To drewno grzeje o 30% słabiej – a większość ludzi wrzuca je do kominka!

Nie każde drewno jest odpowiednie do spalania w kominku – mimo że może wydawać się doskonałe, jego wartość energetyczna może być bardzo niska. Skutek? Więcej dymu niż ciepła, osad w kominie i wyższe koszty opału. Dowiedz się, które rodzaje drewna ogrzewają nawet o 30% mniej efektywnie i dlaczego ich stosowanie to nie tylko strata pieniędzy, ale także realne ryzyko dla pieca i zdrowia. Wybierz rozsądnie, zanim dorzucisz kolejne polano do ognia.
- Wpływ wilgotności drewna na efektywność spalania
- Jakie drewno wybrać do efektywnego palenia?
- Wilgotność drewna opałowego: co warto wiedzieć?
- Wartość opałowa drewna a jego wilgotność
- Efektywność grzewcza sosny a inne gatunki drewna
Wpływ wilgotności drewna na efektywność spalania
Jeżeli nad budynkiem widać ciemne smugi dymu, a w powietrzu wyczuwa się nieprzyjemny zapach – to sygnał, że drewno opałowe nie jest dostatecznie wysuszone. Ilość wody w drewnie ma duży wpływ na jego właściwości cieplne. Aby zrozumieć ten mechanizm, warto przyjrzeć się, jak przebiega proces spalania drewna w kominku lub piecu.
Drewno składa się w większości z celulozy, której włóknista struktura zawiera głównie węgiel, wodór, tlen oraz małe ilości azotu. Pod działaniem wysokiej temperatury uwalniają się gazy, które spalając się, dostarczają energii cieplnej. Nadmiar wilgoci w drewnie utrudnia ten proces – energia zamiast ogrzewać pomieszczenie, jest pochłaniana na odparowanie wody. Im więcej wilgoci, tym niższa temperatura spalania, a część składników zawartych w gazach nie spala się i jest wydalana bezpośrednio do komina.

Jakie drewno wybrać do efektywnego palenia?
Podczas spalania wilgotnego drewna dużo ciepła uchodzi w postaci pary. Świeże drewno wydziela także znacznie więcej zanieczyszczeń niż dobrze wysuszone polana. To niekorzystne nie tylko dla środowiska, ale również dla urządzeń grzewczych – tworzy się sadza, która zanieczyszcza komin i piec, zwiększając ryzyko usterki. Badania wskazują, że wraz ze wzrostem wilgotności zwiększa się emisja zanieczyszczeń – nie liniowo, ale wykładniczo. Ciemny dym i charakterystyczny zapach to wyraźne oznaki, że drewno jest zbyt świeże. W zamkniętych przestrzeniach może to stanowić zagrożenie dla zdrowia mieszkańców.
Najlepsze drewno do palenia powinno mieć nie więcej niż 15% wilgotności – wtedy dostarcza najwięcej ciepła i nie zanieczyszcza powietrza. Wilgotność poniżej 11% jest rzadko spotykana, ponieważ drewno naturalnie pochłania wilgoć z otoczenia. Wartości między 16–20% są również dopuszczalne. Jeśli jednak wilgotność przekracza 21–24%, drewno należy dosuszyć przed sezonem grzewczym. Powyżej 25% spalanie jest nieefektywne i grozi mandatem do 500 zł, a nawet grzywną do 5000 zł.

Wilgotność drewna opałowego: co warto wiedzieć?
Świeżo ścięte drewno opałowe może zawierać aż do 70% wilgoci, co oznacza, że większość jego masy stanowi woda. Wilgotność ta zależy od wielu czynników – rodzaju drzewa, warunków siedliskowych oraz pory roku i dnia, które wpływają na intensywność procesów biologicznych, takich jak pobieranie wody czy rozwój liści.
Po ścięciu drewno zaczyna tracić wilgoć, a szybkość tego procesu zależy od warunków przechowywania. Rozróżniamy drewno mokre – z wilgotnością powyżej 30% – oraz drewno powietrznosuche, które po kilku miesiącach składowania na świeżym powietrzu osiąga poziom wilgotności w przedziale 13–20%. Jeszcze niższe wartości można uzyskać w suszarniach lub ogrzewanych pomieszczeniach.
Wartość opałowa drewna a jego wilgotność
Kaloryczność drewna wskazuje, jaką ilość energii cieplnej możemy uzyskać z jego spalania. Może być podawana w różnych jednostkach: kcal/kg, kWh/kg, kWh/mp czy kJ/kg. Mając wiedzę na temat kaloryczności drewna całkowicie suchego, można przewidzieć, ile ciepła dostarczy przy różnej zawartości wilgoci. Poniżej zamieszczono tabelę przedstawiającą kaloryczność popularnych rodzajów drewna przy wilgotności 15% oraz 0%.
typ drewna | kaloryczność [kcal/kg] | |
---|---|---|
wilgotność = 15% | wilgotność = 0% | |
brzoza | 3870 | 4655 |
buk | 3705 | 4480 |
dąb | 3740 | 4330 |
jawor | 3520 | 4245 |
jesion | 3595 | 4330 |
jodła | 3785 | 4560 |
lipa | 3715 | 4475 |
modrzew | 3820 | 4595 |
olcha | 3555 | 4290 |
robinia | 3760 | 4525 |
sosna | 3870 | 4660 |
świerk | 3590 | 4620 |
topola | 3485 | 4205 |
wiąz | 3810 | 4420 |
Efektywność grzewcza sosny a inne gatunki drewna
Najbardziej popularnym rodzajem drewna opałowego w Polsce jest sosna zwyczajna, dlatego warto znać jej efektywność cieplną w porównaniu do innych typów drewna. Poniższa tabela przedstawia, ile kilogramów lub metrów sześciennych innych rodzajów drewna należy spalić, aby uzyskać taką samą ilość energii jak z jednego kilograma lub metra sześciennego sosny.
gatunek drewna | równoważna ilość | |
---|---|---|
kilogram | metr sześcienny | |
sosna | 1,00 | 1,00 |
brzoza | 1,00 | 0,84 |
buk | 1,04 | 0,77 |
dąb | 1,08 | 0,86 |
jawor | 1,10 | 0,95 |
jesion | 1,08 | 0,81 |
jodła | 1,02 | 1,26 |
lipa | 1,04 | 1,09 |
modrzew | 1,01 | 0,94 |
olcha | 1,09 | 1,13 |
robinia | 1,03 | 0,72 |
świerk | 1,01 | 1,20 |
topola | 1,11 | 1,39 |
wiąz | 1,05 | 0,85 |
Jak można zauważyć, aby uzyskać tyle samo ciepła, co z 10 m3 sosny, trzeba spalić aż 14 m3 topoli albo tylko około 8 m3 drewna liściastego, takiego jak buk, brzoza czy jesion.