Zapomniana piękność z wiejskich ogródków znów zachwyca. W PRL rosła dosłownie wszędzie!
Widok malw przy drewnianych płotach, w sąsiedztwie starych murów i przydomowych ogródków budzi skojarzenia z sielskim krajobrazem polskiej wsi. Malwy od wieków są cenione za swój urok, a ich imponujące kwiaty tworzące groniaste kwiatostany potrafią ozdobić nawet najbardziej surowe przestrzenie. Zanim zdecydujemy się na ich uprawę, warto poznać ich wymagania i zasady pielęgnacji.
- Malwa ogrodowa – pochodzenie i wygląd
- Różnorodność odmian malwy
- Jak uprawiać malwę w ogrodzie?
- Pielęgnacja malwy – prosta i przyjemna
- Czarna malwa – więcej niż ozdoba
Malwa ogrodowa – pochodzenie i wygląd
Malwa ogrodowa należy do rodziny ślazowatych. Jej naturalnym środowiskiem są tereny wschodniego rejonu basenu Morza Śródziemnego, południowo-wschodnia Europa oraz Azja. Występują zarówno jako rośliny jednoroczne, jak i wieloletnie. Ich grube, wzniesione pędy osiągają do trzech metrów wysokości, a liście są duże, z wyraźnie ząbkowanym brzegiem.
To jednak kwiaty stanowią najważniejszy walor ozdobny malwy. Występują w wielu kolorach – od subtelnego różu, przez biel, aż po intensywną purpurę. Ich kielichowate kształty mają średnicę około trzech centymetrów i skupiają się w długich gronach. Pośrodku każdego kwiatu znajduje się mnóstwo żółtych pręcików. Zazwyczaj kwitną krótko, od lipca do sierpnia, ale tak pięknie, że zawsze warto je posadzić w ogrodzie.
Różnorodność odmian malwy
Malwa ogrodowa niejedno ma imię – na rynku dostępnych jest wiele interesujących odmian tej rośliny. Każda z nich zachwyca nieco inną formą i kolorem kwiatów. Wśród bardziej znanych można wyróżnić:
Malwy pełne zwykłe mają gęsto ułożone kwiaty, przypominające pompony otoczone większymi płatkami zewnętrznymi, dorastające do 2,5 metra. Malwy szkockie wyróżniają się pełnymi kwiatami o płatkach jednakowej długości, a ich pędy potrafią przekroczyć trzy metry. Grupa Chater’s to malwy o długich, pełnych kwiatostanach, które sadzimy jesienią z myślą o kwitnieniu w kolejnym sezonie. Ciekawą propozycją są także malwy Alleghanies o postrzępionych płatkach, często w dwukolorowej tonacji.
Wśród konkretnych odmian na uwagę zasługuje malwa różowa, osiągająca wysokość 2–2,5 metra i kwitnąca pełnymi, intensywnie różowymi kwiatami. Czarna malwa Nigra urzeka niemal czarnymi kielichami i posiada właściwości lecznicze. Malwa Peaches N Dreams to delikatna odmiana o brzoskwiniowym odcieniu, dorastająca do 150 cm. Pełna odmiana Black Knight w kolorze głębokiej czerni pięknie kontrastuje z jasnymi kwiatami. Odmiana Blue Fountain, znana jako malwa dzika, wyróżnia się długim okresem kwitnienia – od maja do października – oraz ciemnofioletowymi, szeroko rozłożonymi kielichami. Fiesta Time natomiast zachwyca postrzępionymi różowymi płatkami o dwóch odcieniach.
Jak uprawiać malwę w ogrodzie?
Malwy nie należą do roślin szczególnie wymagających, jednak ich bujne kwitnienie zależy od odpowiednich warunków uprawy. Przede wszystkim należy zapewnić im żyzne, umiarkowanie wilgotne podłoże i słoneczne lub lekko zacienione stanowisko, najlepiej osłonięte od wiatru. Ziemia powinna być bogata w składniki mineralne i mieć obojętny odczyn. Warto przed sadzeniem zadbać o jej nawożenie, na przykład poprzez użycie kompostu lub nawozów wieloskładnikowych.
Malwy można wysiewać z nasion lub sadzić sadzonki. Wieloletnie odmiany najlepiej wysadzać jesienią, ponieważ zakwitną dopiero w kolejnym sezonie. Odmiany jednoroczne warto zasiać wiosną, jeśli zależy nam na kwiatach już latem. Rozsady wykonujemy od maja do lipca w doniczkach, a następnie przenosimy je jesienią do gruntu.
Tradycyjnie malwy sadzi się przy ogrodzeniach i ścianach budynków, ale dobrze komponują się też na rabatach wśród innych roślin lub na tle trawnika. Najlepiej prezentują się w grupach. Jeśli są sadzone w odsłoniętym miejscu, warto zapewnić im podpory – na przykład bambusowe tyczki.
Pielęgnacja malwy – prosta i przyjemna
Chociaż malwa ogrodowa nie należy do trudnych w uprawie, trzeba pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Najważniejsze jest regularne podlewanie – gleba powinna być wilgotna, ale nie przemoczona. W okresach suszy roślina może być podatna na chorobę zwaną rdzą, której objawem są żółte i czerwone plamy na liściach.
Nawożenie również nie jest skomplikowane. Wystarczy zastosować kompost przed sadzeniem, a następnie w okresie wzrostu użyć nawozu do roślin kwitnących. Dobrym zabiegiem wzmacniającym roślinę jest usuwanie przekwitłych kwiatów. Choć najobfitsze kwitnienie przypada zazwyczaj na drugi sezon, malwy często utrzymują się w ogrodzie przez kilka lat.
Większość odmian dobrze znosi mrozy i nie wymaga specjalnego zabezpieczania na zimę. W przypadku młodych sadzonek warto jednak użyć agrowłókniny lub ściółki z suchych liści. Zaleca się sprawdzić wymagania konkretnej odmiany, ponieważ nie wszystkie tolerują niskie temperatury jednakowo dobrze.
W sprzyjających warunkach malwy są praktycznie bezobsługowe – mogą mniej intensywnie kwitnąć, ale przetrwają bez naszej pomocy. Jeśli chcemy rozmnożyć malwy, najlepiej zebrać nasiona po przekwitnięciu i wysiać je w maju lub czerwcu do doniczek, by młode siewki przesadzić pod koniec lata do ogrodu. Sadzenie właściwe wykonuje się wiosną następnego roku, dbając o nieuszkodzenie bryły korzeniowej.
Czarna malwa – więcej niż ozdoba
Poza walorami estetycznymi malwa, a w szczególności czarna jej odmiana, posiada właściwości prozdrowotne. Zawiera fitoestrogeny o działaniu zbliżonym do kobiecych hormonów, dlatego napary z czarnej malwy polecane są kobietom w okresie menopauzy. Przeciwwskazaniem do stosowania tych naparów jest ciąża, ponieważ mogą one zwiększać ryzyko poronienia.
Czarna malwa znajduje także zastosowanie w kosmetyce. Jej napar łagodzi zmiany trądzikowe i nawilża skórę. Dzięki wysokiej zawartości antocyjanów i flawonoidów działa kojąco na oczy – sprawdza się w formie okładów dla osób spędzających wiele godzin przed monitorem.
Malwa, podobnie jak dalia ogrodowa czy zawilec, to roślina o łatwej uprawie, niewymagająca dużej ingerencji ze strony ogrodnika. Wybierając różne gatunki roślin o odmiennym czasie kwitnienia, możemy zapewnić sobie kolorowy ogród od wiosny aż po późną jesień.