Polacy masowo wybierają pellet. Eksperci: „To nie jest tak zielone, jak się wydaje”
Dla posiadaczy domów, którzy planują przejść na w pełni odnawialne źródła energii podczas modernizacji systemu grzewczego, ogrzewanie pelletem jest korzystną opcją. Ale co by było, gdyby każdy zdecydował się na takie rozwiązanie? Czy drewno na pellet może się skończyć? Czy wytwarzanie pelletu prowadzi do wyczerpywania zasobów leśnych? I jak bardzo to paliwo jest faktycznie ekologiczne?
- Ekologiczne zalety pelletu drzewnego
- Drewno opałowe a bilans dwutlenku węgla
- Efektywność energetyczna produkcji pelletu
- Zalety nowoczesnego ogrzewania pelletowego
- Zalety i wady pieców na pellet
Ekologiczne zalety pelletu drzewnego
W przypadku pelletu drzewnego zasadniczo mamy do czynienia z paliwem, które bardzo oszczędza zasoby naturalne. Ponad 90% drewna używanego do produkcji pelletu pochodzi z trocin oraz odpadów drzewnych, które powstają w trakcie produkcji i obróbki tarcicy. Tylko niewielka część materiału używanego do produkcji pelletu pochodzi z surowca pozyskiwanego na zrębach i cięciach hodowlanych. Chodzi jedynie o małowartościowe kawałki pni, które nie nadają się do przetwarzania w tartaku.
Wciąż istnieje wystarczający potencjał do zwiększenia produkcji pelletu w Polsce bez negatywnego wpływu na nasze lasy. Aby rozwiać wszelkie wątpliwości, warto dodać, że wielkość pozyskiwania drewna w Lasach Państwowych nie jest związana z popytem w sektorze energetycznym. Pozyskiwanie drewna to proces zaplanowany i przewidziany zgodnie ze standardami gospodarki ekologicznej, badaniami naukowymi i ujmowany w planie urządzenia lasu, który jest sporządzany przez nadleśnictwa co 10 lat. Ponadto, używanie drogiego drewna wysokiej jakości do celów opałowych byłoby nieracjonalne, głównie z powodów ekonomicznych.
Drewno opałowe a bilans dwutlenku węgla
Niektórzy twierdzą, że drewno niczym się nie różni w tej kwestii od gazu ziemnego i węgla. To nieprawda, drewno jest jedynym paliwem, które można uznać za neutralne w kontekście bilansu dwutlenku węgla. Podczas spalania drewno emituje do atmosfery jedynie taką ilość dwutlenku węgla, jaką wcześniej pochłonęło w czasie swojego wzrostu. Węgiel zawarty w drewnie uczestniczy w naturalnym cyklu obiegu – nic się nie zmienia bez względu na to, czy drewno zostanie spalone, czy ulegnie stopniowemu rozkładowi przez mikroorganizmy.
Całkowicie inna sytuacja ma miejsce w przypadku kopalnych źródeł energii jak ropa naftowa, gaz ziemny i węgiel. W tym przypadku dwutlenek węgla jest od milionów lat zamknięty w ziemi i bez naszej ingerencji pozostałby tam wciąż. Patrząc na skalę czasową, nie możemy już mówić o naturalnym cyklu obiegu węgla.
Efektywność energetyczna produkcji pelletu
Gdy szczegółowo zbada się wytwarzanie pelletu, okazuje się, że energia potrzebna od momentu produkcji do dostarczenia do klienta stanowi średnio 3% całkowitej energii zawartej w pellecie. Jest to głównie spowodowane używaniem ciepła do suszenia trocin i wiórów, które powstaje w innych procesach przemysłowych jako dodatkowy efekt.
Transport paliwa do odbiorcy również wymaga niewielkiej ilości energii. Przewóz pelletu ciężarówką zużywa jedynie 1% energetycznej wartości całego ładunku — i to na dystansie przekraczającym 200 km, co jest raczej rzadkością.
Zalety nowoczesnego ogrzewania pelletowego
Ogrzewanie za pomocą pelletu jest także niezwykle skuteczne: podczas gdy zwykły, otwarty kominek w salonie przekazuje do otoczenia jedynie 15% generowanego w trakcie spalania ciepła, nowoczesny piec na pellet znajdujący się w piwnicy osiąga nawet 95% efektywności. Także w kwestii emisji pyłów zestawienie z innymi piecami na drewno wypada ogólnie bardzo korzystnie.
Zalety i wady pieców na pellet
W teorii, kotły na pellet są uważane za źródło energii odnawialnej. Produkcja ciepła poprzez spalanie pelletu drewnianego jest często porównywana do energii wiatru, energii słonecznej oraz ciepła geotermalnego. Sytuacja wygląda nieco inaczej, gdy zaczynamy badać emisję pyłów. Współczesne systemy ogrzewania na pellet produkują w optymalnych warunkach mniej niż 20 mg pyłu na kilowatogodzinę wytworzonej energii cieplnej. Starsze kominki i piece zwykle generują znacznie większe ilości pyłów, które zanieczyszczają atmosferę.
Mimo że spalanie pelletu drewnianego uwalnia niewiele dwutlenku siarki w porównaniu do paliw kopalnych, to jednak znacząco wpływa na zanieczyszczenie powietrza pyłami zawieszonymi. Nowoczesne kotły na pellet są wyposażone w filtry zatrzymujące cząstki pyłu, a sam pellet jest uważany za czystsze paliwo niż drewno opałowe.
Niektórzy badacze poddają w wątpliwość pełną neutralność pelletu pod względem bilansu CO2. Choć spalanie pelletu drewnianego nie powoduje dodatkowej emisji dwutlenku węgla, jak to się dzieje w przypadku paliw kopalnych, problem polega na tym, że spalanie drewna jednorazowo uwalnia do atmosfery ilość tego gazu, która była wiązana przez wiele lat.
Wydaje się, że przyszłość należy do bardziej zrównoważonych hybrydowych systemów grzewczych z wykorzystaniem paneli fotowoltaicznych i pomp ciepła, z możliwością wsparcia systemem pelletowym.