Niepozorne pnącze, które zamienia ogród w zaczarowaną krainę

Jeśli szukasz rośliny, która z łatwością przykryje smutny mur, szarą altanę albo pusty płot, warto zainteresować się jednym z najbardziej efektownych pnączy ogrodowych. Roślina ta zachwyca bogactwem odmian, barw i form – potrafi wyglądać jak malownicza glicynia, pachnieć jak forsycja, a przy tym rośnie dobrze nawet w donicach. Aż dziwne, że jeszcze nie wszyscy mają go w ogrodzie czy na balkonie, jest po prostu zachwycający!
- Clematis idealny do ogrodu
- Rośliny krajowe – naturalnie odporne i piękne
- Gatunki egzotyczne i wyjątkowe
- Gdzie sadzić i jak o nie dbać?
- Zastosowanie w ogrodzie
Clematis idealny do ogrodu
Rodzaj botaniczny obejmujący tę roślinę liczy ponad 300 gatunków. Najwięcej odmian pochodzi z Azji – szczególnie z Japonii i Chin – ale wiele dziko rośnie również w Europie, a nawet w Polsce. Z czasem ogrodnicy wyhodowali dziesiątki nowych mieszańców – o większych, bardziej pełnych kwiatach i szerszej palecie barw. Spotyka się odmiany z pojedynczymi lub pełnymi kwiatami, w odcieniach bieli, różu, czerwieni, fioletu, błękitu i żółci.
Roślina ta może przyjmować różne formy – od niskich bylin i krzewów, po wysokie pnącza o drewniejących łodygach. Najczęściej wspina się, owijając ogonkami liściowymi wokół podpór. Pięknie wygląda na siatkach i innych ogrodzeniach oraz balkonowych balustradach. O tym, co prawo mówi o pnączach na wspólnym płocie z sąsiadem przeczytasz tutaj.
Rośliny krajowe – naturalnie odporne i piękne
Choć większość odmian to efekt pracy ogrodników, w Polsce również występują trzy rodzime gatunki. Są w pełni odporne na mróz i dobrze radzą sobie w naszych warunkach klimatycznych:
Clematis alpina – znany też jako gatunek alpejski, rośnie w polskich górach. Tworzy niebieskofioletowe, czteropłatkowe kwiaty, często lekko zwisające. Odmiany takie jak ‘Willy’, ‘Ruby’ czy ‘Pamela Jackman’ oferują ciekawe warianty kolorystyczne i dobrze nadają się do balkonów oraz ogrodów.
Clematis vitalba – dziko rosnące pnącze z białymi, pachnącymi kwiatami. Jest silnie rosnącą byliną, która potrafi szybko pokryć pergolę, ścianę lub stare drzewo. Jesienią i zimą zdobi ogród charakterystycznymi, puszystymi owocostanami.
Clematis recta – gatunek o wzniesionym pokroju, raczej nie pnie się samodzielnie. Jego drobne, kremowe kwiaty mają przyjemny zapach i dobrze sprawdzają się na rabatach oraz w pojemnikach. Może być też wykorzystywany jako roślina lecznicza.
Gatunki egzotyczne i wyjątkowe
Nie wszystkie powojniki mają rodowód europejski. Wiele z nich pochodzi z odległych zakątków świata – Azji Środkowej, Japonii czy Himalajów – i wnoszą do ogrodu nutę egzotyki. Charakteryzują się nietypowymi kształtami kwiatów, intensywnymi kolorami lub niespodziewanymi zapachami, które trudno znaleźć wśród bardziej klasycznych odmian.
Clematis tangutica – egzotyczne pnącze o jaskrawożółtych, dzwonkowatych kwiatach, pochodzące z Azji. Rośnie bujnie i powtarza kwitnienie jesienią. Odmiany ‘Lambton Park’ (z kokosowym zapachem) i ‘Anita’ (z białymi kwiatami) to wybór dla kolekcjonerów.
Clematis ‘Piilu’ – niewielka odmiana o dwubarwnych kwiatach. Na starszych pędach pojawiają się kwiaty półpełne, a na tegorocznych – pojedyncze. Doskonała do donic na balkon i taras.
Clematis ‘The President’ – klasyk o dużych, błękitnych kwiatach, które pojawiają się dwa razy w sezonie. Roślina dorasta do 3,5 metra i świetnie komponuje się z różami pnącymi.

Gdzie sadzić i jak o nie dbać?
Roślina ta najlepiej czuje się w miejscach słonecznych lub półcienistych, z dobrze przepuszczalną, próchniczną i stale wilgotną glebą. Korzenie powinny mieć cień, a wierzchołki dostęp do słońca – dlatego warto ściółkować ziemię lub posadzić obok niskie rośliny cieniujące podstawę pnącza.
Nie znosi zastoju wody – kluczowy jest dobry drenaż. Nadaje się zarówno do sadzenia w gruncie, jak i w dużych donicach na tarasach lub balkonach. Większość odmian potrzebuje podpór, ale niektóre można prowadzić też jako okrywowe byliny.
Zastosowanie w ogrodzie
Ze względu na szybki wzrost i imponujące kwiaty, roślina ta znajduje zastosowanie w wielu stylach ogrodowych. Sprawdza się na pergolach, łukach, altanach, ogrodzeniach czy nawet na starych drzewach. Odmiany wielkokwiatowe tworzą spektakularne kompozycje z różami, hortensjami i trawami ozdobnymi.
Kompaktowe formy można z powodzeniem sadzić w pojemnikach – to doskonały sposób na ożywienie tarasu lub balkonu. Lżejsze odmiany świetnie wyglądają też jako część rabat bylinowych, tworząc efekt przenikania się z innymi roślinami ogrodowymi.
Różnorodność barw, form i zastosowań sprawia, że rośliny z tej grupy należą do najbardziej uniwersalnych pnączy ogrodowych. Niezależnie od tego, czy chcesz osłonić ogrodzenie, stworzyć kwitnący łuk, czy udekorować balkon – znajdziesz coś dla siebie. A jeśli zapewnisz im trochę słońca, wilgoci i odpowiednie cięcie, będą kwitły przez wiele sezonów.