Przycinanie drzew owocowych to najważniejszy zabieg. Kiedy go wykonać

Regularne przycinanie drzew owocowych niesie ze sobą szereg korzyści dla całej uprawy. Jedną z głównych jest lepsze nasłonecznienie korony. Zaniedbane drzewa, bez zabiegów pielęgnacyjnych, dają gorsze jakościowo owoce i w mniejszej ilości. Prawidłowe cięcie sprawia, że światło słoneczne dociera do niższych partii drzewa, co wpływa korzystnie na dojrzewanie owoców i poprawia ich smak oraz wielkość. Brak odpowiedniego doświetlenia skutkuje słabym rozwojem owoców i gorszą jakością plonów. Dowiedz się, jak i kiedy wykonać cięcie drzew owocowych.
- Dlaczego warto ciąć drzewa owocowe
- Sposób przycinania drzew owocowych
- Cięcie drzew owocowych po posadzeniu
- Najlepszy termin na cięcie drzew owocowych
- Cięcie drzew owocowych w sytuacjach nagłych
Dlaczego warto ciąć drzewa owocowe
Cięcie drzewek owocowych ma bardzo wiele zalet. To prewencja przed chorobami, ale też okazja do nadania koronie pożądanego kształtu. Jest to ważne zarówno w sadach towarowych, jak i w przydomowych ogrodach. Formowanie korony ułatwia późniejsze zbiory i ogranicza nadmierny wzrost ku górze. Dzięki temu drzewo nie tylko wygląda estetycznie, ale również staje się bardziej funkcjonalne.
Nie można też pominąć aspektu zdrowotnego. Zabieg cięcia pomaga ograniczyć ryzyko występowania chorób. Usuwając stare i chore gałęzie, poprawiamy ogólną kondycję drzewa i zapobiegamy rozprzestrzenianiu się infekcji. Właśnie z tych powodów cięcie przeprowadza się każdego roku, bez względu na wiek drzewa.
Sposób przycinania drzew owocowych
Aby osiągnąć pożądane rezultaty, należy przestrzegać kilku podstawowych zasad cięcia. Prace rozpoczyna się od górnych partii korony, by umożliwić światłu dotarcie do dolnych gałęzi. Przy tej okazji warto również usunąć gałęzie, które są uszkodzone, krzyżują się lub rosną zbyt blisko siebie.
Cięcie kontynuujemy niżej, dbając o to, by pędy skierowane na zewnątrz przycinać delikatnie w celu zachowania harmonijnego kształtu całej rośliny. W zależności od odmiany drzew, stosujemy różne techniki, ale wszystkie muszą być oparte na sprawdzonych zasadach. Jedną z nich jest przycinanie gałęzi pod kątem 45 stopni – ta zasada obowiązuje niezależnie od gatunku drzewa.
Kolejna zasada dotyczy miejsca cięcia – najlepiej wykonywać je tuż nad tzw. obrączką, czyli naturalnym zgrubieniem przy nasadzie pędu. Dzięki temu roślina szybciej i zdrowiej się regeneruje. Długość cięcia zależy od konkretnego drzewa, ale zazwyczaj skracamy gałęzie o od jednej trzeciej do dwóch trzecich ich długości.
Starsze drzewa wymagają szczególnej uwagi. Ich przycinanie warto połączyć z zabiegiem pielęgnacyjnym i sanitarnym, by odmłodzić roślinę i przygotować ją do intensywniejszego owocowania w kolejnych sezonach. Warto zapoznać się z innymi poradami dotyczącymi uprawy drzew owocowych, by prowadzić pielęgnację w sposób kompleksowy.
Cięcie drzew owocowych po posadzeniu
Zanim rozpoczniemy uprawę, warto dowiedzieć się, czy i jak przycinać świeżo posadzone drzewa. Pierwsze cięcie to tzw. formowanie wstępne, które przygotowuje drzewko do dalszego wzrostu. Gatunki takie jak wiśnie czy brzoskwinie zaczynają owocować już w pierwszym roku, co nie sprzyja rozwojowi korony – dlatego po posadzeniu należy wykonać dość intensywne cięcie, by stymulować ich rozkrzewianie się.
Śliwy, jabłonie i grusze nie wymagają tak mocnego cięcia. W ich przypadku lepiej skupić się na delikatnym przyginaniu pędów rosnących pionowo, co pomoże uzyskać bardziej rozłożystą koronę i wpłynie na obfitsze plony w przyszłości.
Czereśnie i morele również należy ciąć z rozwagą. Dla moreli istotne jest zagęszczenie korony, ponieważ te drzewa naturalnie rosną dość luźno. Wiśnie natomiast wymagają usunięcia pędów widlastych, które są szczególnie narażone na infekcje. W pierwszym roku najlepiej zostawić wyłącznie pędy poziome, co ograniczy ryzyko zachorowania drzewa wiosną.
Każda sadzonka powinna mieć dobrze wykształcony pęd główny, który nadaje drzewu wysokość. Pęd ten powinien rosnąć pionowo – jeśli jest zbyt wiotki, warto zastosować podpórkę, która go ustabilizuje i zabezpieczy przed wiatrem oraz innymi niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.

Najlepszy termin na cięcie drzew owocowych
Wybór odpowiedniego momentu na cięcie ma duży wpływ na powodzenie uprawy. Pierwsze cięcie wykonujemy bezpośrednio po posadzeniu, ale kolejne terminy zależą od celów, jakie chcemy osiągnąć. Możemy przycinać drzewa zarówno na wiosnę, jak i jesienią.
Wiosenne cięcie najlepiej przeprowadzać bardzo wcześnie, jeszcze zanim ruszy wegetacja. Jesienią natomiast zabieg powinien odbyć się po wejściu rośliny w stan spoczynku, zanim nadejdą mrozy. W obu przypadkach termin musi być dostosowany do warunków pogodowych – najlepiej przeprowadzać cięcie w dzień słoneczny i bezdeszczowy.
Drzewa bardziej odporne na mróz, takie jak jabłonie czy grusze, możemy przycinać już od lutego. Z kolei delikatniejsze odmiany – morele, nektaryny i brzoskwinie – lepiej przycinać dopiero od kwietnia, kiedy ryzyko przymrozków znacząco maleje. Śliwy i czereśnie preferują cięcie po zakończeniu zbiorów, czyli w drugiej połowie lipca i w sierpniu – zapobiega to wystąpieniu raka bakteryjnego, na który są szczególnie podatne.
Choć niektóre gatunki można przycinać dwa razy w ciągu roku, to jednak taka praktyka nie jest powszechna. Najważniejsze to unikać cięcia w czasie opadów i niskich temperatur.
Cięcie drzew owocowych w sytuacjach nagłych
Zdarza się, że drzewo wymaga natychmiastowej interwencji. Wówczas przycinanie należy przeprowadzić niezależnie od sezonu. Mowa tu o usuwaniu chorych lub zainfekowanych fragmentów drzewa, które mogą stanowić zagrożenie dla całej rośliny oraz dla sąsiednich okazów.
W takim przypadku ważne jest szybkie działanie. Zainfekowane pędy trzeba odciąć i jak najszybciej usunąć z ogrodu – najlepiej je spalić, by zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób lub szkodników. W tym celu warto wcześniej dokładnie obejrzeć gałęzie i ocenić stopień uszkodzeń.
Nie wolno zapominać o stosowaniu odpowiednich środków ochronnych, dopasowanych do gatunku drzewa oraz rodzaju choroby. Po każdym cięciu, szczególnie w okresie wegetacyjnym, należy zabezpieczyć rany specjalną maścią ogrodniczą, która zmniejsza ryzyko infekcji grzybiczych. Nanosimy ją dokładnie na każdą ranę, stosując się do zaleceń producenta.
Starsze drzewa owocowe również powinny być regularnie formowane. Zbyt gęsta korona to częsty problem, który prowadzi do słabszego owocowania. Jesień i wiosna to najlepsze momenty na wykonanie cięcia odmładzającego. W tym przypadku skracamy około jednej trzeciej wszystkich gałęzi i usuwamy niektóre pędy w całości. Takie działanie stymuluje drzewo do produkcji nowych przyrostów i poprawia jego wydajność w kolejnych sezonach.