Kostka brukowa się zapada? Ten błąd przy podjeździe popełnia prawie każdy
Podjazd z kostki brukowej to stosunkowo niedrogie, a jednocześnie efektowne rozwiązanie, które może służyć przez wiele lat. Problem zaczyna się, gdy kostka zaczyna się zapadać, a podjazd staje się nierówny. Przyczyną często jest nieodpowiednio przygotowane podłoże. Jak ocenić grunt i jak go przygotować, by podjazd pozostawał stabilny i trwały przez lata?
Z tego artykułu dowiesz się:
Dlaczego podjazd z kostki brukowej się zapada?
Najczęstsze przyczyny zapadającej się kostki brukowej to:
Grunt o niskiej nośności. Słabe podłoże nie jest w stanie zapewnić odpowiedniego wsparcia bez właściwego przygotowania, przez co podjazd się w nim zagłębia.
Brak odpowiedniego zagęszczenia. Warstwy podbudowy pod kostkę brukową powinny zostać zagęszczone i ubite.
Brak odwodnienia. Jeśli pod kostką brukową gromadzi się woda, może to przyczyniać się do zapadania podjazdu. Dlatego tak ważne jest, aby warstwy dolne, na których układa się kotkę, były przepuszczalne lub miały właściwości filtrujące.
Nieodpowiednia podbudowa pod kostkę. Grubość warstwy podbudowy powinna być dostosowana do warunków gruntowych oraz do obciążeń, jakie będą oddziaływać na podjazd.
Niska jakość wykorzystanych materiałów. Cement o niskiej jakości nie będzie w stanie wytrzymać obciążeń i skrajnych temperatur. Z czasem pojawią się na nim pęknięcia i puste przestrzenie, a podjazd ulegnie deformacji.
Nieodpowiednie ułożenie kostki. Do deformacji powierzchni wyłożonej kostką brukową może dojść również wówczas, gdy szwy — czyli spoiny — pomiędzy poszczególnymi kostkami są zbyt szerokie lub zbyt wąskie, a kostki ułożone są na styk.
Nieodpowiednia grubość kostki. Grubość kostki brukowej powinna być dostosowana do przeznaczenia utwardzonej powierzchni. Dla ruchu wyłącznie pieszego wystarczająca będzie grubość na poziomie 4 cm, natomiast w podjeździe konieczna będzie grubość ok. 6-8 cm.
Brak konserwacji. Kostka brukowa będzie służyła przez lata, jeśli odpowiednio się o nią zadba. Warto ją myć oraz zabezpieczać specjalnymi preparatami. Przedstawiamy praktyczny poradnik, jak umyć kostkę brukową.
Kostka brukowa zapada się po zimie
Okresem, kiedy najczęściej można zaobserwować zapadanie się kostki brukowej, są miesiące zimowe oraz wiosenne. Często zdarza się, że podjazd, który jeszcze jesienią prezentował się dobrze, na wiosnę jest zdeformowany i wymaga naprawy.
Jeśli podjazd nie jest odpowiednio odwodniony — czy to za pomocą drenażu, odwodnienia liniowego czy przepuszczalnej warstwy pod kostką — woda gromadzi się w porach kostki. Gdy zamarza, zwiększa się jej objętość, a gdy po zimie rozmarza, znów się zmniejsza. Takie zmiany objętości cieczy w porach kostki prowadzą do kruszenia się materiału oraz do zapadania się podjazdu. Aby ochronić kostkę brukową przed wnikaniem wody w jej pory, zaleca się użycie odpowiednich roztworów — dostępnych w sklepach budowlanych lub ogrodniczych — o działaniu hydrofobowym.
Jak ocenić grunt przed ułożeniem kostki brukowej?
Rodzaj gruntu
Rodzaj gruntu na działce ma zasadnicze znaczenie w przypadku przygotowania podłoża pod kostkę brukową. Grunty piaszczyste charakteryzują się dobrą przepuszczalnością, ale mogą wymagać dodatkowego zagęszczenia. Grunty gliniaste zatrzymują wodę, a to prowadzi ich rozmiękania i osiadania, mogą wymagać stabilizacji oraz odpowiedniego odwodnienia. Grunty organiczne, takie jak torf, są bardzo niestabilne i nie nadają się jako podłoże pod kostkę brukową.
Jak samodzielnie i szybko ocenić rodzaj gruntu? Gleby lekkie i piaszczyste nie brudzą palców, są sypkie nawet wilgotne. Natomiast gleby piaszczysto-gliniaste lekko brudzą palce, w stanie wilgotnym stają się plastyczne, a po roztarciu wyczuwalne są drobiny piasku. Ciężkie i gliniaste grunty silnie brudzą i pozostają bardzo plastyczne.
Wilgotność gruntu
Podmokłe podłoże to jedna z częstszych przyczyn zapadania się kostki brukowej. Ważne jest nie tylko sprawdzenie, czy w danym miejscu gromadzi się woda po deszczu, ale także wysokości wód gruntowych. Problemy z wilgocią w kostce brukowej mogą wiązać się z nieprzepuszczalnością powierzchni i gromadzącymi się wodami opadowymi bądź z podciąganiem kapilarnym, związanym z wysokim zwierciadłem wód gruntowych. Co więcej, w wodach gruntowych mogą występować związki rud metali, które prowadzą do odbarwień materiału.
Odpowiednia ekspertyza geologiczna jest podstawą do wykonania podjazdu z kostki brukowej, która będzie służyła przez lata. Wilgotność gruntu można sprawdzić również samodzielnie, wykopując dół o znacznej głębokości i obserwując pojawiającą się — lub nie — wodę. Jeśli się pojawi, konieczne będzie wykonanie odpowiedniego drenażu. Samodzielna ocena wilgotności nie będzie tak dokładna, jak profesjonalna.
Profesjonalne badanie zagęszczenia gruntu
Najpopularniejszą metodą badania zagęszczenia gruntu jest sondowanie, polegające na pomiarze oporu, jaki stawia końcówka sondy, wbijająca się/wkręcająca w grunt. Sondowanie dzieli się na dynamiczne oraz statyczne. Uznaje się, że sondowanie statyczne, polegające na powolnym wciskaniu stożka sondy w glebę, daje bardziej szczegółowe i miarodajne wyniki.
Badanie gruntu może zostać przeprowadzane za pomocą płyty VSS, która umożliwia również ocenę cech wytrzymałościowych oraz odkształceniowych gleby. Jest to badanie zaliczane do najdokładniejszych badań geotechnicznych, ale czasochłonne oraz drogie — zwłaszcza dla osób nieposiadających sprzętu.
Badanie gruntu płytą dynamiczną polega na wielokrotnym opuszczaniu i podnoszeniu specjalnego obciążnika na płytę. Ugięcie płyty przez miernik elektroniczny jest zamieniany na wynik badania. Badanie płytą dynamiczną jest szybkie i nieskomplikowane.
Jak przygotować podłoże pod kostkę brukową?
Po przeprowadzeniu analizy rodzaju grunty można przejść do usuwania warstwy humusu. Humus stanowi wierzchnią warstwę gleby — 20-30 cm — i zawiera resztki organiczne, takie jak pozostałości roślinności, korzenie, resztki z rozkładu roślin i zwierząt. Jeśli nie zostanie usunięty, będzie ulegał dalszemu rozkładowi i osłabi stabilność kostki brukowej.
Kolejnym etapem jest korytowanie, czyli wykopy pod kostkę brukową. Głębokość korytowania jest uzależniona od późniejszego przeznaczenia utwardzonej powierzchni. Dla ruchu wyłącznie pieszego wystarczające będzie 20 cm, natomiast dla ruchu samochodowego zaleca się 30-50 cm. Należy pamiętać, że dno wykopy nie powinno być całkowicie równe. Odpowiedni spadek terenu — zazwyczaj na poziomie 2-3% — umożliwia sprawny odpływ wody i zapobiec gromadzeniu się wilgoci.
Bezpośrednio na dno wykopu zaleca się układanie geowłókniny, która posiada doskonale właściwości rozsączające, wzmacnia stabilność nawierzchni brukowej i chroni przed przemieszczeniem się warstw. Na geowłókninie wykonuje się kolejne warstwy podbudowy pod kostkę.