Ciężko się rozpala, kiepsko schnie i źle się pali. Najbardziej przereklamowane drewno do kominka

Opublikowano: 10.03.2025Autor: Monika GrabowskaDrukujUdostępnij

Osoby posiadające kominki i piece na drewno mają do wyboru wiele gatunków opału. Jednym z najczęściej rekomendowanych jest dąb – drewno o wysokiej wartości opałowej, choć niepozbawione wad. Czy rzeczywiście jest to opłacalny i efektywny wybór? Czy dąb sprawdza się w ogrzewaniu, czy może jego zalety są przeceniane? Jakie są jego koszty w porównaniu z innymi rodzajami drewna opałowego? Sprawdź, czy warto inwestować w drewno dębowe do ogrzewania domu.

Właściwości dębu jako drewna opałowego

Dąb to jeden z najczęściej wykorzystywanych gatunków drzew liściastych, który znajduje zastosowanie nie tylko w branży stolarskiej i meblarskiej, ale również jako wartościowe drewno opałowe.

Jego popularność wynika z wysokiej wartości opałowej, czyli ilości energii uwalnianej podczas spalania. Kaloryczność drewna dębowego to około 2100 kWh/mp (4,2 kWh/kg), co sprawia, że należy do najbardziej energetycznie wydajnych gatunków drewna opałowego. Dąb spala się powoli i równomiernie, co wynika z jego wysokiej gęstości – 710 kg/m³ przy wilgotności 15%. Jest to drewno o dużej twardości (3,7 w skali Brinella), co klasyfikuje je jako materiał opałowy z III klasy twardości, czyli drewno twarde.

Dąb zawiera znaczną ilość garbników i kwasów, które mogą powodować specyficzny, nieprzyjemny zapach w przypadku świeżo ściętego drewna. Wymaga długiego sezonowania, czyli suszenia w odpowiednich warunkach, co pozwala pozbyć się nadmiaru wilgoci i poprawia jego efektywność energetyczną. Po właściwym przygotowaniu staje się jednym z najlepszych surowców opałowych pod względem wydajności i trwałości spalania. Dodatkowo, odpowiednie przechowywanie drewna dębowego wpływa na jego efektywność oraz zmniejsza ilość powstającej sadzy w procesie spalania.

Porównanie dębu z innymi gatunkami drewna

Wybór odpowiedniego drewna opałowego ma kluczowe znaczenie dla efektywności ogrzewania oraz kosztów z tym związanych. Poniżej przedstawiam porównanie dziewięciu popularnych gatunków drewna opałowego pod względem ich właściwości i orientacyjnych cen za metr sześcienny (m³) w Polsce, na podstawie dostępnych źródeł z 2024 roku.

Zalety dębiny

• Łatwość pozyskania – Drewno dębowe jest szeroko dostępne w Polsce, co sprawia, że jest popularnym materiałem opałowym. Dęby występują w różnych regionach kraju, z wyjątkiem Podhala, gdzie nie rosną naturalnie. Dzięki temu pozyskanie tego surowca jest stosunkowo proste i nie wymaga dużych nakładów logistycznych.
• Wysoka wartość opałowa – Dębina wyróżnia się jedną z najwyższych kaloryczności spośród drewna opałowego. Podczas spalania generuje dużą ilość ciepła, co oznacza, że potrzeba jej mniej niż drewna o niższej wartości energetycznej. Spala się równomiernie i powoli, co zwiększa jej efektywność w ogrzewaniu pomieszczeń.
• Wydłużony czas spalania – Ze względu na wysoką gęstość i twardość, drewno dębowe spala się znacznie wolniej niż gatunki o niższej gęstości, takie jak brzoza czy sosna. Oznacza to rzadszą konieczność dokładania opału do pieca czy kominka, co podnosi komfort użytkowania i pozwala zaoszczędzić czas.
• Niska emisja dymu i sadzy – Spalanie dębiny generuje stosunkowo niewiele sadzy oraz dymu, co zmniejsza ryzyko zabrudzenia komina i wydłuża okresy między koniecznymi czyszczeniami. Dzięki temu jest to drewno bardziej przyjazne dla użytkowników oraz dla środowiska.
• Doskonałe właściwości żarzenia – Po wypaleniu drewno dębowe pozostawia wysokiej jakości żar, który przez długi czas utrzymuje ciepło. Sprawia to, że jest doskonałym wyborem do pieców akumulacyjnych, kominków i pieców kaflowych, gdzie stabilne oddawanie ciepła jest kluczowe.
• Odporność na wilgoć – Dębina jest jednym z gatunków drewna, które po odpowiednim sezonowaniu dobrze opiera się wilgoci. Odpowiednio przechowywane drewno nie pleśnieje łatwo i zachowuje swoje właściwości opałowe przez długi czas, co czyni je praktycznym wyborem do składowania na zewnątrz pod przykryciem.
• Ekologiczny wybór – Ze względu na długi czas spalania oraz niską emisję dymu, drewno dębowe jest bardziej przyjazne dla środowiska niż gatunki szybciej spalające się i generujące więcej sadzy. Użytkownicy stosujący dębinę do ogrzewania mogą zmniejszyć negatywny wpływ na jakość powietrza w porównaniu z mniej efektywnymi rodzajami opału.
• Wszechstronność zastosowania – Poza wykorzystaniem jako opał, drewno dębowe jest cenione w stolarstwie i budownictwie. Dzięki temu odpady powstałe przy obróbce mebli czy konstrukcji mogą zostać wykorzystane jako dodatkowy materiał grzewczy, co zmniejsza marnotrawstwo.

Wady dębiny jako drewna opałowego

• Długi czas sezonowania – Drewno dębowe wymaga znacznie dłuższego czasu suszenia w porównaniu do innych gatunków opałowych. Optymalny okres sezonowania wynosi około 3 lat, choć w praktyce często skraca się go do 2 lat. Niedostatecznie wysuszone drewno może mieć obniżoną wartość opałową i wydzielać więcej dymu podczas spalania.
• Wysoka cena – Ze względu na swoją wartość w przemyśle meblarskim i stolarskim, drewno dębowe jest droższe niż inne gatunki opałowe. Jego cena wynika z długiego czasu wzrostu oraz dużej gęstości. Aby ograniczyć koszty, warto kupować drewno opałowe prosto z nadleśnictwa – więcej informacji znajdziesz tutaj. Dobrym rozwiązaniem jest także zakup drewna na wcześniejszym etapie suszenia, co pozwala obniżyć jego koszt.
• Trudności w rozpalaniu – Dębina należy do drewna trudniejszego w rozpalaniu, zwłaszcza w porównaniu do brzozy czy sosny, które zawierają więcej naturalnych żywic ułatwiających zajęcie się ogniem. Aby ułatwić proces rozpalania, warto stosować drobniejsze szczapy, podpałkę lub łączyć dąb z łatwopalnymi gatunkami drewna.
• Odpowiednie składowanie – Drewno dębowe wymaga starannego przechowywania, najlepiej w suchym i przewiewnym miejscu. Odpowiednia wentylacja zapobiega rozwojowi pleśni i grzybów, które mogłyby obniżyć jego wartość opałową. Przechowywanie na drewnianych paletach lub w przewiewnych szopach znacząco poprawia jakość drewna.
• Duża zawartość kory – W drewnie dębowym kora może stanowić nawet 20% jego masy, co oznacza, że przy zakupie płacimy za część surowca o niższej wartości opałowej. Dla porównania, grab, który jest uważany za jedno z najlepszych drewien opałowych, ma tylko 7% zawartości kory. Usunięcie nadmiaru kory przed spalaniem może poprawić efektywność energetyczną drewna.
• Kwasy i garbniki – Drewno dębowe zawiera wysoką ilość garbników i kwasów organicznych. Jeśli nie zostanie odpowiednio wysuszone, podczas spalania może wydzielać nieprzyjemny zapach oraz zanieczyszczać komin i urządzenia grzewcze. Regularne czyszczenie komina jest niezbędne przy spalaniu dębiny, aby uniknąć nagromadzenia osadów.
• Powolny wzrost – Dąb jest wolno rosnącym drzewem, co sprawia, że jego struktura często zawiera dużą liczbę sęków i guzów. To utrudnia rąbanie i przygotowanie opału, wymagając zastosowania bardziej wydajnych narzędzi, takich jak łuparki hydrauliczne.
• Duża waga drewna – Dąb jest jednym z najcięższych gatunków drewna opałowego, co może sprawiać trudności w transporcie i układaniu. Jednocześnie większa masa oznacza dłuższe spalanie i większą ilość ciepła uzyskanego z jednej jednostki objętości.
• Wysoka wartość opałowa mimo wad – Pomimo swoich trudności, takich jak długi czas sezonowania i trudność w rozpalaniu, drewno dębowe jest cenionym materiałem opałowym. Jego wysoka wartość energetyczna i długi czas spalania sprawiają, że przy odpowiednim przygotowaniu jest jednym z najbardziej efektywnych paliw drzewnych.

Czy warto palić dębiną?

Drewno dębowe, mimo kilku wad, takich jak długi czas sezonowania, trudności w rozpalaniu i wysoka cena, pozostaje jednym z najbardziej cenionych gatunków opałowych. Jego największe zalety to wysoka wartość opałowa, długi czas spalania i żarzenia oraz niska emisja sadzy i dymu. Odpowiednio przygotowane i przechowywane drewno dębowe może być wydajnym i ekonomicznym rozwiązaniem, zwłaszcza dla osób, które poszukują opału zapewniającego długotrwałe oddawanie ciepła.

Aby w pełni wykorzystać potencjał dębiny jako opału, warto zadbać o jej prawidłowe sezonowanie oraz odpowiednie warunki składowania. Dobrym rozwiązaniem jest także łączenie drewna dębowego z łatwiej palnymi gatunkami, takimi jak brzoza, co ułatwia rozpalanie. Pomimo wyższej ceny, dębina stanowi doskonały wybór dla osób ceniących jakość, trwałość i wysoką efektywność cieplną drewna opałowego.