To najłatwiejszy krzew w ogrodzie. Kwitnie do przymrozków, nie straszna mu susza

Pięciornik to krzew o niezwykłym wyglądzie. Jest niski i ma tendencję do płożenia się, a wśród jego ciemnozielonych liści pojawiają się ładne, niezwykle liczne kwiaty. Roślina jest nie tylko ładna, lecz także bardzo łatwa w uprawie. Na tyle, że często sadzi się ją w przestrzeniach miejskich. Ma niewielkie wymagania, więc jest numerem jeden dla bardziej zabieganych lub mniej doświadczonych ogrodników.
- Niewymagający i dekoracyjny pięciornik
- Najpopularniejsze odmiany pięciorników do ogrodu
- Pięciornik gęsi do ogrodu
- Mniej znane gatunki pięciornika – różnorodność dla każdego ogrodu
- Stanowisko i gleba – co lubi pięciornik?
- Pielęgnacja pięciorników – podlewanie i nawożenie
- Cięcie i rozmnażanie pięciorników – jak robić to prawidłowo?
Niewymagający i dekoracyjny pięciornik
Pięciornik to łatwy w uprawie krzew liściasty, który cieszy się popularnością zarówno w ogrodach przydomowych, jak i w przestrzeni publicznej. Roślina zyskała uznanie dzięki odporności na niekorzystne warunki środowiskowe, a także długiemu okresowi kwitnienia i szerokiej gamie barw.
Do rodzaju Potentilla należy wiele gatunków, z których najczęściej spotykanymi są pięciornik krzewiasty (Potentilla fruticosa) oraz pięciornik gęsi (Potentilla anserina), znany także jako kurze ziele. Oba gatunki należą do rodziny różowatych (Rosaceae) i są cenione za rozłożysty pokrój oraz atrakcyjne kwiaty, które pojawiają się już w maju.
W naturalnych warunkach pięciorniki występują w Azji, Ameryce Północnej oraz cieplejszych rejonach Europy. Krzewy osiągają zwykle wysokość do 1,5 metra, ale ich pędy mogą się szeroko rozgałęziać. Pokrój rośliny sprawia, że idealnie nadaje się do tworzenia żywopłotów, rabat i pojedynczych nasadzeń.
Najpopularniejsze odmiany pięciorników do ogrodu
Dzięki licznym odmianom pięciornik krzewiasty zyskał miano jednej z najbardziej wszechstronnych roślin ozdobnych. Można wybierać spośród wielu kolorów kwiatów – od bieli, przez żółć i pomarańcz, aż po intensywny róż czy czerwień.
- Odmiana ‘Hopleys Orange’ - To pięciornik rozłogowy o delikatnych, zielonych liściach i pomarańczowych kwiatach. Zakwita w maju i nie wymaga intensywnego cięcia. Dobrze znosi formowanie i rozrasta się w szerokie kępy.
- Odmiana ‘Goldfinger’ - Jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych odmian o żółtych kwiatach. Dorasta do 1 metra wysokości, a jej kwiaty mogą mieć średnicę nawet 5 cm. Sprawdza się w roli żywopłotu i nadaje się do cięcia formującego.
- Odmiana ‘Annette’ - Kompaktowy krzew dorastający do 80 cm. Kwiaty mogą być żółte lub pomarańczowe – ich barwa zależy od nasłonecznienia. Odmiana polecana również do uprawy w donicach.
- Odmiana ‘Pink Queen’ - Krzew o zaokrąglonym pokroju, osiągający do 50 cm wysokości. Kwitnie długo i obficie – od maja aż do jesieni. Różowe kwiaty są niewielkie, ale bardzo liczne. Roślina odporna na choroby i doskonała do przycinania.
Pięciornik gęsi do ogrodu
Pięciornik gęsi (Potentilla anserina), znany także jako kurze ziele, to roślina o płożącym pokroju, która tworzy gęste, przyziemne kępy z charakterystycznymi, pierzastymi liśćmi o srebrzystym spodzie. Drobne, żółte kwiaty pojawiają się od maja i utrzymują się przez całe lato. Roślina doskonale sprawdza się jako zadarniająca, szczególnie w miejscach mniej uczęszczanych i trudniejszych dla innych gatunków.
Choć pięciornik gęsi nie zachwyca rozmiarem czy intensywnym kwitnieniem jak odmiany krzewiaste, ma inne atuty – jest wyjątkowo odporny, łatwy w uprawie i ceniony w ziołolecznictwie. Ziele rośliny działa ściągająco, przeciwzapalnie i rozkurczowo, dlatego bywa stosowane m.in. przy dolegliwościach trawiennych. Dzięki tym właściwościom kurze ziele zyskało popularność nie tylko w ogrodach, ale i w medycynie naturalnej.
Mniej znane gatunki pięciornika – różnorodność dla każdego ogrodu
W ogrodach można spotkać również inne ciekawe gatunki pięciornika. Każdy z nich ma nieco inne wymagania, jednak wszystkie łączy łatwość uprawy i odporność na niekorzystne warunki.
- Pięciornik krwisty – dorasta do 60 cm i kwitnie od czerwca. Ma intensywnie czerwone kwiaty, które dobrze prezentują się w grupowych nasadzeniach. Popularne odmiany to ‘Red’, ‘Flamenco’, ‘Melton’ i ‘Ophir’.
- Pięciornik biały – niskopienna odmiana, która dobrze radzi sobie w donicach. Kwitnie od maja i nie wymaga szczególnej pielęgnacji.
- Pięciornik srebrny – bylina o drobnych kwiatach i kompaktowym pokroju. Idealna do mniejszych ogrodów i rabat.

Stanowisko i gleba – co lubi pięciornik?
Pięciorniki są wyjątkowo elastyczne pod względem warunków siedliskowych. Najlepiej rosną na stanowiskach lekko nasłonecznionych lub w półcieniu. W pełnym słońcu mogą wymagać częstszego podlewania, zwłaszcza podczas upałów.
Podłoże nie musi być szczególnie żyzne – roślina dobrze radzi sobie także w glebach ubogich. Kluczowe jest, aby ziemia była przepuszczalna i nie zatrzymywała nadmiaru wody. Dobrze sprawdzają się gleby piaszczyste lub piaszczysto-gliniaste.
Pielęgnacja pięciorników – podlewanie i nawożenie
W codziennej uprawie pięciornik nie sprawia większych trudności. Podlewanie jest konieczne jedynie w okresach długotrwałej suszy. Roślina nie znosi przelania – zbyt mokre podłoże może prowadzić do gnicia korzeni.
Nawożenie nie jest wymagane regularnie. Można jednak wiosną zastosować nawóz wieloskładnikowy, szczególnie jeśli roślina rośnie w ubogiej glebie. Odmiany krzewiaste można także co kilka sezonów ściółkować kompostem, co poprawia strukturę gleby i dostarcza naturalnych składników odżywczych.
Cięcie i rozmnażanie pięciorników – jak robić to prawidłowo?
Cięcie pięciorników pomaga utrzymać zwarty pokrój i sprzyja kwitnieniu. Zabieg wykonujemy wczesną wiosną, zanim ruszy wegetacja. Rośliny można przycinać łagodnie lub bardziej zdecydowanie – w zależności od efektu, jaki chcemy uzyskać. Po intensywnym cięciu należy liczyć się z mniejszą liczbą kwiatów w danym roku.
Rozmnażanie można przeprowadzać trzema metodami:
- Z nasion – metoda najrzadziej stosowana ze względu na długi czas oczekiwania.
- Z sadzonek wierzchołkowych – pobierane latem, ukorzeniane w donicach. Rośliny trafiają do gruntu w kolejnym sezonie.
- Ze zdrewniałych pędów – pobieranych zimą i przechowywanych w wilgotnym piasku w chłodnym pomieszczeniu. Wysadzane na miejsce stałe wiosną.