są różnorodne – od pastelowego różu, przez czerwienie, aż po ciemne odcienie malwy. Istnieje również odmiana o białych kwiatach, tzw. tawuła biała.
Najpopularniejsze odmiany tawuły japońskiej
Wśród dziesiątek odmian szczególnie wyróżniają się:
- ‘Alpina’ – niska, zwarta, z jasnoróżowymi kwiatami;
- ‘Little Princess’ – kompaktowa, dorasta do 50 cm;
- ‘Froebelli’ – okazały krzew do metra wysokości;
- ‘Bullata’ – karłowa forma o ciemnozielonych liściach i różowych kwiatach;
- ‘Crispa’ – z pierzastymi liśćmi i karmazynowymi kwiatami;
- ‘Macrophylla’ – duże liście i wzrost do 150 cm, jesienią przebarwia się na szkarłatno.
Tawuła czerwona i jej intensywne barwy
Do grupy o intensywnie czerwonych kwiatach należą takie odmiany jak:
- ‘Neon Flash’ – efektowna i zwarta, liście czekoladowoczerwone na wiosnę;
- ‘Anthony Waterer’ – powszechnie uprawiana, kwiaty karminowe;
- ‘Sapho’ – ciemnoczerwona, wyselekcjonowana z ‘Anthony Waterer’;
- ‘Superstar’ – silnie rosnąca, z głębokoczerwonymi kwiatostanami.
Tawuła dwukolorowa – różnorodność w jednym krzewie
Do tej grupy należy m.in.:
- ‘Genpei’ – kwiaty w dwóch odcieniach: różowym i białym, w zależności od fazy rozwoju;
- ‘Shirobana’ – odmiana o płaskich kwiatostanach, które zmieniają kolor od bieli, przez róż, aż po odcienie liliowe.
Tawuła o złocistych liściach – efekt świetlistości
Wersje o żółtym ulistnieniu to:
- ‘Golden Princess’ – kompaktowa, do 40 cm, z różowymi kwiatami;
- ‘Goldmount’ – liście intensywnie żółte przez cały sezon;
- ‘Goldflame’ – złocistożółte liście, które z czasem stają się zielonożółte;
- ‘Golden Carpet’ – niska, o pokroju przypominającym poduszkę, z jasnoróżowymi kwiatami.
Tawuła o białych kwiatach – delikatna alternatywa
Odmiany kwitnące na biało to m.in.:
- ‘Pygmaea Alba’ – niski, biało kwitnący krzew o jasnozielonych liściach;
- ‘Albiflora’ – dorasta do 80 cm, wymaga regularnego przycinania.
Warto też wspomnieć o odrębnym gatunku – Spiraea alba, pochodzącym z Ameryki Północnej. Jego kwiaty mogą być białe lub bladoróżowe i tworzą długie grona. Spiraea x cinerea także ma piękne, białe kwiaty, chociaż nazywa się ją tawułą szarą.
Uprawa tawuły japońskiej – bezproblemowa i satysfakcjonująca
Tawuła japońska, zarówno w wersji pierwotnej, jak i ozdobnej, jest odporna i łatwa w uprawie. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, choć zadowala się też półcieniem. Gleba powinna być przepuszczalna – roślina źle znosi nadmiar wilgoci. Preferuje podłoża średnio ciężkie, wzbogacone próchnicą.
Sadzenie przeprowadza się zazwyczaj jesienią lub wczesną wiosną. W przypadku większych odmian należy zachować większy odstęp (około metra), a mniejsze można sadzić co 25–30 cm. Przed wsadzeniem należy skrócić korzenie, usunąć uszkodzone pędy i nawodnić sadzonki przez zanurzenie ich w wodzie. Pędy przycina się o 1/3 długości.
Rozmnażanie, pielęgnacja i ochrona
Odmiany ozdobne rozmnaża się najczęściej przez sadzonki zielne latem. Wysiew nasion nie gwarantuje powtórzenia cech rośliny matecznej. Co do szkodników, tawuła wykazuje bardzo dużą odporność – sporadycznie może pojawić się mszyca, którą można z łatwością usunąć ręcznie.
Nie jest konieczne regularne nawożenie, jednak podczas przedłużających się susz warto zadbać o odpowiednie nawodnienie. Roślina doskonale znosi mróz, choć młode egzemplarze warto zabezpieczyć ściółką przed zimą.
Przycinanie nie jest wymagane, ale zalecane, zwłaszcza gdy krzew ma pełnić rolę elementu formowanego żywopłotu. Niskie odmiany mają naturalnie zwarty pokrój i dobrze prezentują się nawet bez częstego cięcia. Regularnie należy jedynie usuwać uschnięte lub uszkodzone pędy.
Zastosowanie tawuły japońskiej w ogrodzie
Ze względu na swoją odporność, efektowny wygląd i różnorodność odmian, Spiraea japonica to idealna propozycja do ogrodów, w których liczy się łatwość pielęgnacji. Karłowate odmiany pięknie wyglądają na rabatach, większe formy doskonale sprawdzają się w roli kolorowego tła dla innych roślin. Tawuła żółta doskonale kontrastuje z bylinami o chłodnych barwach, takimi jak lawenda czy róże.
Tawuła nadaje się również do tworzenia niskich żywopłotów, obwódek czy nasadzeń okrywowych. Z powodzeniem można ją uprawiać w donicach, co sprawia, że staje się również propozycją do balkonów i tarasów. Odpowiednie zestawienie barw liści i kwiatów pozwala stworzyć atrakcyjne wizualnie aranżacje ogrodowe przez cały sezon wegetacyjny.