Ile kosztuje i kiedy się zwróci? Szczera analiza gruntowej pompy ciepła za 100 tys. zł

Przy pomocy gruntowej pompy ciepła można ograniczać koszy ogrzewania i jednocześnie chronić środowisko naturalne. Gruntowa pompa ciepła przekształca ciepło gruntu w energię grzewczą. Koszty takiej pompy wyglądają na pierwszy rzut oka na wysokie, jednak dzięki oszczędnościom w przyszłości instalacja zwraca się już w ciągu kilku lat.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak działa gruntowa pompa ciepła?
Jak wszystkie pompy ciepła, pompa gruntowa również wykorzystuje energię termiczną otoczenia. Przy pomocy kolektorów albo sond pobiera z ziemi ciepło i przekształca je w energię grzewczą gotową do wykorzystania w domu – do ogrzewania pomieszczeń i przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Innym określeniem pompy gruntowej jest pompa solanka-woda. Solanka jest tutaj niezamarzającym płynem, który przepływa przez rury grzewcze w ziemi. Odbiera od gruntu ciepło (geotermia powierzchniowa), przy czym może przepływać w rurach ułożonych płasko jako kolektory, albo pionowo jako sondy.
Alternatywą dla gruntowej pompy ciepła są pompy ciepła wykorzystujące jako źródła energii grzewczej powietrze albo wodę. Każda z nich ma swoje wady i zalety, a wybór zależy od wielu czynników, między innymi lokalnych warunków, dostępnego budżetu i wielkości działki. Szczególnie ekonomiczna, chociaż stosunkowo droga, jest właśnie gruntowa pompa ciepła.
Czym różni się sonda gruntowa od kolektora poziomego?
Gruntowe warianty pomp ciepła dzielą się w zależności od tego, jaki wymiennik ciepła został zastosowany. Zwykle stosuje się kolektory poziome lub pionowe:
- Gruntowa pompa ciepła z wymiennikiem poziomym
Jest najlepszym rozwiązaniem dla właścicieli działki o dużej powierzchni. Jej zaletą jest uniknięcie konieczności wykonywania głębokich odwiertów, co redukuje koszty inwestycji.
Kolektor poziomy jest montowany w gruncie na głębokości 20 do 50 cm poniżej poziomu zamarzania.
- Gruntowa pompa ciepła z wymiennikiem pionowym
Jest odpowiednim wyborem dla właścicieli niewielkich działek. Wymaga wykonania odwiertów do 100 m głębokości, przy czym ich liczba zależy od ogrzewanej powierzchni i może wynosić 4-6. Żywotność kolektorów gruntowych jest bardzo wysoka i są one praktycznie bezobsługowe, z wyjątkiem regularnego sprawdzania i od czasu do czasu wymiany solanki.
Czy warto instalować gruntową pompę ciepła?
Jak każde urządzenie grzewcze, tak i gruntowe pompy ciepła posiadają obok licznych zalet, również pewne wady. Przed zakupem i montażem warto mieć świadomość i jednych, i drugich.
Zalety gruntowych pomp ciepła:
- Wykorzystywanie energii z naturalnych i odnawialnych źródeł.
- Brak emisji szkodliwych substancji do atmosfery.
- Urządzenie nie wymagające regularnej i czasochłonnej obsługi, jak uzupełnianie opału, albo czyszczenie pieca.
- Zajmuje mniej miejsca niż tradycyjny piec ze składem paliwa.
- Możliwość połączenia z fotowoltaiką, co zdecydowanie obniża koszty ogrzewania.
- Cicha praca instalacji w odróżnieniu od hałaśliwych sprężarek i wentylatorów pomp powietrznych.
Wady gruntowych pomp ciepła:
- System ogrzewania z gruntową pompą ciepła, zwłaszcza z wymiennikiem poziomym, wymaga dużo miejsca. Przed zakupem instalacji należy wziąć pod uwagę wielkość działki.
Koszt instalacji grzewczej z pompą gruntową jest dosyć wysoki, zwłaszcza z drogimi odwiertami. Inwestycja zwraca się jednak po kilku latach.

Ile kosztuje instalacja gruntowej pompy ciepła?
Znaczną część kosztów instalacji grzewczej z gruntową pompą ciepła stanowi koszt wykonania odwiertów. Cena za metr bieżący odwiertu zależy od lokalizacji działki i warunków geologicznych, i może sięgać 250 zł. Dom o powierzchni 150 m2 wymaga zwykle dla typowej instalacji wykonania dwóch-trzech odwiertów o głębokości 80-100 m każdy. Rozmaite bywa podłoże i dostępność miejsca, dlatego należy się liczyć z wydatkiem na ten cel od 30 tysięcy do 60 tysięcy złotych.
Podobną kwotę trzeba wyłożyć na zakup samego urządzenia. Gruntowa pompa ciepła kosztuje od 30 tysięcy do 50 tysięcy i więcej. Cena zależy głównie od mocy urządzenia i producenta. Mimo wysokich kosztów początkowych, urządzenie posiada wysoką sprawność i umożliwia znaczące oszczędności w trakcie eksploatacji.
W porównaniu z ogrzewaniem elektrycznym, gruntowa pompa ciepła może pobierać nawet 4-5 razy mniej energii elektrycznej. Ogólne koszty wstępne należy zwiększyć o 10 tysięcy do 25 tysięcy za montaż i materiały instalacyjne, a także dokumentację i pozwolenia. Można przyjąć, że średni koszt gruntowej pompy ciepła wynosi 90-100 tysięcy złotych.

Czy opłaca się gruntowa pompa ciepła?
Chociaż początkowe koszty instalacji grzewczej opartej na gruntowej pompie ciepła są wysokie, to jednak o jej opłacalności decydują najniższe koszty eksploatacyjne pośród różnych systemów grzewczych. Oszczędności w skali roku, w porównaniu na przykład z ogrzewaniem gazowym, sięgają 70%. Opłacalność inwestycji zależy od aktualnych cen energii elektryczne, standardu termicznego budynku oraz wielkości ogrzewanej powierzchni. Zwrot inwestycji wynosi przeciętnie 6-10 lat.
Dzięki istniejącym programom rządowym wspierającym działania proekologiczne, możliwe jest skorzystanie z poważnych dopłat. W takim przypadku inwestycja zwróci się w znacznie krótszym czasie. Szczególnie opłacalne są pompy ciepła połączone z własnymi instalacjami fotowoltaicznymi. Korzystanie z prawie bezpłatnej energii elektrycznej do napędzania pompy ciepła, to idealne rozwiązanie dla budynków nowoczesnych o niskim zapotrzebowaniu energetycznym.