Instalator ci tego nie powie: ta decyzja przesądza, czy pompa się opłaci

Nowoczesne i efektywne urządzenia grzewcze, jakimi są pompy ciepła, mogą stwarzać różnorodne wyzwania podczas planowania, instalacji oraz użytkowania. Niezależnie od tego, czy są stosowane w nowych budynkach, czy przy modernizacji energetycznej starszych domów, konieczne jest spełnienie pewnych warunków, aby w przyszłości uniknąć kosztownych pomyłek. Poniżej opisujemy typowe pułapki i podpowiadamy, jak ich unikać.
- Jak dobrać moc pompy ciepła dla domu?
- Jak prawidłowo lokalizować pompę ciepła?
- Równowaga hydrauliczna w systemach grzewczych
- Wybór odpowiedniego zbiornika na c.w.u.
- Kluczowe błędy przy uruchamianiu pompy ciepła
- Korzyści z profesjonalnej instalacji pomp ciepła
Jak dobrać moc pompy ciepła dla domu?
Właściwy dobór parametrów pompy ciepła jest kluczowy dla jej efektywności oraz trwałości. Najczęściej popełnianym błędem w fazie projektowania jest zbyt duża moc urządzenia. Dlaczego poprawne obliczenie mocy grzewczej jest tak istotne?
Podstawą wyboru rozmiaru pompy ciepła jest dokładne określenie wymaganej mocy grzewczej. Ta wartość pokazuje, jak dużo energii cieplnej trzeba dostarczyć do budynku, aby osiągnąć i utrzymać pożądaną temperaturę wewnętrzną. Uwzględnia się przy tym:
- straty ciepła przez elementy budynku – ściany, dach, okna, drzwi, fundamenty, podłogę na gruncie;
- straty ciepła związane z wentylacją;
- preferencje mieszkańców dotyczące temperatury w różnych pomieszczeniach domu.
Optymalnie dobrana pompa ciepła powinna być jak najmniejsza, ale o odpowiedniej mocy. Dzięki temu będzie mogła działać równomiernie i osiągnąć średnią trwałość wynoszącą 15-20 lat, zachowując optymalną wydajność energetyczną. Błędem jest zwiększanie mocy pompy „na wszelki wypadek”. Taka „ostrożność” prowadzi do pracy urządzenia krótkimi cyklami (częste wyłączanie i włączanie), co zwiększa zużycie i obniża wydajność.
Jak prawidłowo lokalizować pompę ciepła?
Umiejscowienie pompy ciepła ma kluczowe znaczenie dla jej efektywności, poziomu hałasu oraz niezawodności pracy. Każdy rodzaj pompy ciepła ma swoje specyficzne cechy. W przypadku powietrzno-wodnych pomp ciepła, montowanych na zewnątrz, należy uwzględnić następujące aspekty:
- poziom hałasu – mimo że nowoczesne modele generują znacznie mniej hałasu niż starsze wersje, sprężarki i wentylatory mogą nadal być źródłem nieprzyjemnych dźwięków dla otoczenia;
- przepisy dotyczące odległości od granicy działki – kluczowym wymogiem, który pozwala uniknąć konfliktów sąsiedzkich i prawnych, jest minimalna odległość pompy ciepła od granicy sąsiedniej działki, wynosząca 3 m;
- przestrzeganie norm hałasu - 50 dB w ciągu dnia i 40 dB w nocy;
- chłodne powietrze wydmuchiwane na zewnątrz nie powinno być ponownie zasysane, gdyż zmniejsza to efektywność pompy.
Dla pomp gruntowych typu solanka-woda należy pamiętać o:
- zgodności odwiertów z obowiązującymi przepisami - odwierty do głębokości 30 m nie wymagają specjalnych zezwoleń;
- jak najkrótszych odległościach od źródła energii;
- równym i stabilnym podłożu pod instalację;
- wystarczającej ilości miejsca na prace konserwacyjne.
Najczęściej popełniane błędy przy lokalizacji pompy to:
- lokalizowanie pompy powietrzno-wodnej pomiędzy ścianami, co zwiększa problem hałasu;
- zbyt bliska odległość od pomieszczeń wrażliwych, takich jak sypialnie;
- ignorowanie dominującego kierunku wiatru;
- niedostateczne sprawdzenie dostępności przestrzeni pod względem transportu i instalacji.
Równowaga hydrauliczna w systemach grzewczych
Funkcjonowanie systemu grzewczego opiera się na zasadach hydrauliki. Ewentualne błędy w tym układzie mogą być później usunięte jedynie przy znacznym wzroście kosztów. Zrównoważenie hydrauliczne w systemach z pompami ciepła jest kluczowe i zapewnia:
- właściwe dostarczanie ciepła do wszystkich grzejników w budynku;
- dopasowanie temperatury i ilości wody do powierzchni grzewczych;
- adekwatne dostosowanie systemu grzewczego do typów grzejników w pomieszczeniach;
- oszczędną pracę pompy ciepła.
Najczęstsze problemy hydrauliczne w systemach z pompami ciepła to:
- zbyt duże pompy grzewcze – mogą powodować problemy z ciśnieniem i hałas w zaworach;
- nieodpowiednie podłączenie zbiornika buforowego;
- skomplikowane układy hydrauliczne – zbyt złożone układy są bardziej podatne na awarie.
Wybór odpowiedniego zbiornika na c.w.u.
Podobnie jak każdy dobrze funkcjonujący system ogrzewania, pompa ciepła nie tylko ogrzewa dom, ale również przygotowuje c.w.u. Można tutaj napotkać różne błędy w ocenie niezbędnej pojemności zbiornika na ciepłą wodę. Ważną rolę w obliczeniach odgrywają takie elementy, jak:
- ilość mieszkańców domu oraz ich przyzwyczajenia;
- ilość i typ miejsc poboru wody – wanna, prysznic, umywalka, zlew kuchenny;
- maksymalne zapotrzebowanie na równoczesny pobór ciepłej wody w domu;
- specjalne wymagania, takie jak deszczownica o dużym przepływie wody.
W przypadku niedoszacowania potrzeby na ciepłą wodę, pompa ciepła będzie miała zbyt niską wydajność. Jej działanie nie będzie ekonomiczne, ponieważ nieproporcjonalnie dużo energii zużyje do podgrzewania c.w.u. Natomiast zbyt duży zbiornik na ciepłą wodę spowoduje straty ciepła w wyniku podgrzewania nadmiarowej ilości wody.

Kluczowe błędy przy uruchamianiu pompy ciepła
Profesjonalne uruchomienie całego układu grzewczego oraz właściwe skonfigurowanie parametrów funkcjonowania są kluczowe dla efektywnego i oszczędnego działania pompy ciepła. Mogą wystąpić różne błędy:
- Nieprawidłowy dobór krzywej grzewczej – krzywa grzewcza pokazuje relację między temperaturą zasilania systemu grzewczego a temperaturą otoczenia zewnętrznego. Krzywa grzewcza określa, do jakiej temperatury urządzenie powinno podgrzać wodę przy określonej temperaturze zewnętrznej.
- Nieefektywne ustawienie pompy – pompa działa z nadmierną lub zbyt niską mocą.
- Niewłaściwe konfiguracje kontrolne – na przykład zbyt wysokie temperatury docelowe lub nieodpowiednio ustawiona histereza w procesie przygotowania ciepłej wody. Histereza to parametr określający dopuszczalną różnicę między aktualną temperaturą (wody grzewczej, wody użytkowej czy temperatury w pomieszczeniu) a aktualnym ustawieniem.
Niekompletna dokumentacja - istotne ustawienia mogą nie zostać zachowane, co w przyszłości może powodować trudności z ich odtworzeniem.

Korzyści z profesjonalnej instalacji pomp ciepła
Systemy pomp ciepła to zaawansowane technologicznie urządzenia, które przy prawidłowym montażu działają efektywnie i niezawodnie. Większość trudności wynika z pomyłek podczas planowania i realizacji systemu ogrzewania. Staranny projekt oraz fachowy montaż pompy ciepła dostarczają użytkownikowi wiele zalet:
- nowoczesny, niemalże bezobsługowy system ogrzewania;
- wysoka efektywność i niskie koszty eksploatacyjne;
- niezależność od paliw kopalnych;
- wparcie finansowe z programów państwowych;
- ekologiczne ogrzewanie z niewielkim śladem węglowym.
Poświęćcie czas na dokładne planowanie, aby w przyszłości uniknąć frustracji i niepotrzebnych wydatków związanych z naprawą wcześniejszych pomyłek.